Κινητά τηλέφωνα: Τελικά έχουν ζημιογόνα ακτινοβολία ή όχι; - Οι μελέτες που τα συνδέουν με τον καρκίνο

Πέρα από τον κίνδυνο εθισμού στα social media και στις οθόνες των κινητών μας, μεγάλο μέρος του κοινού εγείρει ανησυχίες για το πόσο τα smartphone μας έχουν επιζήμια ακτινοβολία που μπορεί να οδηγήσει μέχρι και στον καρκίνο.

Περνάμε ατελείωτες ώρες μπροστά από το κινητό μας, το παίρνουμε παντού μαζί μας και κοιμόμαστε με αυτό στο κομοδίνο μας. Και παρά την έντονη σύνδεσή μας με αυτό, πολλοί αναρωτιούνται αν μπορεί τελικά το ίδιο, να είναι επιζήμιο για την σωματική μας υγεία, μέσω των κυμάτων ακτινοβολίας που εκπέμπει.

Αυτή την ερώτηση προσπαθεί να απαντήσει ο Joel Moskowitz. Ο ερευνητής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του UC Berkeley και διευθυντής του Κέντρου Οικογενειακής και Κοινοτικής Υγείας του Berkeley, προσπαθεί, πιο συγκεκριμένα, να αποδείξει ότι η ακτινοβολία από τα κινητά τηλέφωνα είναι επικίνδυνη.

"Οι άνθρωποι είναι εθισμένοι στα smartphones τους", δηλώνει ο Moskowitz. "Τα χρησιμοποιούμε πλέον για τα πάντα και, κατά πολλούς τρόπους, τα χρειαζόμαστε για να λειτουργούμε στην καθημερινή μας ζωή. Νομίζω ότι η ιδέα ότι ενδεχομένως βλάπτουν την υγεία μας είναι υπερβολική για μερικούς ανθρώπους".

Η έρευνα του σχετικά με τις επιπτώσεις της ακτινοβολίας ραδιοσυχνοτήτων στην υγεία έχει δείξει σημαντικές δυσμενείς βιολογικές επιπτώσεις και επιπτώσεις στην υγεία - συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του εγκεφάλου - που σχετίζονται με τη χρήση κινητών τηλεφώνων και άλλων ασύρματων συσκευών.

Και τώρα, είπε, με την πέμπτη γενιά της κυψελοειδούς τεχνολογίας, γνωστή ως 5G, υπάρχει, σύμφωνα με τον ίδιο, ακόμη μεγαλύτερος λόγος ανησυχίας. Αν αυτό αληθεύει, τότε μήπως πρέπει να σκεφτούμε να σταματήσουμε να τα χρησιμοποιούμε;

Ακτινοβολία και επιστήμη

Η αλήθεια είναι ότι τα κινητά και τα ασύρματα τηλέφωνα χρησιμοποιούν ακτινοβολία ραδιοσυχνοτήτων (RF) για την αποστολή σημάτων, σύμφωνα με το Αμερικανικό Κέντρο για τον Έλεγχο και την Πρόληψη Ασθενειών. Τόσο τα κινητά τηλέφωνα όσο και οι ασύρματοι πομποί, που είναι τοποθετημένοι σε πύργους, στύλους και στέγες, στέλνουν και λαμβάνουν ενέργεια ραδιοσυχνοτήτων, που ονομάζεται "μη ιονίζουσα ακτινοβολία".

Η ποσότητα αυτής της ακτινοβολίας που απορροφάται από το ανθρώπινο σώμα εξαρτάται από το πόσο κοντά βρίσκεται ένα άτομο σε ένα τηλέφωνο και έναν πομπό κινητής τηλεφωνίας, καθώς και από την ισχύ του σήματος που χρειάζεται το τηλέφωνο για να συνδεθεί με έναν πομπό.

Τα κινητά τηλέφωνα που εμφανίζουν λιγότερες μπάρες, πράγμα που σημαίνει ότι η σύνδεσή τους με έναν πομπό είναι αδύναμη, απαιτούν ισχυρότερη ισχύ για να επικοινωνήσουν και έτσι παράγουν περισσότερη ακτινοβολία. Οι ασύρματοι πομποί, από την πλευρά τους, εκπέμπουν συνεχώς ακτινοβολία, αλλά ελάχιστη από αυτήν απορροφάται, εκτός εάν ένα άτομο βρίσκεται πολύ κοντά στον πομπό.

Αν και η ακτινοβολία RF διαφέρει από άλλους τύπους ακτινοβολίας - όπως οι ακτίνες Χ - που γνωρίζουμε ότι μπορεί να είναι επιβλαβείς, δεν είναι ακόμα σίγουρο αν η ακτινοβολία RF από τα κινητά τηλέφωνα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας χρόνια αργότερα.

Ο ίδιος οργανισμός εξηγεί ότι προς το παρόν δεν υπάρχει η επιστημονική τεκμηρίωση που να συνδέει τα προβλήματα υγείας με τη χρήση κινητών τηλεφώνων. Ωστόσο, ένας συνεχώς αυξανόμενος όγκος ερευνών έχει βρει στοιχεία για κινδύνους για την υγεία ακόμη και όταν οι άνθρωποι εκτίθενται σε ακτινοβολία κάτω από τα όρια της FCC.

