ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ! ...ART NOISE: Έχει λύσεις το underground κίνημα των ’70s για την σημερινή κρίση;

Ναι..Ήταν η εποχή της αμφισβήτησης, της κοινωνικής εξέγερσης, της ελευθεριότητας, του ροκ, της ανυπακοής, του χιππισμού, της ανάδυσης των ρευμάτων  εναλλακτικότητας, της οικολογίας, του φεμινισμού, της μοντερνιστικής ρωγμής στην τέχνη, της ανατρεπτικής έκφρασης στο θέατρο, του πειραματισμού στο σινεμά και την μουσική, η εποχή της τζαζ, των drugs, των ξέφρενων πάρτυ, του εσωτερισμού και της ανατολικής σκέψης… και τόσων άλλων!
Στην σημερινή εποχή που γίνονται άρδην αναπροσδιορισμοί σε αξίες αλλά και ιδέες  μια ματιά σε εκείνη την υπεργόνιμη εποχή αποκτά ένα νέο, επίκαιρο ενδιαφέρον!!
Γιατί σήμερα ζούμε υποχρεωτικά, όσα εκείνοι αναζήτησαν συνειδητά.. Ανταλλακτικά και χαριστικά παζάρια ρούχων, επαναξιολόγηση της αλληλεγγύης, του ακερδούς, της αυτοοργάνωσης, της ρομαντικής αξίας, του εθελοντισμού, της ατομικής φιλευσπλαχνίας, της νέας συλλογικότητας της βάσης..Κι όλα αυτά γιατί κακά τα ψέματα..Ευτυχώς (ή δυστυχώς για άλλους) η επιστροφή στον στρασάτο γκλαμουροπαράδεισο και στο καταναλωτικό του ξεσάλωμα δεν προβλέπεται για πολλά πολλά χρόνια ακόμη..
Έτσι, παράλληλα με την δεδομένη κατά καιρούς τάση του art noise να ψηλαφίσει τις ρίζες του ελληνικού underground όπως επίσης την ελληνική και διεθνή street & graffiti art διαλέξαμε μια επιλεκτική, ενδιαφέρουσα περιήγηση σε διάφορα underground έντυπα που έκανε ο Βλάσσης Ρασσιάς και την αναδημοσιεύουμε με συνοδεία pop αλλα και ψυχεδελικών αφισών της εποχής. Η έρευνα, επιχειρεί  να παρουσιάσει όσο το δυνατόν περισσότερα έντυπα από τον αχανή ουρανό του «υπόγειου τύπου» των δεκαετιών 1960, 1970 και 1980 την θεματολογία, τον εντελώς αντισυμβατικό τρόπο που λειτούργησαν αλλά και τις λυσσαλέες επιθέσεις που δέχτηκαν από το κατεστημένο της εποχής που τους απείλησε μέχρι και με ισόβιες ποινές! Ναι, ναι .. η ελευθερία έκφρασης ειδικά στον underground Τύπο κατακτήθηκε με πολύ κόπο και αγώνες κι ας ακούγεται σαν ξύλινο σύνθημα...
Για να δούμε τι επιφυλάσσουν οι δικές μας μέρες ακόμα.. οι μέρες που άνθρωποι σαν τον Snowden ζουν ακόμα σε transit γιατί τόλμησαν να υψώσουν την φωνή τους στο δικαίωμα της ιδιωτικότητας και του ασύλου της ατομικής έκφρασης..

                                                                                                                            Του Βλάση Γ. Ρασσιά

                                                          «MAINMISE» («ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ», 1970 - 1978)

Αντεργκράουντ γαλλόφωνο περιοδικό του Κεμπέκ (Quebec) του Καναδά, μέλος του «Συνδικάτου Υπόγειου Τύπου» («Underground Press Syndicate», UPS) που ίδρυσαν οι Linda Gaboriau, Christian Allegre, Jean Basile Bezroudnoff, Kenneth Chalk, Georges Kahl και Denis Vanier. Το πρώτο τεύχος του περιοδικού κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1970, αυτοσυστηνόμενο ως «Organe québécois de la pensée magique».
Η θεματογραφία του «Mainmise» περιστρεφόταν γύρω από την κλασική «Αντικουλτούρα», την κοινωνική επανάσταση, την μουσική ροκ, την ουτοπία, τους εναλλακτικούς τρόπους ζωής, τα ευφορικά και τα παραισθησιογόνα, το ελεύθερο σχολείο, την οικολογία, το γυναικείο κίνημα, την μαγεία και την ελεύθερη σεξουαλικότητα, ενώ το κάθε τεύχος του φιλοξενούσε σχεδιοϊστορίες των μεγάλων αντεργκράουντ δημιουργών (Greg Irons, Robert Crumb, Ron Cobb, Trina, Corben, S. Clay Wilson, Jeff Jones, Guynard, M. Pouliot, Baloune, κ.ά.) σε αναδημοσίευση από αμερικανικές αλλά και ευρωπαϊκές αντεργκράουντ εφημερίδες.
Σε αναδημοσίευση από την «Georgia Straight» του Βανκούβερ, το «Mainmise» φιλοξένησε και τις γνωστές αντεργκράουντ σχεδιοϊστορίες του ο Ραντ Χολμς (Rand Holmes, 1942 - 2002) με πρωταγωνιστή τον μακρυμάλλη, ερωτύλο, κανναβικό και περιθωριακό «Harold Hedd», ενώ τα τελευταία 5 χρόνια του βίου του έγινε το αποκλειστικό όργανο έκφρασης των αντεργκράουντ σχεδιαστών του Μοντρεάλ.
Το περιοδικό φιλοξένησε επίσης κείμενα των Raymon Lavallée, Buckminster Fuller, Marshall McLuhan, L. Clark Steven, Timothy Leary, Alan Watts, κ.ά. και έκλεισε τελικά το καλοκαίρι του 1978 αφήνοντας πίσω του μία ακόμη αντεργκράουντ εποποϊα 78 τευχών. Στην διάρκεια της ζωής του, το «Mainmise» πήρε διάφορες μορφές και σχήματα, αρχικά είχε μικρό («digest») μέγεθος σε φθηνό χαρτί, που αργότερα εξελίχθηκε σε τετράχρωμες εκτυπώσεις σε λευκό χαρτί, και εν συνεχεία μεγάλωσε σε διαστάσεις κανονικού περιοδικού για να καταλήξει στα δύο τελευταία χρόνια σε ταμπλόϊντ εφημεριδίστικο σχήμα.

         «ΟΖ» (1967 - 1973)

