Η Παναγία Αχειροποιήτου θωρακίζεται με σύστημα πυροπροστασίας

Ένα ακόμη σημαντικό μνημείο, η Βασιλική της Παναγίας Αχειροποιήτου, στη Θεσσαλονίκη θωρακίζεται έναντι των πυρκαγιών από το Υπουργείο Πολιτισμού. Οι εργασίες της εγκατάστασης συστήματος πυροπροστασίας εντάσσονται στο συνολικό έργο της ενεργειακής αναβάθμισης, της βελτίωσης της προσβασιμότητας και της ανάδειξης του άμεσου περιβάλλοντος χώρου του μνημείου, προϋπολογισμού 500.000 ευρώ, από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.

O Ναός της Παναγίας Αχειροποιήτου, στην Θεσσαλονίκη που οφείλει το όνομά της στην εικόνα της Θεοτόκου Δεομένης, που σύμφωνα με την παράδοση δεν την είχε ζωγραφίσει ανθρώπου χέρι, αποτελεί εξαίσιο αρχιτεκτόνημα, πρωτοβυζαντινής τρίκλιτης ξυλόστεγης βασιλικής, ελληνιστικού τύπου, με νάρθηκα και υπερώα, του τέλους του 5ου αιώνα, καθιστώντας την μοναδική.

«Η πόλη της Θεσσαλονίκης διαθέτει εξαιρετικής σημασίας βυζαντινά μνημεία. Η Βασιλική της Αχειροποιήτου συμπεριλαμβάνεται στα μνημεία της βυζαντινής περιόδου -μαζί με τη Ροτόντα, την Αγία Σοφία, την Παναγία των Χαλκέων, τους ναούς της Αγίας Αικατερίνης, του Αγίου Νικολάου του Ορφανού και του Προφήτη Ηλία, αλλά και τα Βόρεια, Βορειοδυτικά και Δυτικά Τείχη της πόλης- στα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες αποκατάστασης, συντήρησης και προστασίας τους, καθώς και αναβάθμισης των παρεχομένων υπηρεσιών προς τους επισκέπτες τους» δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και πρόσθεσε: «Το Υπουργείο Πολιτισμού μεριμνά για την προστασία και ανάδειξη του μνημειακού αποθέματος της Θεσσαλονίκης στη μακρά ιστορική του διάρκεια. Η βυζαντινή περίοδος στη Θεσσαλονίκη έχει να επιδείξει εξαιρετικά δείγματα αρχιτεκτονικής και μνημειακής τέχνης. Το 1988, η UNESCO συμπεριέλαβε στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς τα παλαιοχριστιανικά και βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης, ανάμεσά τους και τον Ναό της Παναγίας Αχειροποιήτου, που με αυτή την επωνυμία εμφανίζεται σε χρυσόβουλο του Μιχαήλ του Θ’. Τα ψηφιδωτά, ο διάκοσμος και οι φορητές εικόνες της συγκροτούν θησαυροφυλάκιο Βυζαντινής Τέχνης. Στην Αχειροποίητο, σήμερα, εκτελούνται έργα βελτίωσης της πρόσβασης στο μνημείο, διαμόρφωσης και ανάδειξης του περιβάλλοντος χώρου του και ενεργειακής αναβάθμισης και μέτρων πυρασφάλειας. Η εφαρμογή της μελέτης πυροπροστασίας έχει ως στόχο την προστασία του μνημείου, σε περίπτωση πρόκλησης πυρκαγιάς, καθώς και την ασφάλεια επισκεπτών και πιστών. H ένταξη των μέτρων, που κρίνονται αναγκαία, έγινε με τρόπο που να μη θιγεί η αισθητική και το δομικό σύστημα του μνημείου».

Η μελέτη πυροπροστασίας, η οποία έχει εγκριθεί από την αρμόδια Πυροσβεστική Υπηρεσία, περιλαμβάνει την εγκατάσταση φωτισμού ασφαλείας και συστήματος αναγγελίας πυρκαγιάς, αυτόματο σύστημα πυρανίχνευσης, φορητούς πυροσβεστήρες, εγκατάσταση μόνιμου υδροδοτικού πυροσβεστικού δικτύου με την τοποθέτηση υπέργειας δεξαμενής εντός του περιβάλλοντος χώρου, συνδεδεμένης με το δίκτυο πόλης. Στον ίδιο χώρο, προβλέπεται να τοποθετηθούν πυροσβεστικό συγκρότημα που θα τροφοδοτεί δύο πυροσβεστικές φωλιές, πυροσβεστήρες, δύο στο ισόγειο και από ένας στους γυναικωνίτες.

Ο ναός έχει μήκος περίπου 52μ., πλάτος 32μ. και ύψος 14μ. στις περιμετρικές εξωτερικές τοιχοποιίες και 22μ. στη κορυφή της στέγης του κεντρικού κλίτους. Δύο κιονοστοιχίες, με 12 κίονες η καθεμία, διαιρούν το Ναό σε τρία κλίτη. Εφαπτόμενο στη νότια πλευρά του Ναού σώζεται ένα πρόσκτισμα που θεωρείται το βαπτιστήριο της Βασιλικής, κατά μία άποψη και, κατά μία άλλη, το αρχικό διακονικό του ναού. Το μνημείο υπέστη αρχιτεκτονικές επεμβάσεις τον 7ο αιώνα και στη συνέχεια τον 14ο-15ο αιώνα, καθώς και αναστηλωτικές εργασίες, μετά τους σεισμούς, του 1978.