Οι Άγιοι Ανάργυροι γιατροί, Κοσμάς και Δαμιανός από την Ρώμη

Επιμέλεια Κική Τσεκούρα
Τήν 1ην Ἰουλίου ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τὴν μνήμη τῶν Ἁγίων καὶ θαυματουργῶν Ἀναργύρων Κοσμᾶ καὶ Δαμιανοῦ, πού ἐμαρτύρησαν στὴν Ρώμη.

Υπάρχουν τρεις συζυγίες Αγίων Αναργύρων που φέρουν το ίδιο όνομα, δηλ. Κοσμάς και Δαμιανός, τους οποίους τιμά η Ορθόδοξος Εκκλησία σε διαφορετικές ημέρες του έτους.

α) Είναι οι αυτάδελφοι Κοσμάς και Δαμιανός από τα μέρη της Ασίας, υιοί της ευσεβούς Θεοδότης, οι οποίοι γιάτρευαν τους ασθενείς που έπασχαν από κάθε είδους ασθένεια, χωρίς να παίρνουν χρήματα ή δώρα…
Ζούσαν ενάρετα με μεγάλη φιλανθρωπία και ακτημοσύνη κάνοντας πολλά θαύματα και εκοιμήθησαν στην πόλη Φερεμάν της Ασίας. Η μνήμη τους εορτάζεται την 1η Νοεμβρίου.

β) Με το ίδιο όνομα είναι και οι εκ της Ρώμης Άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός που ήταν ιατροί και θεράπευαν χωρίς να πληρώνονται τους ασθενείς, θαυματουργώντας καί διδάσκοντας την πίστη στον Χριστό, οι οποίοι μαρτύρησαν δια λιθοβολισμού εν έτει 284 και η μνήμη τους εορτάζεται την 1η Ιουλίου.

γ) Οι άλλοι δύο Άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός ήταν από την Αραβία και άθλησαν επί του διώκτου Διοκλητιανού. Ήταν ιατροί και αυτοί που θεράπευαν σε διάφορες πόλεις και χωριά τους ασθενείς και δίδασκαν τον Χριστιανισμό. Αφού συνελήφθησαν και υποβλήθηκαν σε διάφορα μαρτύρια, καρφώθηκαν σε Σταυρό και κατόπιν αποκεφαλίσθηκαν. Η μνήμη τους εορτάζεται την 17η Οκτωβρίου.
.
* Οι Πατέρες της Εκκλησίας θεωρούν πρέπον και συστήνουν στους αγιογράφους να γράφουν πάνω στις εικόνες που αγιογραφούν τους Αγίους Αναργύρους την προέλευσή τους. Π.χ. εξ Ασίας, εξ Αραβίας, εκ Ρώμης.

Οἱ ἅγιοι αὐτοί, ἤκμασαν ἐπί τῆς ἡγεμονίας τοῦ Βασιλέως Καρίνου κατὰ τὸ ἔτος 284 μ.Χ καὶ ἦταν ἀδελφοί κατὰ σάρκα. Σπούδασαν καὶ οἱ δύο τὴν ἰατρική ἐπιστήμη, καθώς εἶχαν κοινές κλίσεις καὶ ἰκανότητες. Αὐτό τούς ἔκανε νὰ συσφίγξουν ἀκόμη περισσότερο τὴν μεταξύ τους ἀδελφική ἀγάπη. Χαρακτηριστικό ἐπίσης εἶναι ὅτι, καθώς ἀναφέρεται, τὰ χρόνια τῶν σπουδῶν τούς, οἱ νεαροί Κοσμᾶς καὶ Δαμιανός ἐγνώριζαν μόνο δύο δρόμους, ἕναν πού πήγαινε στὴν Ἐκκλησία καὶ ἕναν ποὺ ὁδηγοῦσε στὸ Πανεπιστήμιο, ὅπως ἀκριβῶς ὁ Μέγας Βασίλειος καὶ ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος. Ἀποτέλεσμα αὐτοῦ τοῦ τρόπου ζωῆς, ἦταν νὰ γίνουν καλοί ἐπιστήμονες καὶ πρὸ παντός ἀληθινοί Χριστιανοί.

Μετὰ τὴν ἀποπεράτωση τῶν σπουδῶν τους ἐπεδόθησαν στὴν ἐξάσκηση τῆς ἐπιστήμης τούς, στὴν ὁποῖα ἀφιερώθηκαν. Μάλιστα τὴν ἐξάσκησαν ὄχι σὰν ἐπικερδές ἐπάγγελμα, ἀλλά σὰν φιλανθρωπική διακονία. Χρήματα δὲν ἐδέχονταν οὔτε ἀπό τούς πτωχούς ἀλλά οὔτε καὶ ἀπὸ τοὺς πλουσίους.

