ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΗΣ ΕΡΤ ΣΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ

Ένα μεγάλο αφιέρωμα για τη συμπλήρωση 90 ετών από τη Μικρασιατική Καταστροφή, με ιστορικά ντοκιμαντέρ, ειδικές εκπομπές και σειρές εποχής, θα μεταδώσει η ΕΡΤ από την Τετάρτη 29 Αυγούστου μέχρι και την Κυριακή 2 Σεπτεμβρίου, μέσα από τις συχνότητες της ΝΕΤ και της ΕΤ1.

Συγκεκριμένα, η ΝΕΤ την Τετάρτη 29 Αυγούστου στις 16.00 θα μεταδώσει το πρώτο μέρος του ντοκιμαντέρ του Νίκου Γκίνη «ΣΜΥΡΝΗ, ΕΝΑ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ». Το ντοκιμαντέρ αναφέρεται στο ολοκαύτωμα της Σμύρνης, που αποτέλεσε σπουδαιότατο πνευματικό και εμπορικό κέντρο της Ιωνίας. Το οδοιπορικό ξεκινά από τον Μπουτζά, συνεχίζεται στην Κάτω Πόλη, στον Κιρκιντζέ, στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, στο Τσελμέ, τη Μενεμένη και την αρχαία Έφεσο και καταλήγει στο Ισμίρ. Το λιμάνι και η νέα πόλη. Η Διδώ Σωτηρίου θυμάται διαβάζοντας αποσπάσματα από τα «Ματωμένα Χώματα»

Ακολουθεί στις 16.30 το ντοκιμαντέρ της Σοφίας Σφυρόερα «ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑ ΧΑΙΡΕ». Είναι η στιγμή  που ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος τελειώνει. Στις Σέβρες πραγματώνεται η Μεγάλη Ιδέα. Ο ελληνικός στρατός μπαίνει στη Σμύρνη. Από τη μια μεριά δύο νεαρά κορίτσια, δύο αδελφές: Γεωργία και Νεφέλη Δεσποτοπούλου. Από την άλλη οι «εθνικοί αδελφοί», πολεμιστές από το μέτωπο της Μικρασίας. Συνδετικός τους κρίκος ένα ξεχασμένο σήμερα σωματείο «Η ΑΔΕΛΦΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΟΥ». Μες απ’ τα γράμματά τους θα ζωντανέψει ολόκληρη η κρίσιμη πενταετία 1918 – 1922. Ο εθνικός διχασμός, η απομόνωση από τους συμμάχους, η Μικρασιατική εκστρατεία, η πορεία του ελληνικού στρατού μέσα στην έρημο της Ανατολίας, κάτω από τον αδυσώπητο ήλιο, οι κακουχίες, οι αρρώστειες, οι ηρωισμοί και τέλος, η συμφορά, η εθνική καταστροφή και η πυρπόληση της Σμύρνης.

Στις 17:10 θα προβληθεί το επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ «ΜΙΚΡΕΣ ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ», με τίτλο «Απόβαση στη Μικρά Ασία». Μέσα από τα ολιγόλεπτα επεισόδια της σειράς, καταγράφονται μαρτυρίες ανθρώπων που έχουν ζήσει τα γεγονότα της Μικρασιατικής Καταστροφής.

Αμέσως μετά, στις 17:15 ακολουθεί το πρώτο μέρος του επεισοδίου της σειράς ντοκιμαντέρ «ΙΧΝΗ ΨΥΧΗΣ», με τίτλο «Γιαγιά Φιλιώ Χαϊδεμένου», σε σκηνοθεσία Φωτεινής Τσαλίκογλου και Πένης Παναγιωτοπούλου. Η κάμερα καταγράφει το όνειρο, τον εφιάλτη, την ελπίδα, ένα διαφορετικό παιχνίδι της τύχης και του πεπρωμένου. Ένα μεγάλο ταξίδι ξεκινάει, σε τόπους της παιδικής ηλικίας, σε σπίτια πατρικά που ίσως πια δεν υπάρχουν…

