Η κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων αυξάνουν τη λοίμωξη από Ελικοβακτηρίδιο

Γράφει ο Γαστρεντερολόγος Χρήστος Ζαβός

Το Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού είναι ένα κοινό μικρόβιο του στομάχου που, σε ορισμένους ανθρώπους, είναι δυνατόν να προκαλέσει πόνο στην άνω κοιλιά, φούσκωμα, ναυτία ή έμετο και σχετίζεται με το πεπτικό έλκος και τον καρκίνο του στομάχου.

Σε πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Food Science & Nutrition, ερευνητές ανακάλυψαν μια σημαντική συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων και του κινδύνου λοίμωξης από Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού. Η μελέτη αυτή σηματοδοτεί την πρώτη του είδους που διερευνά τη συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων και του Ελικοβακτηριδίου του πυλωρού, δίνοντας μια νέα διάσταση στην κατανόησή μας σχετικά με την επίδραση της διατροφής στις λοιμώξεις.

Υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα και λοίμωξη από Ελικοβακτηρίδιο

Τα ευρήματα της μελέτης αποκάλυψαν ότι τα άτομα που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων—πχ. γλυκά, κέικ, αναψυκτικά, επεξεργασμένα κρέατα και fast food—έχουν 2,17 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν λοίμωξη από Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού. Αυτό το εύρημα είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό δεδομένων των ήδη γνωστών συσχετίσεων μεταξύ των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων και μιας σειράς χρόνιων παθήσεων, όπως: ευερέθιστο έντερο, δυσπεψία, παχυσαρκία, καρδιαγγειακά νοσήματα, σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, και διάφορα φλεγμονώδη νοσήματα.

Τα ευρήματα της μελέτης

Η μελέτη συμπεριέλαβε 150 ασθενείς με Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού και 302 υγιείς μάρτυρες, με μέση ηλικία 32,31 έτη στην πλειοψηφία άνδρες (61,7%). Η ανάλυση των δεδομένων αποκάλυψε ότι σε σύγκριση με τους υγιείς μάρτυρες, τα άτομα με λοίμωξη από Ελικοβακτηρίδιο ήταν σημαντικά μεγαλύτερα σε ηλικία, είχαν υψηλότερο δείκτη μάζας σώματος, μεγαλύτερη περίμετρο μέσης και καπνιστές. Η διατροφική ανάλυση έδειξε ότι οι ασθενείς με Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού κατανάλωναν περισσότερες θερμίδες, πρωτεΐνη, υδατάνθρακες, αναψυκτικά, fast food, λιπαρά και σάλτσες, αλλά λιγότερα συνολικά λιπαρά, επεξεργασμένα κρέατα και γλυκά.

Η μελέτη εξέτασε επίσης τα πρότυπα κατανάλωσης υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων μεταξύ των συμμετεχόντων. Τα δεδομένα έδειξαν αυξημένη πρόσληψη υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων μεταξύ εκείνων με λοίμωξη από Ελικοβακτηρίδιο, ιδιαίτερα στο υψηλότερο τριτημόριο κατανάλωσης υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων.

Στατιστικά, η πιθανότητα να έχει κάποιος λοίμωξη από Ελικοβακτηρίδιο ήταν σημαντικά υψηλότερη στο τρίτο τριτημόριο κατανάλωσης υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων σε σύγκριση με το πρώτο τριτημόριο, ακόμη και μετά την προσαρμογή για πιθανούς συνυπάρχοντες παράγοντες όπως η ηλικία, ο δείκτης μάζας σώματος, το φύλο, η πρόσληψη ενέργειας, η φυσική δραστηριότητα, το κάπνισμα, και η κατανάλωση αλκοόλ. Συγκεκριμένα, καταγράφηκε 2,17 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα λοίμωξης από Ελικοβακτηρίδιο στους συμμετέχοντες που κατανάλωναν μεγάλες ποσότητες υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων στην πολυπαραγοντική ανάλυση που έλαβε υπόψη πολλούς παράγοντες όπως η ηλικία, ο δείκτης μάζας σώματος και το φύλο.

