Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου 2025

Οικονομική εξυγίανση, θεσμική θωράκιση, δυναμική εξωστρέφεια: Ο απολογισμός μιας τριετίας ουσιαστικής αλλαγής στο ΝΟΗΣΙΣ


Σε μια εποχή όπου η επιστήμη, η τεχνολογία και η καινοτομία αποτελούν βασικούς μοχλούς κοινωνικής συνοχής και ανάπτυξης, ο ρόλος των δημόσιων φορέων γνώσης επανακαθορίζεται. Το ΝΟΗΣΙΣ, την περίοδο 2023–2025, επένδυσε συνειδητά σε αυτόν τον επαναπροσδιορισμό. 

Η τριετία 2023–2025 υπήρξε περίοδος έντονης προσπάθειας και δημιουργικής ανανέωσης για το ΝΟΗΣΙΣ, με το Διοικητικό Συμβούλιο να θέτει σε προτεραιότητα την εξυγίανση των οικονομικών του, την ενίσχυση της διαφάνειας και την αναβάθμιση της διοικητικής λειτουργίας. Μέσα από συλλογική δουλειά, επιλύθηκαν χρόνια θεσμικά και οικονομικά προβλήματα και υιοθετήθηκαν σύγχρονα εργαλεία διακυβέρνησης.

Με στρατηγικό σχεδιασμό, θεσμική θωράκιση και έμφαση στην εκπαίδευση και την εξωστρέφεια, ο φορέας ενίσχυσε τον δημόσιο χαρακτήρα του και διεύρυνε το αποτύπωμά του. Όπως τόνισε η πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, Δρ. Στέλλα Μπεζεργιάννη, μιλώντας την περασμένη Κυριακή σε δημοσιογράφους που επισκέφθηκαν το ΝΟΗΣΙΣ και κάνοντας απολογισμό έργου, η συγκεκριμένη τριετία δεν αντιμετωπίστηκε ως μια απλή περίοδος διαχείρισης, αλλά ως ευκαιρία συγκρότησης ενός σύγχρονου, αξιόπιστου και βιώσιμου οργανισμού, με καθαρό προσανατολισμό στο μέλλον.

Κεντρική επιδίωξη της Διοίκησης υπήρξε από την πρώτη στιγμή η ενίσχυση της εύρυθμης λειτουργίας και της θεσμικής συνέπειας του ΝΟΗΣΙΣ. Η προσέγγιση αυτή, όπως επισήμανε η πρόεδρος, βασίστηκε στη λογική ότι καμία δράση, όσο επιτυχημένη κι αν είναι, δεν μπορεί να αποδώσει σε βάθος χρόνου χωρίς γερά οργανωτικά και διοικητικά θεμέλια. Έτσι, η τριετία 2023–2025 σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε ως μια περίοδος συστηματικής ενδυνάμωσης, τόσο στο εσωτερικό του οργανισμού όσο και στη σχέση του με την κοινωνία.

Οικονομική εξυγίανση και αναπτυξιακή πορεία 

Η περίοδος 2023–2025 χαρακτηρίστηκε από σταθεροποίηση και έντονη ανάπτυξη, με τον κύκλο εργασιών να καταγράφει μέση αύξηση +39% σε σχέση με το 2022, γεγονός που αποτυπώνει την αποτελεσματικότητα των πολιτικών, οι οποίες υιοθετήθηκαν. Τα λειτουργικά αποτελέσματα και τα καθαρά κέρδη μετά φόρων κατέγραψαν θετικά επίπεδα, σηματοδοτώντας τη μετάβαση σε μια νέα εποχή για τον φορέα.

Καθοριστική τομή για τη βιωσιμότητα και τις προοπτικές του φορέα αποτέλεσε η οριστική διευθέτηση ενός χρόνιου προβλήματος υπέρβασης του προϋπολογισμού ανέγερσης του κτιρίου, που παρέμενε άλυτο επί δύο δεκαετίες. Η συνολική βεβαιωμένη οφειλή ύψους €4,8 εκατομμυρίων εξοφλήθηκε πλήρως το 2024, χάρη στην καθοριστική συνδρομή της πολιτικής ηγεσίας, ανατρέποντας μια ιδιαίτερα δυσμενή προοπτική για τον φορέα και ενισχύοντας σημαντικά τη δυναμική και την οικονομική του αξιοπιστία.

Η θετική αυτή εξέλιξη αποτυπώθηκε στα οικονομικά μεγέθη με κερδοφορία. Τα λειτουργικά και καθαρά αποτελέσματα μετά φόρων πέρασαν από τη ζώνη ζημιών του 2022 στη ζώνη κερδοφορίας. Το αρνητικό υπόλοιπο των ιδίων κεφαλαίων του 2022 (-3,1 εκατομμύρια ευρώ) αντιστράφηκε πλήρως, με αποτέλεσμα τα ίδια κεφάλαια να καταστούν θετικά έως το 2025.
Οι συνολικές υποχρεώσεις μειώθηκαν δραστικά, από €2,5 εκατομμύρια το 2022 σε €405 χιλιάδες το 2025.