Ακολουθεί στις 17:35 το επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ «ΜΙΚΡΕΣ ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ», με τίτλο «Διδώ Σωτηρίου»

Στις 18:15 θα προβληθεί το πρώτο μέρος του επεισοδίου της σειράς ντοκιμαντέρ της Δέσποινας Πανταζή «ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ», με τίτλο «ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ». Η τραγική μοίρα του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας, μετά την καταστροφή του 1922 περιγράφεται μέσα από τον κοινό λόγο των ανθρώπων που βίωσαν γεγονότα. Οι περισσότεροι μιλούν για τα βιώματά τους αυτά και καταγράφουν χαρακτηριστικά γεγονότα της ιστορίας του εκδιωγμένου από τις πατρογονικές κοιτίδες του Ελληνισμού. Αφηγούνται τη ζωή τους πριν από την καταστροφή, νοσταλγώντας τους οικείους τόπους – πλάνα των οποίων παρεμβάλλονται κατά τη διάρκεια της αφήγησης – καθώς και τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν στο νέο ξεκίνημα της ζωής τους εδώ.

Τρία επεισόδια της σειράς του Λάκη Παπαστάθη «ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΕΙΚΟΝΑ», θα προβληθούν στις 18.40. Στο πρώτο επεισόδιο με τίτλο «ΒΑΣΙΛΕΙΑ», καταγράφεται η εξορία της βασιλικής οικογένειας το 1917, μέχρι την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου.  Ο φακός καταγράφει την επίσκεψη του  Κωνσταντίνου στη Σμύρνη, την υποδοχή στους δρόμους της πόλης, καθώς και την τελετή παρασημοφορίας των σημαιών των ελληνικών ταγμάτων στο Εσκί Σεχίρ. Στο δεύτερο επεισόδιο με τίτλο «Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΣΤΗ ΣΜΥΡΝΗ», περιλαμβάνονται πλάνα από τη Σμύρνη πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή, με τα παζάρια, και τους Έλληνες στρατιώτες. Στη συνέχεια παρουσιάζονται εικόνες από τα ελληνικά στρατόπεδα στη Μικρά Ασία κατά τον εορτασμό του Πάσχα. Ο Θάνος Βελουδιος, ένας από τους πρώτους Έλληνες αεροπόρους, διηγείται ένα επεισόδιο του Μικρασιατικού μετώπου. Ακόμα, περιλαμβάνονται σκηνές από τα πεδία της μάχης και τις καταστροφές που προκαλούν οι Τουρκοι στην υποχώρησή τους. Οι περισσότερες λήψεις είναι γυρισμένες από τον ζωγράφο και κινηματογραφιστή Γιώργο Προκοπίου. Στο τρίτο επεισόδιο με τίτλο «Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ» παρουσιάζονται εικόνες από τον τραγικό Αύγουστο του 1922 στο Μικρασιατικό μέτωπο. Ο ελληνικός στρατός υποχωρεί, η Σμύρνη καίγεται. Η μεγάλη πυρκαγιά που σαρώνει την πόλη. Η Σμυρνιά τραγουδίστρια Αγγελική Παπάζογλου θυμάται εκεινες τις μέρες. Ανάμεσα στη διήγησή της, παρεμβάλλονται εικόνες από τη μεταφορά των προσφύγων στην Ελλάδα. Η Αγγελική Παπάζογλου θυμάται τις πρώτες μέρες στην Αθήνα, την προσπάθειά της να βρει δουλειά και τις πρώτες εντυπώσεις από την κατάσταση τότε στην Ελλάδα

Στις 20.10 θα μεταδοθεί το ντοκιμαντέρ της Ρέας Αποστολίδη «ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ ΞΕΝΟΣ». Με σημείο εκκίνησης τη Συνθήκη της Λωζάνης μετά τη μικρασιατική καταστροφή και την υποχρεωτική μετακίνηση πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, το ντοκιμαντέρ διηγείται την ιστορία των πιο σημαντικών ανταλλαγών πληθυσμού του 20^ου αιώνα. Συνδυάζοντας προσωπικές μαρτυρίες και σπάνιο αρχειακό υλικό, εξετάζει τα αίτια αυτών των μετακινήσεων και το πώς επηρέασαν και συνεχίζουν να επηρεάζουν τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων.