Η σειρά των πιθανών βλαβών κυμαίνεται από επιδράσεις στη γονιμότητα και την ανάπτυξη του εμβρύου μέχρι συσχετίσεις με τον καρκίνο. Ορισμένες μελέτες ανθρώπων που ζουν κοντά σε πύργους κινητής τηλεφωνίας έχουν επίσης επιβεβαιώσει μια σειρά από παράπονα για την υγεία, όπως ζάλη, ναυτία, πονοκεφάλους, εμβοές και αϋπνία, από ανθρώπους που χαρακτηρίζονται ως άτομα με "ηλεκτρομαγνητική υπερευαισθησία".

Ο πιο εντυπωσιακός - και πολυσυζητημένος - φόβος για την υγεία σχετικά με την ασύρματη ακτινοβολία είναι ο καρκίνος. Το 2011, ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο, παρακλάδι του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, επικαλέστηκε ανησυχητικά αλλά αβέβαια στοιχεία για να χαρακτηρίσει την ασύρματη ακτινοβολία ως "πιθανώς καρκινογόνα για τον άνθρωπο".

Το 2018, μια μελέτη της ομοσπονδιακής κυβέρνησης που εκπονήθηκε επί σχεδόν δύο δεκαετίες, βρήκε "σαφείς ενδείξεις" ότι η ακτινοβολία των κινητών τηλεφώνων προκαλεί καρκίνο σε πειραματόζωα. Μια μεγάλη μελέτη στην Ιταλία από το Κέντρο Ερευνών για τον Καρκίνο, παρήγαγε παρόμοια αποτελέσματα.

Τελικά να χρησιμοποιώ ή όχι κινητά;

Αυτή είναι η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου. Από ότι φαίνεται οι μελέτες ακόμα αδυνατούν να απαντήσουν με σαφήνεια αν όντως είναι μακροπρόθεσμα ζημιογόνα η έκθεσή μας στην ακτινοβολία των smartphones. Πολλοί ειδικοί σπεύδουν να μας καθησυχάσουν, ρίχνοντας περισσότερο φως στο κομμάτι αυτό.

Πολλοί εξηγούν δεν είναι απαραίτητα όλες οι ακτινοβολίες αρνητικές για την υγεία μας. Αν και οι ατομικές βόμβες ή, σε πολύ μικρότερο βαθμό, τα μηχανήματα ακτίνων Χ, εκπέμπουν μια ενέργεια που ονομάζεται ιονίζουσα ακτινοβολία και η οποία - σε αρκετά υψηλές ή αρκετά συχνές δόσεις - μπορεί να βλάψει το DNA και να προκαλέσει καρκίνο, αυτό δεν είναι ο κανόνας.

Η ενέργεια των smartphone εμπίπτει σε μια κατηγορία που ονομάζεται μη ιονίζουσα ακτινοβολία, σύμφωνα με τον Dr. Howard Caffrey, διευθυντή του Κέντρου Εγκεφαλικών Όγκων στο NewYork-Presbyterian Weill Cornell Medical Center στη Νέα Υόρκη. Ο ίδιος εξηγεί στους New York Times ότι αυτή η ενέργεια δεν είναι αρκετά ισχυρή για να προκαλέσει τέτοιου είδους βλάβες.

Στο ίδιο μήκος κύματος κυμαίνονται και άλλοι επιστήμονες και οργανισμοί, όπως η F.D.A., τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, που συμφωνούν ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η ακτινοβολία των smartphone προκαλεί προβλήματα υγείας. Επιμένουν ότι οι μελέτες που δημοσιεύονται ανά καιρούς και δείχνουν σύνδεση προβλημάτων υγείας και κινητών τηλεφώνων, είναι ελλιπείς και σε έναν βαθμό ελλαττωματικές.

Επίσης επισημαίνουν ότι η ακτινοβολία του 5G δεν είναι υψηλότερη από ό,τι ήταν το 4G, απλώς επιτρέπει μεγαλύτερη μεταφορά δεδομένων.

Ωστόσο, μέχρι να βγουν σαφείς οδηγίες για την επίδραση της ακτινοβολίας των κινητών, η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών και οι διεθνείς ομόλογοί της θέτουν όρια ακτινοβολίας για τα νέα τηλέφωνα. Αυτό καλεί όλες τις εταιρείες παραγωγής τηλεφώνων να συμμορφωθούν τουλάχιστον με τα ανώτατα όρια, μέχρι τουλάχιστον να υπάρξουν ευρήματα που θα είναι πιο αποτελεσματικά.

Με το κινητό να είναι πλέον ένα από τα πιο σημαντικά αξεσουάρ στη ζωή μας, το να το πετάξουμε στο καλάθι των άχρηστών, σίγουρα δεν αποτελεί εφικτή λύση. Ίσως για την ώρα πρέπει να παρακολουθούμε τις εξελίξεις και να προσπαθούμε να περιορίζουμε, όσο μπορούμε, την χρήση του, προς όφελος όχι απλά της σωματικής, αλλά και της ψυχικής μας υγείας.