Γιατί αποκαλούμε τις επιτυχημένες ταινίες blockbusters;

Όλοι γνωρίζουμε ότι ο όρος blockbuster αναφέρεται κυρίως σε μια πολύ δημοφιλή και εξαιρετικά επιτυχημένη κινηματογραφική παραγωγή. Για να χαρακτηριστεί μια ταινία ως blockbuster, ωστόσο, υπάρχουν κάποιες παράμετροι οι οποίες το καθορίζουν, όπως είναι το «μέγεθός» της ταινίας, τόσο ως προς το σενάριο όσο και ως προς την παραγωγή.

Στη βιομηχανία του κινηματογράφου ο όρος χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά για να χαρακτηρίσει τις εισπρακτικές επιτυχίες «Κβο Βάντις», ιστορικό επικό δράμα του 1951 σε σκηνοθεσία Μέρβιν Λιρόι, και το «Μπεν Χουρ», επική ταινία του 1959 σε σκηνοθεσία Γουίλιαμ Γουάιλερ βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Λιου Ουάλλας.

Η πλήρη διάσταση, ωστόσο, του όρου όπως όλοι τον γνωρίζουμε στη σημερινή του εκδοχή, χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει την τεράστια επιτυχία της ταινίας «Τα Σαγόνια του Καρχαρία» του Στίβεν Σπίλμπεργκ του 1975, η οποία κέρδισε συνολικά τρία βραβεία Όσκαρ (Μοντάζ, Ήχος, Μουσική) και έχει χαρακτηριστεί από την Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου ως «πολιτιστικά, αισθητικά και ιστορικά σημαντική», ενώ έχει ενταχθεί και στο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.

Μάλιστα, πρόκειται για την ταινία που δημιούργησε μια ολόκληρη κατηγορία ταινιών, γνωστή και ως blockbuster era. Έχετε αναρωτηθεί, όμως, ποτέ γιατί οι τεράστιες εισπρακτικές κινηματογραφικές επιτυχίες αποκαλούνται blockbusters, αν έχει ξαναχρησιμοποιηθεί ποτέ ο όρος ή από πού είναι εμπνευσμένος;

Σύμφωνα με όσα αναφέρει το mentalfloss.com, τη δεκαετία του 1940, ο όρος χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει κάτι πολύ πιο σκοτεινό. Τα αρχικά blockbusters ήταν μεγάλες, πολύ καταστροφικές βόμβες που χρησιμοποιήθηκαν κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με το περιοδικό Time να εκτυπώνει για πρώτη φορά τη λέξη σε άρθρο του στις 29 Νοεμβρίου του 1942 σχετικά με το βομβαρδισμό των συμμάχων στην Ιταλία. Το ψευδώνυμο προήλθε από την ικανότητα του όπλου να διαλύσει ολόκληρα μπλοκ της πόλης. Καθώς η Βρετανική Βασιλική Πολεμική Αεροπορία συνέχισε να ρίχνει τις βόμβες καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου, το όνομα υιοθετήθηκε και από άλλους και σύντομα χρησιμοποιήθηκε για να αναφερθεί σε κάτι ιδιαίτερα εκρηκτικό ή υπερβολικό.

Ωστόσο, η πρώτη αναφορά του όρου σε ταινία παρατηρείται και πάλι στο περιοδικό Time το 1943, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει οποιαδήποτε τολμηρή και αξιοσημείωτη παραγωγή, όπως το αμφιλεγόμενο πολιτικό θρίλερ «Αποστολή στη Μόσχα», το οποίο σύμφωνα με τους κριτικούς ήταν «τόσο εκρηκτικό όσο ένα blockbuster».

Σήμερα, δεν υπάρχει συμφωνημένο ποσό που πρέπει να κάνει μια ταινία προτού θεωρηθεί blockbuster. Σε γενικές γραμμές, οι εμπορικές ταινίες που κερδίζουν μεγάλες επιστροφές στο box office ταιριάζουν στον ορισμό, ακόμη και αν το περιεχόμενό τους δεν είναι ιδιαίτερα «εκρηκτικό».