Το σκάνδαλο των «101 σκυλιών Δαλματίας» : H εμπορευματοποίηση της ράτσας και η ανεξέλεγκτη εγκατάλειψή τους, μετά την ταινία

Τη δεκαετία του ’60, τα «101 Σκυλιά της Δαλματίας» ευαισθητοποίησαν το κοινό για ένα θέμα που ερχόταν στο προσκήνιο. Την κακομεταχείριση των ζώων.

Τα «101 Σκυλιά της Δαλματίας» θεωρούνται μία από τις κλασικότερες ταινίες κινουμένων σχεδίων της Ντίσνεϊ. Παρά τις χαμηλές προσδοκίες των δημιουργών της κατά την διάρκεια της παραγωγής το 1961, τα ασπρόμαυρα κουταβάκια αγαπήθηκαν από το παιδικό κοινό ανέλπιστα, «έσπασαν» τα κινηματογραφικά ταμεία και κατέκτησαν δίκαια μία περίοπτη θέση στο πάνθεον της Ντίσνεϊ.

35 χρόνια μετά την κυκλοφορία της, η μεγάλη εταιρεία παραγωγής αποφάσισε να επαναφέρει τα σκυλιά στην μεγάλη οθόνη. Αυτή τη φορά με πραγματικούς ηθοποιούς. Το 1996 κυκλοφόρησαν τα «101 Σκυλιά της Δαλματίας» και τέσσερα χρόνια μετά, το σίκουελ, τα «102 Σκυλιά της Δαλματίας». Όπως σε κάθε ανάλογη διασκευή, η επιλογή των ηθοποιών που θα ενσάρκωναν τον Ρότζερ, την Ανίτα και την κακιά Κρουέλλα Ντε Βιλ, έγινε με ιδιαίτερη προσοχή.

Έπρεπε άλλωστε να ικανοποιηθεί ένα πολύ απαιτητικό κοινό που είχε δει την κλασική ταινία δεκάδες φορές και είχε αγαπήσει και δεθεί με τους χαρακτήρες της. Ακόμη δυσκολότερη υπόθεση όμως, ήταν η επιλογή των κύριων πρωταγωνιστών, των 101 σκυλιών.

Σύμφωνα με τη mixanitouxronou δεν αρκούσε να «προσλάβουν» μερικά ειδικά εκπαιδευμένα σκυλιά που να υπακούν σε συγκεκριμένες εντολές, όπως συνέβαινε σε άλλες παραγωγές με τετράποδους πρωταγωνιστές. Έπρεπε να βρουν εκατοντάδες κουτάβια μιας περιζήτητης ράτσας, τα οποία θα τα πήγαιναν καλά μεταξύ τους και θα ήταν συνεργάσιμα.

Αν και το έργο των παραγωγών ήταν δύσκολο, τελικά τα κατάφεραν. Βρήκαν συνολικά 230 σκυλιά Δαλματίας, τα οποία ενάλλασσαν στις σκηνές. Άλλωστε στις περισσότερες, το καθήκον τους ήταν απλώς να δείχνουν σαν «τσούρμο» πίσω από τους κεντρικούς χαρακτήρες -είτε αυτοί ήταν ο Ρότζερ, η Ανίτα και η κακιά Κρουέλλα, είτε οι τετράποδοι γονείς τους.

Σκάνδαλο

Παρά την πιστοποίηση, πριν ακόμη η δεύτερη ταινία βγει στους κινηματογράφους, υπήρξαν έντονες αντιδράσεις. Πολλές φιλοζωικές οργανώσεις αντιτάχθηκαν στην κυκλοφορία της, απαιτώντας να αποσυρθεί. Eξέφρασαν τις έντονες διαμαρτυρίες για τον τρόπο που συμπεριφέρονταν στα ζώα. Η πιστοποίηση AHA εξασφάλιζε την καλή τους μεταχείριση μόνο κατά την διάρκεια του ωραρίου «εργασίας» τους. Όταν οι κάμερες ήταν σβηστές και τα στούντιο κλειδωμένα, δεν υπήρχε έλεγχος για το αν τα σκυλιά είχαν επαρκή τροφή ή αν κοιμούνταν το ένα πάνω στο άλλο.

Ωστόσο, η βασική ένσταση των φιλοζωικών οργανώσεων ήταν στην πραγματικότητα το περιεχόμενο της ταινίας. Από τον Νοέμβριο του 1996, όταν είχαν κυκλοφορήσει τα «101 Σκυλιά», η ζήτηση της συγκεκριμένης ράτσας είχε εκτοξευθεί. Παιδιά, αλλά και πολλοί ενήλικες σε όλη την Αμερική γοητεύτηκαν τόσο από τα κάτασπρα σκυλιά με τις μαύρες βούλες που έψαχναν απεγνωσμένα τρόπο να τα αποκτήσουν. Οι τιμές των σκυλιών Δαλματίας στα pet shop έφτασαν στα ύψη, ενώ η τεράστια ζήτηση προκάλεσε την υπερεκτροφή τους.

Αυτό σε πολλές περιπτώσεις σήμαινε την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση των σκυλιών, που δεν αντιμετωπίζονταν πια ως ζώα, αλλά ως προϊόντα μιας γραμμής παραγωγής. Εκτός αυτού, πολλαπλασιάστηκαν και τα κυκλώματα παράνομης εκτροφής.



Εξίσου προβληματική ήταν η κατάληξη των σκυλιών που αγοράζονταν. Στην πλειονότητά τους, οι νέοι τους ιδιοκτήτες δεν ήταν ευσυνείδητοι ζωόφιλοι με γνώσεις πάνω στις ανάγκες της εκάστοτε ράτσας. Τα σκυλιά Δαλματίας είναι μεγαλόσωμα, άχαρα, απότομα και ενίοτε νευρικά σκυλιά. Δεν συγκαταλέγονται στα «εύκολα» κατοικίδια που ταιριάζουν στην κάθε οικογένεια. Στην ταινία, αντίθετα, παρουσιάζονταν ως μικρά, υπάκουα και χαριτωμένα.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα πολλά από τα σκυλιά να εγκαταλείπονται στον δρόμο ή σε καταφύγια, να μεταπωλούνται σε εξίσου ακατάλληλους ιδιοκτήτες ή ακόμα και να παραμελούνται σε βαθμό κακοποίησης.