Επιπλέον, ενισχύθηκαν τα λειτουργικά έσοδα από εισιτήρια μέσω της διεύρυνσης του ωραρίου και της ανανέωσης προγραμμάτων. Ακόμη, σημειώθηκε σημαντική αύξηση στα έσοδα από ενοίκια, μέσω της αναπροσαρμογής του τιμοκαταλόγου μίσθωσης χώρων.

Τέλος, εξασφαλίστηκαν σημαντικοί πόροι μέσω της επιτυχούς συμμετοχής σε συγχρηματοδοτούμενα έργα (Ευρωπαϊκή Ένωση, ΠΔΕ), με τον συνολικό προϋπολογισμό των εγκεκριμένων έργων να ανέρχεται σε €2.278.956.

Η συνολική αναπτυξιακή πορεία αποτυπώνεται ξεκάθαρα στους βασικούς δείκτες απόδοσης (KPIs), επιβεβαιώνοντας την αποτελεσματικότητα της στρατηγικής που εφαρμόστηκε και τις ισχυρές προοπτικές για το μέλλον.

Θεσμική συγκρότηση και διοικητική αναβάθμιση

Καθοριστικό ορόσημο της περιόδου αποτέλεσε η κατάρτιση και ψήφιση του νέου Οργανισμού και του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας του ΝΟΗΣΙΣ. Με τα δύο αυτά βασικά εργαλεία, ο φορέας απέκτησε επικαιροποιημένο και λειτουργικό θεσμικό πλαίσιο, το οποίο αποτυπώνει με σαφήνεια τη δομή, τις αρμοδιότητες και τις διαδικασίες του.

Σύμφωνα με την πρόεδρο, η θεσμική αυτή θωράκιση αποτελεί προϋπόθεση για τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και τη συνέπεια στη διοίκηση. Το νέο οργανόγραμμα, οι καθορισμένες γραμμές ευθύνης, καθώς και οι ενιαίες διαδικασίες λήψης αποφάσεων, ενίσχυσαν τη λειτουργική συνοχή του ΝΟΗΣΙΣ και διευκόλυναν τον στρατηγικό σχεδιασμό.

Παράλληλα, συντάχθηκε και τέθηκε σε εφαρμογή Οδηγός Χρηματοδότησης και Διαχείρισης, πλήρως εναρμονισμένος με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Ο οδηγός αυτός συνέβαλε καθοριστικά στην ορθολογική διαχείριση των οικονομικών πόρων, στη σαφή παρακολούθηση έργων και προμηθειών και στη βελτίωση της αποδοτικότητας των διαδικασιών.

Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου και καλλιέργεια κουλτούρας διαφάνειας

Ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στη θεσμοθέτηση και εφαρμογή Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου. Με τη χαρτογράφηση 21 βασικών διεργασιών που καλύπτουν κρίσιμους τομείς λειτουργίας, το ΝΟΗΣΙΣ απέκτησε ένα σύγχρονο εργαλείο πρόληψης κινδύνων και αυτοαξιολόγησης.

Όπως σημείωσε η πρόεδρος, το Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου δεν λειτούργησε ως απλή τυπική υποχρέωση, αλλά ως βασικός πυλώνας ενίσχυσης της θεσμικής αξιοπιστίας του οργανισμού. Μέσω της συστηματικής καταγραφής και παρακολούθησης των διαδικασιών, ενισχύθηκε η λογοδοσία και δημιουργήθηκαν συνθήκες συνεχούς βελτίωσης.

Ανθρώπινο δυναμικό και σύγχρονη εργασιακή κουλτούρα

Η στρατηγική αναβάθμιση του ΝΟΗΣΙΣ συνοδεύτηκε από στοχευμένες παρεμβάσεις στο πεδίο του ανθρώπινου δυναμικού. Κατά την τριετία 2023–2025, υιοθετήθηκαν πολιτικές που προάγουν τον σεβασμό, την ισότητα και την ασφάλεια στον χώρο εργασίας.

Επικαιροποιήθηκε το Σχέδιο Ισότητας των Φύλων και θεσπίστηκαν σαφείς διαδικασίες πρόληψης και αντιμετώπισης φαινομένων διακρίσεων, βίας και παρενόχλησης. Παράλληλα, ενισχύθηκε η συμμόρφωση με τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (GDPR), με την εφαρμογή συγκεκριμένων πολιτικών ασφάλειας και προστασίας προσωπικών δεδομένων.

Σημαντική καινοτομία αποτέλεσε η εφαρμογή Συστήματος Αξιολόγησης Προσωπικού. Όπως επισήμανε η Δρ. Μπεζεργιάννη, η αξιολόγηση αντιμετωπίστηκε ως εργαλείο ανάπτυξης και ενδυνάμωσης των εργαζομένων, συμβάλλοντας στην αναγνώριση δεξιοτήτων και στη βελτίωση της συνολικής λειτουργίας του οργανισμού.