Ἐφήρμοζαν τὴν ἐντολή τοῦ Κυρίου πρὸς τοὺς Ἀποστόλους καὶ δι΄ αὐτῶν πρὸς ὄλους τοὺς μαθητές Του «δωρεάν ἐλάβετε, δωρεάν δότε» (Ματθ. 10,9). Ἔτρεχαν δὲ καὶ προσέφεραν τὶς ὑπηρεσίες τους ἀνιδιοτελῶς, περισσότερο πρὸς τοὺς πτωχούς παρὰ πρὸς τοὺς πλουσίους, γιατί ὅπως ἔλεγαν «μιὰ καλύβη ἔχει μεγαλύτερη ἀνάγκη ἀπό ἕνα παλάτι». Ἀλλά καὶ ὅταν κάποιος πλούσιος ἀσθενής τούς ἐπίεζε νὰ δεχθούν ἀμοιβή, ἐκεῖνοι τοῦ ἔλεγαν «νά βοηθήσει κάποιον φτωχό ἀδελφό, πού εἶχε ἀνάγκη συνδρομῆς γιά νοσηλεία καὶ φαγητό». Ἔτσι οἱ ἅγιοι Ἀνάργυροι Κοσμᾶς καὶ Δαμιανός, ἐθεράπευαν τοὺς ἀνθρώπους, μαζὶ δε μὲ τὴν σωματική θεραπεία, ἐθεράπευαν καὶ τὶς ψυχές τους, διδάσκοντας σ΄ αὐτούς τὴν πίστη στὸν ἀληθινό Θεό, σύμφωνα πάντα καὶ μὲ τὴν ἐντολή ποὺ ἔδωσε ὁ Κύριος στοὺς μαθητάς Του «πορευόμενοι δε, κηρύσσετε λέγοντες ὅτι ἤγγικεν ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. 10,7). Αὐτό λοιπόν ἔκαναν καὶ οἱ Ἅγιοι Ἀνάργυροι ὡς πιστοί καὶ ἀφοσιωμένοι μαθητές τοῦ Χριστοῦ. Δὲν περιορίζονταν μόνο στὴν θεραπεία τοῦ σώματος, ἀλλά ἧταν πρώτιστα κήρυκες τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν καὶ πρὸς αὐτήν κατηύθυναν τοὺς ἀνθρώπους, ἐπιθυμώντας νὰ τοὺς κάνουν πολίτες της.

Ὁ Θεός, ὁ Ὁποῖος βραβεύει τὴν καλή διάθεση τῶν πιστῶν δούλων Του, εὐλόγησε τὴν ἰατρική ἐπιστήμη τῶν Ἁγίων καὶ μὲ θαυματουργική δύναμη. Ἔτσι ὅπου ἡ ἐπιστήμη ὑποχωροῦσε καὶ ἔπαυε, ἐθεράπευαν οἱ ἅγιοι τὶς ἀσθένειες τῶν ἀνθρώπων θαυματουργικῶς, ἀφοῦ ὁ Κύριος ἔδωσε καὶ σὲ αὐτούς, ὅπως καὶ στοὺς μαθητάς Του «ἐξουσίαν κατὰ πνευμάτων ἀκαθάρτων ὤστε ἐκβάλλειν αὐτά» (Ματθ. 10,1) καὶ τὴν δύναμη νὰ θεραπεύουν κὰθε σωματική ἀδυναμία καὶ καχεξία. Αύτὸ ἔπραξαν οἱ ἅγιοι παρουσιαζόμενοι στὸν εἰδωλολάτρη βασιλέα Καρῖνο, ἀπολογούμενοι κατὰ τῆς συκοφαντίας, ὅτι ἐθεράπευαν χρησιμοποιώντας μαγική τέχνη, ποὺ τοὺς ἀποδόθηκε, τὸν ὁποῖο καὶ μετέστρεψαν στὴν ἀληθινή πίστη τοῦ Χριστοῦ, θεραπεύοντάς τον θαυματουργικά.

Μετά όμως από κάμποσο χρονικό διάστημα τους Αγίους Αναργύρους, Κοσμά και Δαμιανό τους φθόνησε ο ίδιος ο δάσκαλος τους στην ιατρική επιστήμη εξαιτίας της δόξας και της φήμης τους. Για το λόγο αυτό τους ανέβασε σε κάποιο όρος για να συλλέξουν δήθεν ιατρικά βότανα,και εκεί τους επιτέθηκε ξαφνικά και τους θανάτωσε με πέτρες.
Έκτοτε μέχρι και στις μέρες μας θαυματουργούν απαύστως σε όλους όσους προστρέχουν στη πρεσβεία τους.

Απολυτίκιον. Ήχος δ'. Ταχύ προκατάλαβε.
Ως θείοι θεράποντες, και ιατήρες βροτών, ανάργυρον βλύζετε, την θεραπείαν ημίν, Ανάργυροι ένδοξοι, όθεν τους προσιόντας, τη σεπτή υμών σκέπη, ρύσασθε νοσημάτων, και παθών ανιάτων, Κοσμά και Δαμιανέ, Ρώμης βλαστήματα.

Μέρος της Κάρας του Αγίου Κοσμά βρίσκεται στην Ιερά Μονή Παντοκράτορος Αγίου Όρους.
Απότμημα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Κοσμά βρίσκονται στον ρωμαιοκαθολικό Ναό Αγ. Αναργύρων Ρώμης.
Τεμάχια της Κάρας του Αγίου Δαμιανού βρίσκονται στην Ιερά Μονή Παντοκράτορος Αγίου Όρους.
Απότμημα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Δαμιανού βρίσκονται στον ρωμαιοκαθολικό Ναό Αγ. Αναργύρων Ρώμης.

Πηγή Ιερά Μήτροπολης Κηφισιάς.

Μας το κοινοποίησε το medlabgr