Γιατί «σκάει» το ποπ κορν

Για ορισμένους είναι το απαραίτητο «συμπλήρωμα» στο σινεμά, για άλλους ένα επιστημονικό θαύμα. Γιατί κάνει τόσο δυνατό κρότο ο σπόρος καλαμποκιού όταν υπερθερμαίνεται;

Οι άνθρωποι τρώνε ποπ κορν ή παπαρδέλα τα τελευταία 9.000 χρόνια. Στην εποχή μας αρέσει σε μεγάλους και μικρούς. Για να το απολαύσει κανείς, δεν χρειάζεται μεγάλη προετοιμασία. Ρίχνει το σπόρο του καλαμποκιού σε μια κατσαρόλα και όταν υπερθερμανθεί χοροπηδά μέχρι το καπάκι κάνοντας έναν χαρακτηριστικό ήχο σαν να σκάει.

«Έκρηξη» κατά τη θερμική επεξεργασία

Έχετε ωστόσο αναρωτηθεί που οφείλεται αυτός ο ήχος; Επιστήμονες από το Παρίσι ερεύνησαν τις πραγματικές αιτίες. Στο ενδοσπέρμιο του καρπού βρίσκονται δύο ουσίες, το άμυλο και το νερό. Όταν θερμαίνεται ο σπόρος το νερό ατμοποιείται μέσα στον καρπό. Όσο αυξάνεται η θερμοκρασία, αυξάνεται και η πίεση. Κάποια στιγμή το περικάρπιο δεν μπορεί να συγκρατήσει τη δομή του καρπού και γίνεται κάτι σαν έκρηξη. «Μέχρι στιγμής υπήρχαν μόνο εμπορικές μελέτες της διαδικασίας, γι αυτό θέλαμε να προσεγγίσουμε το φαινόμενο από επιστημονική πλευρά» δήλωσε ο Εμάνουελ Βιρό από την Πολυτεχνική Σχολή των Παρισίων.

Ο Βιρό είναι ένας από τους επιστήμονες που συμμετείχαν στη σχετική έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Journal of the Royal Society Interface». Ο ίδιος και ο συνεργάτης του Αλεξάντρ Πονομαρένκο κατέγραψαν με μια φωτογραφική μηχανή υψηλής ταχύτητας, που μπορεί να βγάζει 10.000 φωτογραφίες το δευτερόλεπτο, τη διαδικασία υπερθέρμανσης και τη στιγμή της «έκρηξης». Και όχι μόνο. Ανακάλυψαν επίσης ότι το ποπ κορν δεν θα ήταν ποπ κορν αν δεν «χοροπηδούσε» μέσα στην κατσαρόλα κατά τη θερμική διαδικασία που διαμορφώνει το σπόρο καλαμποκιού σε ποπ κορν.

Η επιστήμη συναντά την πρακτική ζωή

Αλλά τι και ποιον ενδιαφέρουν όλα αυτά, θα μπορούσε να αναρωτηθεί κάποιος. Γιατί κάνουν οι επιστήμονες τόσο κόπο για παρόμοια επιστημονικά πειράματα; Το πείραμα με το ποπ κορν δεν είναι η πρώτη ασυνήθιστη ερευνητική εργασία των Βιρό και Πονομαρένκο. To 2013 μεγάλη προσοχή δόθηκε σε μελέτη για τον ήχο διψασμένων δένδρων. Το ίδιο ελπίζουν και για τη μελέτη τους για τον ήχο των ποπ κορν. «Όταν ξεκινήσαμε την παρατήρηση της ‘έκρηξης’ του ποπ κορν, διαπιστώσαμε ότι επρόκειτο για ένα ενδιαφέρον φαινόμενο της φυσικής που αφορά διάφορους επιστημονικούς κλάδους, όπως τη θερμοδυναμική, τη βιοκινητική και την ακουστική», λέει ο Βιρό.

Και προσθέτει ότι ο σπόρος του καλαμποκιού έχει έναν ιδιαίτερο τρόπο να κινείται και να «πηδά» μετά από θερμική επεξεργασία, που αξίζει διερεύνησης. Σε κάθε περίπτωση δηλώνει πεπεισμένος ότι η συγκεκριμένη έρευνα συνδέει την επιστήμη με την πρακτική ζωή και διευκολύνει φοιτητές και μαθητές να καταλάβουν πολύπλοκες επιστημονικές διεργασίες.

Εκτός βέβαια ότι το ποπ κορν είναι ένα εύγεστο σνακ…