Εκπαίδευση: σταθερός πυλώνας με διευρυμένο αποτύπωμα

Παράλληλα με τη διοικητική και θεσμική αναβάθμιση, το ΝΟΗΣΙΣ ενίσχυσε ουσιαστικά τις εκπαιδευτικές του δράσεις. Το καλοκαιρινό πρόγραμμα EXPLORA ανασχεδιάστηκε, επεκτάθηκε χρονικά και αριθμητικά και εξελίχθηκε σε έναν σταθερό θεσμό θερινής επιστημονικής εκπαίδευσης για παιδιά και νέους.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην προσχολική ηλικία, με τη δημιουργία ειδικά διαμορφωμένου χώρου και δραστηριοτήτων για παιδιά και οικογένειες, ενισχύοντας την πρώιμη επαφή με την επιστήμη και την ανακάλυψη.

Στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, το ΝΟΗΣΙΣ συνέχισε να αποτελεί σημείο αναφοράς, με προγράμματα που συνδέουν τη γνώση με τη βιωματική εμπειρία. Το Μαθητικό Συνέδριο Πληροφορικής εμπλουτίστηκε με ενότητες επαγγελματικού προσανατολισμού, δίνοντας έμφαση στις σύγχρονες τεχνολογίες, την καινοτομία και την τεχνητή νοημοσύνη. Το Steamland αποτέλεσε σταθμό για τις δραστηριότητες STEM προβάλλοντας τα οφέλη για τα παιδιά από την προσχολική ηλικία μέχρι και το γυμνάσιο.

Ευρωπαϊκές συνεργασίες και διεθνής παρουσία

Η ενίσχυση της εξωστρέφειας αποτυπώθηκε και σε διεθνές επίπεδο. Το καλοκαίρι του 2025, το ΝΟΗΣΙΣ φιλοξένησε το CASSINI Space Camp, μια κορυφαία ευρωπαϊκή εκπαιδευτική δράση στον τομέα του Διαστήματος, για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

Όπως αναφέρεται στον απολογισμό της τριετίας, η συμμετοχή του οργανισμού σε διεθνείς πρωτοβουλίες εντάσσει το ΝΟΗΣΙΣ σε ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό οικοσύστημα γνώσης και καινοτομίας, ενισχύοντας παράλληλα τον ρόλο της Θεσσαλονίκης ως περιφερειακού κόμβου επιστημονικής εκπαίδευσης.

Εκθεσιακή δραστηριότητα με σύγχρονη αφήγηση

Κατά την περίοδο 2023–2025, το ΝΟΗΣΙΣ παρουσίασε εκθέσεις με σαφές επιστημονικό, εκπαιδευτικό και κοινωνικό αποτύπωμα. Η έκθεση Eco Zoo ανέδειξε τη βιοποικιλότητα μέσα από καινοτόμες ψηφιακές εφαρμογές, η έκθεση για την Τεχνητή Νοημοσύνη ενίσχυσε τον δημόσιο διάλογο για τις τεχνολογικές εξελίξεις, ενώ το Game ON προσέγγισε κοινά διαφορετικών ηλικιών, συνδέοντας την τεχνολογία με την πολιτισμική εμπειρία.

Παράλληλα, εκθέσεις που συνδύασαν επιστήμη και τέχνη συνέβαλαν στην ανάδειξη του πολυδιάστατου χαρακτήρα του οργανισμού, ενώ την Κυριακή 7 Δεκεμβρίου εγκαινιάστηκε η νέα έκθεση του ΝΟΗΣΙΣ, «Τεχνολογία: τα εργαλεία που άλλαξαν τον κόσμο». 

Ψηφιακός μετασχηματισμός και υποδομές

Η τεχνολογία αποτέλεσε οριζόντιο άξονα της στρατηγικής της τριετίας. Το ΝΟΗΣΙΣ επένδυσε σε σύγχρονα πληροφοριακά συστήματα, ψηφιακές εφαρμογές ξενάγησης, εικονικά μουσεία και εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, βελτιώνοντας τόσο την εμπειρία των επισκεπτών όσο και την εσωτερική λειτουργία.

Ταυτόχρονα, υλοποιήθηκαν παρεμβάσεις αναβάθμισης των υποδομών, με έμφαση στην ασφάλεια, την ενεργειακή απόδοση και τη βιωσιμότητα των εγκαταστάσεων.

Μια τριετία με σαφές και θετικό αποτύπωμα

Ο απολογισμός της περιόδου 2023–2025, όπως παρουσιάζεται από την πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου, αποτυπώνει μια συνεκτική και τεκμηριωμένη πορεία. Το ΝΟΗΣΙΣ ενισχύθηκε θεσμικά, αναβάθμισε τη λειτουργία του και διεύρυνε την εκπαιδευτική και κοινωνική του απήχηση.

Πρόκειται για μια τριετία που δεν εξαντλείται στην καταγραφή δράσεων, αλλά αναδεικνύει μια στρατηγική επιλογή με βάθος: τη δημιουργία ενός σύγχρονου, αξιόπιστου και ανοιχτού δημόσιου φορέα γνώσης, ικανού να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κοινωνίας και στις προκλήσεις του μέλλοντος. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΑΝΑΡΤΩΝΤΑΙ ME ΜΙΚΡΗ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΛΕΓΧΟΥ