Τι φοβόμαστε; Φόβοι «φαντάσματα» ή ..πραγματικοί;

Γράφει ο Ψυχολόγος-Σύμβουλος Γάμου Γιάννης Ξηντάρας*

Φόβοι.. λιγότεροι – περισσότεροι, σε διαφορετικά στάδια της ζωής μας. Από μικρά παιδιά συνήθως κάτι φοβόμαστε και αν είμαστε τυχεροί, το τρυφερό χέρι των γονιών μας μάς βάζει στην αγκαλιά τους και μας διώχνει όλη τη σκοτεινιά ή ένα παραμύθι από τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας ή ακόμη ένα χάδι από τη δασκάλα μας μάς απαλύνει τον πόνο. Κι όταν μεγαλώνουμε οι φόβοι, μέσα από τις αναταράξεις τις ζωής και τις προκλήσεις, συνήθως πληθαίνουν. Τι αφορούν; Το μέλλον, το άγνωστο.

Αν θα τα καταφέρουμε στις εξετάσεις της σχολής μας, αν ο αγαπημένος μας θα γίνει καλά που αρρώστησε, μα γιατί δε βρίσκουμε την αγάπη που ίσως αποζητάμε, πώς θα προχωρήσουμε επαγγελματικά, πώς το παιδί μας θα τα πάει στο σχολείο, τι συμβαίνει με τις παρέες του.. κα

Ανησυχίες εύλογες που όμως μας ρουφάνε και μας απορροφούν, όσο τις σκεφτόμαστε έντονα, όσο δίνουμε την προσοχή μας ολοκληρωτικά σε αυτές. Αυτό που συνήθως φοβόμαστε βρίσκεται έξω από εμάς. Σχετίζεται με τις εξωτερικές συνθήκες της ζωής μας.

Πηγή των φόβων είναι ο νους μας. Ο νους μας κατευθύνει την προσοχή μας στο παρελθόν και στο μέλλον και πολλές φορές, δημιουργώντας μας έντονες σκέψεις ανησυχίας και αγωνίας, μας παραλύει, μας καταθλίβει, στην ουσία μας ακινητοποιεί. Τότε είναι σαν να βρισκόμαστε σε λιμνάζοντα νερά και αντί για υγιή δράση για την αντιμετώπιση του προβλήματος, εμείς περνάμε στην άλλη πλευρά …στην αδράνεια.

Και τότε.. αντί για φωτεινό ουρανό, βλέπουμε μόνο σκοτεινά συννεφάκια. Ακόμη κι αν έρχονται ηλιόλουστες ημέρες με πολύχρωμα λουλούδια που ομορφαίνουν τη ζωή μας ή χαμόγελα που μας δίνουν χαρά.

Αν εμβαθύνουμε την ανάλυσή μας και συνομιλήσουμε με τον εαυτό μας, θα διαπιστώσουμε ότι ανησυχούμε υπερβολικά, σαν να εξαρτιόνται όλα από εμάς, σαν να περνάνε όλα από τα δικά μας χέρια. Πόσες φορές όμως δεν έχουμε δώσει τον καλύτερό μας εαυτό και το αποτέλεσμα δεν ήταν το επιθυμητό;

Υπάρχει μια φράση στα Αγγλικά που λέει: “Do your best and leave the rest” και σημαίνει: «Κάνε το καλύτερο κάθε φορά και άσε τα υπόλοιπα, άσε το αποτέλεσμα (μη μένεις προσκολλημένος σε αυτό)».

Ό,τι μπορεί να είναι ένας κήπος χωρίς λουλούδια, έτσι άδειοι είμαστε κι εμείς χωρίς ελπίδα. Από πού πηγάζει η ελπίδα; Νομίζω ότι πηγάζει από την πίστη μας. Πίστη ότι όλα οδηγούν στο ανώτερο καλό μας, είτε έχουμε τα μάτια να το δούμε αυτό, είτε όχι. Πίστη στην ίδια τη ροή της ζωής.

Έτσι.. αφού δεν μπορούμε να ελέγξουμε πάντα τις συνθήκες ή το αποτέλεσμα μιας προσπάθειάς μας, ας προσπαθήσουμε καλύτερα να ελέγξουμε τα μαϊμουδάκια του νου που χοροπηδάνε εδώ κι εκεί με τη μορφή των περιττών σκέψεων. Όταν την επόμενη φορά έρθει στο νου μας μια σκέψη, εμείς ας τη φιλτράρουμε. Αν μας κάνει να προχωράμε μπροστά, ας της δώσουμε καύσιμο να υλοποιηθεί, διαφορετικά ας τη βάλουμε στην άκρη.

Γιατί ποιος θέλει να τυραννιέται ή να ζει σε διαρκή κατάσταση ταραχής; Ας επιλέξουμε σοφά τι σκέψεις-συντρόφους θέλουμε να έχουμε μαζί μας. Ίσως για αυτό λέγεται: «Αυτό που σκέφτεσαι, έτσι γίνεσαι!»


* Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος στην Αγία Παρασκευή, απόφοιτος Πανεπιστημίου Αθηνών και Strathclyde University. Μέλος του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων και της Ελληνικής Προσωποκεντρικής και Βιωματικής Εταιρείας, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.