Νέο Τεύχος | ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚέΩΝ ΠόΛΙΣ #90

Αθέατες πλευρές και μοναδικές μαρτυρίες από την εκατονταετή ιστορία του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τόποι και πρόσωπα στην ποίηση του Μανόλη Αναγνωστάκη, η πολυσχιδής προσωπικότητα και το αιφνιδιαστικό έργο του Πάνου Θεοδωρίδη, η νέα έκφραση από αξιόλογους δημιουργούς των εικαστικών, της φωτογραφίας και του ντοκιμαντέρ, η «μπρουταλιστική» αρχιτεκτονική κτιρίων του ΑΠΘ που βλέπουν την πόλη και το θρίλερ της συνάντησης της τεχνητής νοημοσύνης με τη λογοτεχνία, είναι μεταξύ των θεμάτων που παρουσιάζει το ανοιξιάτικο τεύχος 90 του περιοδικού ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚέΩΝ ΠόΛΙΣ.

Στο editorial του τεύχους ο πρόεδρος της Πολιτιστικής Εταιρείας Σταύρος Ανδρεάδης ρίχνει μια άλλη ματιά στις λαϊκές αγορές, παρατηρώντας πως «μπορεί να είναι όλα στημένα πρόχειρα και άτακτα, αλλά στο βλέμμα […]βγάζουν μια εικόνα πανέμορφη γιατί πολύ απλά εδώ είναι όλα αληθινά. […] Ολοζώντανη και συναρπαστική ανθίζει μπροστά μου η πραγματική κοινωνία της πόλης, στο συντριπτικό της ποσοστό. Κάθε νέα ιδέα, κάθε πρωτοβουλία και κάθε προσπάθεια αλλαγής, σε αυτή την κοινωνία πρέπει πρώτα απ’ όλα να απευθύνεται, από αυτήν οφείλει να γίνεται κατανοητή και αποδεκτή. Αλλιώς θα είναι καταδικασμένη, όπως πάμπολες φορές έχει συμβεί μέχρι τώρα, να μένει μια στείρα άσκηση επί χάρτου σε σκοτεινά συρτάρια».

Το πρώτο τεύχος του έτους περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΑΠΘ // Ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης κάνει την αρχή με το κτίριο της Φιλοσοφικής Σχολής Θεσσαλονίκης που «αποπνέει την αίσθηση ενός αρχαίου ιδρύματος ‐ ναού όπου συμβαίνουν ακόμα οι ένθεες συναντήσεις των φοιτητών με το αρχαίο και το νεότερο διεθνές, φιλοσοφικό και φιλολογικό πνεύμα. […] Δεν τολμούσα να σκεφτώ πως κάποτε θα ανέβαινα τα λευκά, μαρμάρινα σκαλοπάτια της κάτω από την περίφημη φράση «Μούσαις Χάρισι Θύε».

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΜΑΝΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ // Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης εκατό χρόνων από τη γέννηση του ποιητή, ο Μιλιτιάδης Δ. Πολυβίου ανακαλύπτει τόπους και πρόσωπα στην ποίηση του Μανόλη Αναγνωστάκη, σε ένα αφιέρωμα με σπάνιες φωτογραφίες. «Μια πρώτη γενική παρατήρηση, είναι ότι αυτή αναφέρεται αποκλειστικά στο αστικό περιβάλλον. […] Όσον αφορά τους τόπους που αναφέρονται σε άλλα πρόσωπα, πρόκειται για τόπους που απηχούν την τύχη των ανθρώπων της Αριστεράς, δηλαδή είτε, κυρίως, τόπους εξορίας και φυλακής, είτε καταφυγής για λόγους επιβίωσης στο εσωτερικό».

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ // Ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ Νίκος Καλογήρου κάνει μια πρωτότυπη προσέγγιση στα κτίρια που αποτελούν το μέτωπο του Α.Π.Θ. στην Εγνατία. “Είναι μια αμιγής μπρουταλιστική μεθόριος» γράφει και εξηγεί τον όρο, ο οποίος έγινε πρόσφατα γνωστός από την ταινία The Brutalist και χαρακτηρίζει μιαν εκδοχή του μεταπολεμικού μοντερνισμού.

ΝΕΑ ΕΚΦΡΑΣΗ // Γνωρίζουμε τον Δημήτρη Ζάχο, σκηνοθέτη του βραβευμένου ντοκιμαντέρ «Επιστροφή στο Ντεπώ», που βρίσκει μια αφορμή για να αναζητήσει τη Θεσσαλονίκη που ονειρευόμαστε. Η ανάλυση και η συνέντευξη είναι της δρ. Κινηματογράφου και ιστορικού Λίνας Μυλωνάκη.

ΕΚΘΕΣΗ // Ο Κωστής Αντωνιάδης, ομότιμος καθηγητής φωτογραφίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής αποκαλύπτει τα μυστικά της έκθεσης φωτογραφίας της Ρενέ Ρεβάχ «TEHOM», που ο ίδιος επιμελήθηκε.

Το Tehom (μια βιβλική εβραϊκή λέξη που σημαίνει το αρχέγονο βάθος) ακολουθεί την επώδυνη διαδρομή της απώλειας των μελών της οικογένειας της Ρενέ Ρεβάχ από τη Θεσσαλονίκη στο Άουσβιτς.

ΙΝ ΜΕΜΟRIAM // Μέσα από την γραφή του Κώστα Μπλιάτκα και του Γιώργου Σκαμπαρδώνη, αναδεικνύεται η προσωπικότητα του Πάνου Θεοδωρίδη, ενός ανθρώπου που υπήρξε «μια σπάνια περίπτωση ιδιοφυίας, όντας πολυειδής και ποικιλογνώστης, με θηριώδη μνήμη πολλών gigabites και εποπτεία σε πεδία που πολλοί επιπόλαιοι του πνεύματος περιφρονούσαν».

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ // Οι υπέργειοι πίνακες του Γιώργου Φωτιάδη παρουσιάζονται σε ανάλυση του Άρι Γεωργίου. «Εκ πρώτης όψεως, οι από ψηλά και απολύτως κατακόρυφες φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης του Γιώργου Φωτιάδη, αυτό δείχνουν να επιθυμούν και να επιτυγχάνουν. Τον εξωραϊσμό, δηλαδή, διά της επιλογής του οι λήψεις να είναι νυκτερινές, της εικόνας που αναπέμπεται και προσλαμβάνεται ώστε αυτή, χωρίς άλλες τεχνικές παρεμβάσεις, να είναι αρκούντως παραλλαγμένη και μόνον από το γεγονός πως, στο «ημίφως», καμουφλάρονται οι περισσότερες από τις «ατέλειες» τού, άλλως, «γυμνού» σώματος της πόλης».

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΠΟΡΤΡΕΤΑ // Εμμανουήλ Παπάς: Ο τραπεζίτης-επαναστάτης σε ιστορικό ρεπορτάζ του Νίκου Ασλανίδη. Η ιστορία ενός παιδιού από ένα χωριό των Σερρών που κατάφερε πριν διακόσια χρόνια να γίνει τραπεζίτης με υποκαταστήματα στην Κωνσταντινούπολη και στη Βιέννη. Δεν απόλαυσε, όμως, τα πλούτη του, αλλά αγωνίστηκε για την απελευθέρωση της Μακεδονίας από τον οθωμανικό ζυγό και αφιέρωσε όλη του την περιουσία για αυτό τον σκοπό. Στο τέλος θυσιάστηκε όχι μόνο ο ίδιος, αλλά σχεδόν όλη του η οικογένεια για την Ελευθερία.

DOCUMENTAIRE //Από Πάνω προς τα Κάτω. Κασσάνδρου – Αγίου Δημητρίου – Τσιμισκή, από τον Σάκη Σερέφα. «Αυτό το κείμενο γράφτηκε για να διαβαστεί μετά από διακόσια χρόνια (σιγά να μη). Τότε, μέσα από τα ερείπια τούτων των λέξεων και των εικόνων που εκλύονται από αυτές, θα προβάλλει μια ενδιαφέρουσα Θεσσαλονίκη.»

Όπως σε κάθε τεύχος έτσι και σε αυτό, εμφανίζονται οι σταθερές και οι εναλλασσόμενες στήλες: ΚΛΕΙΣΤΕΣ ΣΤΡΟΦΕΣ, ΣΤΙΓΜΕΣ, ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ, ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΑ, FRAGMENTA και άλλα

ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΤΕΥΧΟΥΣ:

Κωστής Αντωνιάδης, Χάρις Αρώνη, Νίκος Ασλανίδης, Άρις Γεωργίου, Φίλιππος Γράψας, Νίκος Καλογήρου, Στέφανος Κεσίδης, Γιώργος Κορδομενίδης, Έλσα Κορνέτη, Άγγελος Μαλλίνης, Θάλεια Μαντοποπούλου-Παναγιωτοπούλου, Δήμητρα Μήττα, Κώστας Μπλιάτκας, Αλεξάνδρα Μυλωνά, Λίνα Μυλωνάκη, Μανόλης Ξεξάκης, Τάσος Παπαδόπουλος, Αριάδνη Παπαφωτίου, Μιχάλης Παππούς, Ηρακλής Παπαϊωάννου, Μιλτιάδης Δ. Πολυβίου, Ευδοξία Ράδη, Ρενέ Ρεβάχ, Σάκης Σερέφας, Γιάννης Σιμητόπουλος, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Μικέλε Τροϊάνι, Στέργιος Τσιούμας, Γιώργος Φωτιάδης, BLD

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ https://www.culturalsociety.gr/thessalonikeon-polis/periodiki-ekdosi

Τεύχος 90 | Απρίλιος 2025 Κυκλοφόρησε! Δείτε τα περιεχόμενα