Γιατί τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα πρέπει να αποφεύγονται;

Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα είναι γνωστά για το υψηλό περιεχόμενο λιπαρών, ζάχαρης, αλατιού και θερμίδων, ενώ είναι χαμηλά σε ουσιαστικά θρεπτικά συστατικά όπως μέταλλα, φυτικές ίνες, πρωτεΐνες και βιταμίνες. Η χρήση προσθετικών όπως υψηλή φρουκτόζη, υδρογονωμένα έλαια, και τεχνητά γλυκαντικά—με σκοπό τη βελτίωση της γεύσης και την παράταση της διάρκειας ζωής—περαιτέρω χαρακτηρίζουν αυτά τα τρόφιμα ως διατροφικά ανεπαρκή.

Πιθανοί μηχανισμοί μέσω των οποίων τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο λοίμωξης από Ελικοβακτηρίδιο

Η μελέτη προτείνει πολλούς μηχανισμούς μέσω των οποίων τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο λοίμωξης από Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού:

· Αλάτι και γαστρικές παθήσεις: Το υψηλό περιεχόμενο αλατιού στα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να καταστρέψει το βλεννογόνο του στομάχου, διευκολύνοντας την εγκατάσταση του Ελικοβακτηριδίου και προκαλώντας γαστρίτιδα.

· Αυξημένα επίπεδα υδατανθράκων: Τα υψηλά επίπεδα υδατανθράκων, ιδιαίτερα στα αναψυκτικά, μπορεί να αυξήσουν την συγκέντρωση της ουρίας και την παραγωγή αμμωνίας, βοηθώντας την επιβίωση του Ελικοβακτηριδίου σε όξινο περιβάλλον.

· Φλεγμονή: Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα συνδέονται με αυξημένους δείκτες φλεγμονής, δημιουργώντας ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη του Ελικοβακτηριδίου του πυλωρού.

Επιπρόσθετα ευρήματα

Η έρευνα επίσης υπογράμμισε ότι τα άτομα με λοίμωξη από Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού τείνουν να καταναλώνουν περισσότερα fast foods και λιπαρά, επισημαίνοντας περαιτέρω τον ρόλο των διατροφικών συνηθειών στον κίνδυνο των λοιμώξεων. Επιπλέον, εκείνοι που είχαν Ελικοβακτηρίδιο κατανάλωναν περισσότερη ενέργεια, είχαν αυξημένο βάρος σώματος και περίμετρο μέσης, γεγονός που συμφωνεί με προηγούμενες μελέτες που συνδέουν τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα με την αύξηση βάρους.

Ένα ενδιαφέρον στοιχείο της μελέτης είναι η αρνητική συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών και του κινδύνου λοίμωξης από Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού. Αυτό υπογραμμίζει τον προστατευτικό ρόλο μιας διατροφής πλούσιας σε αντιφλεγμονώδεις ουσίες έναντι των λοιμώξεων, τονίζοντας το πώς η κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων θα μπορούσε να συμβάλλει έμμεσα στη λοίμωξη από Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού μέσω της αλλαγής των υγιεινών διατροφικών επιλογών.

Συμπεράσματα

Η νέα αυτή μελέτη όχι μόνο καθιερώνει την συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων και του κινδύνου λοίμωξης από Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού αλλά επίσης ανοίγει δρόμους για περαιτέρω έρευνα για την αποκάλυψη των υποκείμενων μηχανισμών. Με τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα να αποτελούν βασικό στοιχείο στη σύγχρονη διατροφή, η κατανόηση της επίδρασής τους στην υγεία είναι κρίσιμη. Απαιτούνται μελλοντικές μελέτες για την επιβεβαίωση αυτών των ευρημάτων και την πρόταση παρεμβάσεων για τη μετρίαση των αρνητικών επιπτώσεων στην υγεία που συνδέονται με την κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων.

Η σημασία αυτής της έρευνας δεν έγκειται μόνο στα άμεσα ευρήματα αλλά και στη δυνατότητά της να επηρεάσει τις διατροφικές οδηγίες και τις δημόσιες υγειονομικές πολιτικές, τονίζοντας την ανάγκη για μεγαλύτερη εστίαση σε ολόκληρα, μη επεξεργασμένα τρόφιμα για την βέλτιστη υγεία και πρόληψη νόσων.

Βιβλιογραφία

Ebrahimi Z, Shateri Z, Nouri M, et al. Ultra-processed food intake and risk of Helicobacter pylori infection: A case–control study. Food Sci Nutr 2024 Apr 1.

Περισσότερα θέματα υγείας στο https://peptiko.gr/