Την Πέμπτη 30 Αυγούστου στις 16.00 θα προβληθεί το δεύτερο μέρος του ντοκιμαντέρ «ΣΜΥΡΝΗ, ΕΝΑ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ» και ακολουθούν στις 16.30 το πρώτο μέρος του επεισοδίου «ΣΜΥΡΝΗ – ΜΑΡΤΥΡΙΑ» από τη σειρά «ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ», στις 17.05 το επεισόδιο «Α. Αποστολίδη» από τη σειρά «ΜΙΚΡΕΣ ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ», στις 17.15 το δεύτερο μέρος του επεισοδίου «Γιαγιά Φιλιώ Χαϊδεμένου» από τα «ΙΧΝΗ ΨΥΧΗΣ», στις 17.35 το επεισόδιο «Ανδριανούπολη» από τις «ΜΙΚΡΕΣ ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ» και στις 18.15 το δεύτερο μέρος του επεισοδίου «ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ» από τη σειρά «ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ».

Στις 18:45 θα μεταδοθεί το ντοκιμαντέρ του Βαγγέλη Σερντάρη «ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ». Η αιματηρή τραγωδία, ο βίαιος διωγμός των μικρασιατών Ελλήνων η φυγή τους και η περιπέτεια της υποδοχής και εγκατάστασης στον ελλαδικό χώρο, η αφομοίωση και προσφορά τους, είναι βασικός άξονας του ντοκιμαντέρ. Τα γεγονότα καταγράφονται κυρίως μέσα από μνήμες και προσωπικές μαρτυρίες προσφύγων που ακόμα βρίσκονται στη ζωή.

Στις 20.00 θα μεταδοθεί το επεισόδιο «ΚΛΕΗ ΚΑΙ ΠΑΘΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ – ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΣ», από τη σειρά ντοκιμαντέρ «ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ» του Γιώργου Πετρίτση. Ο Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος μιλά για τις εμπειρίες του από την καταστροφή της γενέτειράς του Σμύρνης. Τονίζει την προσφορά του μικρασιατικού ελληνισμού από την αρχαιότητα έως σήμερα, αναφέρεται στην πολιτική κατάσταση πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή, τις επιτυχίες καθώς και τα λάθη του Ελευθερίου Βενιζέλου και περιγράφει την προέλαση του ελληνικού στρατού στα βάθη της Μικράς Ασίας, τη ζωή στη Σμύρνη την εποχή εκείνη καθώς και τη μέρα εισβολής του τουρκικού στρατού. Ακόμα, μιλά για το δράμα των προσφύγων, τον αγώνα επιβίωσής τους και τη μεταξύ τους αλληλεγγύη, τονίζοντας την προσφορά τους τόσο στον παραγωγικό τομέα όσο και στην ελληνική κοινωνία γενικότερα.

Την Παρασκευή 31 Αυγούστου στις 16.00 θα μεταδοθεί το επεισόδιο της σειράς «ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ», που είναι αφιερωμένο στη Διδώ Σωτηρίου, σε σκηνοθεσία Χ. Παληγιαννόπουλου. Η συγγραφέας μιλά για τις επιρροές που άσκησε στο έργο της η ζωή στη Μικρά Ασία, για τα γεγονότα του 1922 και τη Μικρασιατική Καταστροφή, για τις σχέσεις μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων και την εγκατάστασή της στην Αθήνα. Παρουσιάζονται αποσπάσματα από τα σημαντικότερα έργα της, ενώ η ίδια η αναλύει το περιεχόμενο των βιβλίων, με παράλληλη αναφορά στην περίοδο του Μεταξά, της Κατοχής και της Χούντας.

Ακολουθούν στις 16:30 το δεύτερο μέρος του επεισοδίου «ΣΜΥΡΝΗ – ΜΑΡΤΥΡΙΑ» από τη σειρά «ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ», στις 17.05 το επεισόδιο «Απόβαση στη Μικρά Ασία» από τη σειρά «ΜΙΚΡΕΣ ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ», στις 17.15 το τρίτο μέρος του επεισοδίου «Γιαγιά Φιλιώ Χαϊδεμένου» από τα «ΙΧΝΗ ΨΥΧΗΣ» και στις 17.35 το επεισόδιο «Α. Αποστολίδη» από τις «ΜΙΚΡΕΣ ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ».

