Επιστημονική διημερίδα: «Το 1821 στην Πρώτη Σελίδα: Η Ελληνική Επανάσταση στον Διεθνή και Εγχώριο Τύπο»

Με χαιρετισμούς από τους εκπροσώπους των φορέων συνδιοργάνωσης της επιστημονικής διημερίδας «Το 1821 στην Πρώτη Σελίδα: Η Ελληνική Επανάσταση στον Διεθνή και Εγχώριο Τύπο» άρχισαν οι εργασίες της, στην αίθουσα Γερουσίας του κοινοβουλίου. Τη Βουλή των Ελλήνων εκπροσώπησε ο Κοσμήτορας και Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Βιβλιοθήκης της Βουλής κ. Βασίλειος-Νικόλαος Υψηλάντης, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών εκπροσώπησαν ο Πρύτανης κ. Γεράσιμος Σιάσος και ο Καθηγητής κ. Αριστείδης Χατζής, τη Βρετανική Σχολή Αθηνών η Διευθύντριά της κ. Rebecca Sweetman, ενώ χαιρέτισε επίσης η Πρόεδρος της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» κ. Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη. Η εκδήλωση πραγματοποιείται με αφορμή τα 200 χρόνια από την έκδοση των Ελληνικών Χρονικών, την 1η Ιανουαρίου 1824, στο Μεσολόγγι.

Ο κ. Βασίλης Υψηλάντης, κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών, εξήρε το έργο που συντελείται από το στελεχιακό δυναμικό της Βιβλιοθήκης της Βουλής, η οποία, όπως ανέφερε, αξιοποιεί μια μακρά και πολύτιμη πολιτισμική παρακαταθήκη φωτίζοντάς την με νέα μέσα και σύγχρονες προσεγγίσεις. «Η συγκεκριμένη διοργάνωση εντάσσεται σε μια αλυσιδωτή σειρά δράσεων της Βιβλιοθήκης της Βουλής για την επέτειο 1821-2021: επετειακές εκθέσεις, όπως η εντυπωσιακή έκθεση “Αντικρίζοντας την Ελευθερία! Στη Βουλή των Ελλήνων, δύο αιώνες μετά”, εκδόσεις όπως τα “Πρακτικά της Βουλής των Ελλήνων - Δ΄ Διοικητική Περίοδος (Ιούνιος 1827- Ιανουάριος 1828)” σε επιμέλεια του Χρήστου Λούκου, και η πρόσφατη μονογραφία της Ίλιας Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister για τον Γ. Λασσάνη, θεματικές ιστοσελίδες και βάσεις δεδομένων συνιστούν μερικές μόνο από τις πρωτοβουλίες που υλοποιήθηκαν. Σε αυτές προστίθεται και το σημερινό συνέδριο, σε συνεργασία με δύο εμβληματικούς φορείς, το Πανεπιστήμιο Αθηνών και την εν Αθήναις Βρετανική Σχολή. Η Βουλή των Ελλήνων, πέραν της βασικής της λειτουργίας, που είναι ασφαλώς η νομοθετική, μεριμνά για την τροφοδότηση του διεπιστημονικού διαλόγου και για την παροχή προς τους πολίτες υψηλού επιπέδου επιστημονικών συνεργειών», υπογράμμισε ο κ. Υψηλάντης.

Η κυρία Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη κάνοντας ένα σύντομο απολογισμό της δράσης της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» σημείωσε ότι «η Επιτροπή αποτελούνταν από 43 καταξιωμένους επιστήμονες, καλλιτέχνες, επαγγελματίες, πολλοί από αυτούς είχαν διαφορετικές αφετηρίες, είχαν διαφορετικές ιδεολογικές τοποθετήσεις, ακόμα και διαφορετικές προσεγγίσεις για το πώς έπρεπε να τιμηθεί αυτή η συμβολική επέτειος. Όλες όμως και όλοι είχαμε συμφωνήσει σε ένα πράγμα, να γίνουν πράγματα που θα μείνουν και δεν θα χαθούν την επόμενη μέρα.»