Αγγλικό αντεργκράουντ ψυχεδελικό και χίπικο περιοδικό, που εξέδιδαν στο Λονδίνο οι Αυστραλοί Ρίτσαρντ Νεβίλ (Richard Neville, 1941 - ), Τζιμ Άντερσον (Jim Anderson, 1937 - ), Μάρτιν Σαρπ (Martin Sharp, 1942 - ) και αργότερα ο Φήλιξ Ντένις (Felix Dennis, 1947 - ).
Ξεκίνησε να εκδίδεται από τους φοιτητές Νεβίλ, Ρίτσαρντ Ουώλς (Richard Walsh) και Μάρτιν Σαρπ, ως σατιρικό περιοδικό την πρωταπριλιά του 1963 στο Σίδνεϋ (Sydney) της Αυστραλίας, όπου συνέχισε μέχρι το 1969, έχοντας ωστόσο στο ιστορικό του μία δίκη για παραβίαση του νόμου περί «ασέμνου» το 1964. Το 1967 οι Νεβίλ και Σαρπ μετέφεραν τον τίτλο στο Λονδίνο, ιδρύοντας ένα διαφορετικό «ΟΖ», με «ψυχεδελικό και χίπικο» προσανατολισμό, το οποίο εξελίχθηκε, όπως και το «International Times» ή «ΙΤ», σε ναυαρχίδα της λονδρέζικης αντικουλτούρας μέχρι το 1973 που κυκλοφόρησε το τελευταίο τεύχος του.
Μέσα από τις εκπληκτικές σε ομορφιά όφσετ σελίδες του που συνέθετε ο Σαρπ, παρέλασαν μεγάλα ονόματα της αντικουλτούρας της εποχής, όπως λ.χ. οι Αυστραλές συγγραφείς Ζερμαίν Γκρηρ (Germaine Greer, 1939 - ) και Λίλιαν Ρόξον (Lillian Roxon, 1932 - 1973), ο επίσης Αυστραλός κινηματογραφιστής Φίλιπ Μόρα (Philippe Mora, 1949 - ), ο επίσης Αυστραλός ποιητής, φιλόσοφος και καρτουνίστας Μάϊκελ Λιούνιγκ (Michael Leunig, 1945 - ), ο Ιταλός αναρχικός συγγραφέας και ποιητής Άντζελο Κουατρότσι (Angelo Quattrocchi, 1945 - 2009), ο τροτσκιστής δημοσιογράφος και συγγραφέας Νταίηβιντ Ουϊντζερυ (David Widgery, 1947 – 1992), ο φωτογράφος Ρόμπερτ Ουϊτέηκερ (Robert Whitaker, 1939 - ), κ.ά.
Η εκπληκτική σε ομορφιά τέχνη του Σαρπ, γνωστού και ως δημιουργού των εξωφύλλων δύο δίσκων του rock συγκροτήματος«Cream», άφησε εποχή στον «ψυχεδελικό» Τύπο της δεκαετίας του 1960, το δε 16ο τεύχος του «ΟΖ» με τίτλο «Magic Theatre», από κοινού έργο των Σαρπ και Μόρα, έμεινε στην Ιστορία ως το μεγαλύτερο αριστούργημα που παρήγαγε σε όλη την διαδρομή του ο βρετανικός αντεργκράουντ Τύπος.
Το λονδρέζικο «ΟΖ», που ενόχλησε σοβαρότατα το βρετανικό κατεστημένο της εποχής, όχι μόνο για τις προχωρημένες θέσεις του για το σεξ, τα ψυχοδηλωτικά και τους εναλλακτικούς τρόπους ζωής, αλλά και για τις στενά πολιτικές τοποθετήσεις του (καταγγελία του πολέμου στο Βιετνάμ, καταγγελία της δικτατορίας στην Ελλάδα για βασανιστήρια, κ.ά.)  αντιμετώπισε και αυτό δίωξη για «άσεμνα» δημοσιεύματα το έτος 1971. Όπως και στην περίπτωση της δίκης του 1964, οι εκδότες καταδικάστηκαν σε βαρύτατες ποινές, αλλά αθωώθηκαν στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο, ανοίγοντας ωστόσο μια τεράστια συζήτηση στην αγγλική κοινωνία για το τι είναι πραγματικά σεμνό και τι άσεμνο.
Την αφορμή για την δίωξη έδωσε το τεύχος 28 με τίτλο «Τhe Schoolkids Issue», που κυκλοφόρησε τον Μάϊο του 1970 γραμμένο δίχως την ελάχιστη παρέμβαση των εκδοτών από 20 μαθητές γυμνασίου, ανάμεσα στους οποίους και ο Ντέϋαν Σούντγικ (Deyan Sudjic), μετέπειτα αρχιτέκτονας και διευθυντής του «Design Museum» του Λονδίνου. Δύο μήνες μετά, η αντιδραστική «Βρετανική Δίωξη Ασέμνων» («Obscene Publications Squad») σφράγισε τα γραφεία του περιοδικού στο Holland Park και έστειλε άμεσα την υπόθεση στον εισαγγελέα με την εξωφρενική μάλιστα κατηγορία της «συνομωσίας για διαφθορά των δημοσίων ηθών», νομικό απομεινάρι της πουριτανικής εποχής που ανέβαζε το υποτιθέμενο παράπτωμα σε επίπεδο κακουργήματος με προβλεπόμενη ποινή ισόβια κάθειρξη!

Η πολύκροτη δίκη των «κακούργων» Νεβίλ, Άντερσον και Ντένις, η σοβαρότερη στην νομική Ιστορία της Βρετανίας για ζήτημα «ηθικής», έγινε τον Ιούνιο του 1971 στο φρούριο του «Old Bailey» και στην έναρξή της ο συνήγορος και θεατρικός συγγραφέας Τζων Μόρτιμερ (John Mortimer, 1923 – 2009) προειδοποίησε ότι «η υπόθεση αποτελεί ένα κρίσιμο σταυροδρόμι για την ελευθερία της έκφρασης», ενώ έξω από τα δικαστήρια διαδήλωνε ένα μεγάλο πλήθος φίλων της αντικουλτούρας, ανάμεσα στους οποίους και οι Λέννον και Όνο (John Lennon, Yoko Ono), που είχαν επιπρόσθετα αρχίσει εκστρατεία αλληλεγγύης και οικονομικής κάλυψης των κατηγορουμένων.
Ο Μικ Φάρεν σε διαδήλωση υπέρ των εκδοτών του "ΟΖ"

Τελικά οι τρείς κατηγορούμενοι (που έμειναν στην Ιστορία και ως «Οι τρείς του ΟΖ», «Τhe Oz Three»), που προσπάθησαν αρκετές φορές να αντιδράσουν χιουμοριστικά στην δύσκολη θέση τους, σε μία περίπτωση μάλιστα εμφανίστηκαν φορώντας ποδιές μαθητριών, αθωώθηκαν μεν για την «συνομωσία», καταδικάστηκαν όμως για δύο ελαφρότερες κατηγορίες περί «ασέμνων» σε φυλάκιση.
                                                       Περισσότερα εδώ : http://theartnoise.blogspot.gr/