Όπως επισήμανε η Πρόεδρος της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», «η αποδελτίωση των εφημερίδων του 19ου αιώνα και η ανάδειξη της θέσης της Επανάστασης στον τύπο της εποχής δεν χρηματοδοτήθηκε απλώς από τα χρήματα, από τους πόρους της Επιτροπής, αλλά αποτέλεσε και ένα κομμάτι του έργου της, που το υλοποίησε ο φίλος Αριστείδης Χατζής, που ήταν βέβαια και από τα πιο ενεργά μέλη στην Επιτροπή “Ελλάδα 2021”. Αυτό για το οποίο τουλάχιστον εγώ ως Ελληνίδα είμαι περήφανη είναι ότι έγινε μια πολύ σημαντική δουλειά, από τις ερευνήτριες και τους ερευνητές, αλλά αυτή θα συνεχίσει να αναπτύσσεται, φαντάζομαι θα εξασφαλίσει ή έχετε εξασφαλίσει πόρους. Να σας πω γιατί το λέω αυτό, γιατί πιστεύουμε ότι είναι το manual της καλής πρακτικής να δημιουργεί κάποιος ένα έργο, να έρχεται ο επόμενος να πατήσει πάνω σε αυτό, να το επεκτείνει και να του δώσει νέες προεκτάσεις.»

Στον χαιρετισμό του ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ, κ. Γεράσιμος Σιάσος, σημείωσε ότι το νέο Εργαστήριο Πολιτικής και Θεσμικής Θεωρίας και Ιστορίας των Ιδεών του Τμήματος Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του ΕΚΠΑ, σε συνεργασία με τη Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων και τη Βρετανική Σχολή Αθηνών, έχει αναλάβει το εξαιρετικά σημαντικό έργο να αποδελτιώσει το σύνολο των εφημερίδων που εκδόθηκαν στον ελληνικό χώρο κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης και της περιόδου που ακολουθεί μέχρι την άφιξη των Βαυαρών στην Ελλάδα.

«Το ΕΚΠΑ συμμετέχει σ’ αυτό το έργο με δική του χρηματοδότηση και ενισχύει ερευνήτριες και ερευνητές που εργάζονται στις νέες φάσεις του έργου για τη μελέτη των μοναδικών αυτών τεκμηρίων για την περίοδο του Αγώνα. Η συνεργασία του ΕΚΠΑ με τη Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων και τη Βρετανική Σχολή Αθηνών είναι από μόνη της πρωτοποριακή. Το νέο Εργαστήριο συνεργάζεται πλέον και με το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο σε μια έρευνα η οποία θα συνδυάσει την Ιστορία της Επανάστασης με την Παλαιοπαθολογία και την Επιδημιολογία.»

Αναλύοντας τα ερευνητικά προγράμματα για τον Τύπο της Επανάστασης του 1821, που εκτείνονται στην 5ετία 2020-2025, ο Καθηγητής του ΕΚΠΑ κ. Αριστείδης Χατζής ανέφερε ότι απασχολούνται 46 ερευνητές και η έρευνα έχει εντοπίσει 23 ελληνικές εφημερίδες που κυκλοφόρησαν από το 1821 έως το 1832. «Έχουμε βρει περίπου 1.770 τεύχη, 23 διαφορετικών εφημερίδων, περίπου 8.300 σελίδες. Από αυτές οι 5.200 σελίδες εκτυπώθηκαν στη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων (1821-1829). Αλλά το κάθε τεύχος έχει ειδήσεις και ειδησάρια, άρθρα, επιστολές, ανακοινώσεις και επίσημα έγγραφα. Όλα αυτά πλησιάζουν τα 25.000 δημοσιεύματα. Όλα, μα όλα, τα καταγράψαμε περιληπτικά σε ηλεκτρονικές περιλήψεις στις οποίες αναφέρονται όλα τα βασικά ονόματα, τοπωνύμια, θέματα.» Στην έρευνα εντάσσονται και δημοσιεύματα από 16 ευρωπαϊκές εφημερίδες της εποχής που κατέγραψαν θέματα για την Ελληνική Επανάσταση του 1812.

Η Διευθύντρια της Βρετανικής Σχολής Αθηνών, κ. Rebecca Sweetman, στην παρέμβασή της αναφέρθηκε στο ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο "Αδημοσίευτα αρχεία του βρετανικού φιλελληνισμού κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821" επισημαίνοντας αφενός τη σημασία του προγράμματος ως προς την κατανόηση του φιλελληνισμού και του διεθνούς χαρακτήρα της Ελληνικής Επανάστασης και αφετέρου της εννοιολογικής της σημασίας στο πλαίσιο της νεότερης λογοτεχνίας στον αιώνα της Επανάστασης. Ιδιαίτερη μνεία έκανε, τέλος, στον Βρετανό Φιλέλληνα George Finlay, του οποίου το αρχείο περιλαμβάνει χιλιάδες αποσπάσματα από τον Τύπο της εποχής, καθώς ο ίδιος διετέλεσε ανταποκριτής των Times στην Ελλάδα το 1860.

Η διημερίδα μεταδίδεται ζωντανά από το webTV3 της Βουλής των Ελλήνων https://parltv.live.grnet.gr/webtv/#!pid=webtv3 και θα ολοκληρωθεί σήμερα το βράδυ.