Στις 18.15 θα προβληθεί το επεισόδιο «ΣΚΟΠΕΛΟΣ ΑΝΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΕΩΣ» από τη σειρά «ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ», σε σκηνοθεσία Δέσποινας Πανταζή. Ένας ηλικιωμένος άνδρας μιλά για τα παιδικά του χρόνια, τις επαγγελματικές ασχολίες της οικογένειάς του, την έντονη θρησκευτική ζωή του χωριού του. Κάτοικοι του συγκεκριμένου χωριού ήταν μόνο Έλληνες. Ακολουθεί αναφορά στον πρώτο διωγμό απ’ τους Τούρκους το 1914, την ανταλλαγή πληθυσμών, τις δύσκολες στιγμές που ακολούθησαν, την εγκατάσταση στη Θεσσαλονίκη. Στη συνέχεια, ο άνδρας θυμάται την επιστροφή του στα πάτρια εδάφη και την οριστική απομάκρυνση μετά την αποτυχία του ελληνικού στρατού στη Μικρασιατική εκστρατεία. Παράλληλα, προβάλλονται φωτογραφίες απ’ τις ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας, ενώ γίνεται λόγος για την πολιτική κατάσταση της Ελλάδας

Ακολουθεί στις 18:45 η πρώτη τηλεταινία του Α’ κύκλου της σειράς «ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΝΙΟΒΗΣ», που βασίζεται στο ομότιτλο μυθιστόρημα του ακαδημαϊκού Τάσου Αθανασιάδη, σε σκηνοθεσία Κώστα Κουτσομύτη. Παίζουν οι ηθοποιοί Γρηγόρης Βαλτινός, Μαρία Τζομπανάκη, Άντζελα Γκερέκου, Άγγελος Αντωνόπουλος, Γιώργος Μούτσιος, Χρήστος Πάρλας, Γιώργος Τσιτσόπουλος, Μαργαρίτα Αμαραντίδη, Μαρία Αναστασίου, Τάσος Αντωνιάδης, Αρτώ Απαρτιάν, Ελένη Αποστολοπούλου, Γκάρυ Βοσκόπουλου κ.α..

Στις 22:00 θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ της Μαρίας Ηλιού «ΔΙΩΓΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ. ΤΟΥΡΚΙΑ – ΕΛΛΑΔΑ, 1922 – 1924» και στις 23.00 το επεισόδιο με τίτλο «Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού» της εκπομπής «ΣΤΑ ΑΚΡΑ» με τη Βίκυ Φλέσσα. Ο Πρόεδρος του ΙΜΕ κ. Λάζαρος Εφραίμογλου και ο Διευθύνων Σύμβουλος κ. Δημήτρης Εφραίμογλου εξηγούν στη Βίκυ Φλέσσα γιατί ίδρυσαν αυτόν τον κόμβο της μνήμης, ώστε να μην επέλθει η λήθη για τις χαμένες πατρίδες.

Το ντοκιμαντέρ «ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ» της Πόπης Αλκουλή θα μεταδοθεί το Σάββατο 1 Σεπτεμβρίου στις 16.00, ενώ ακολουθεί στις 17.15 το ιστορικό ντοκιμαντέρ «ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑΣ», με σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό αρχείου. Στο ντοκιμαντέρ περιλαμβάνονται πλάνα εποχής από τη Σμύρνη παραδομένη στις φλόγες, ενώ πυκνός καπνός τυλίγει ολόκληρη την πόλη. Στο λιμάνι διακρίνεται μεγάλο πλοίο με ξένη σημαία, ενώ οι πρόσφυγες προσπαθούν να προσεγγίσουν με βάρκες τα πλοία που θα τους μεταφέρουν μακριά από τον τόπο της καταστροφής. Ακολουθεί γενική άποψη της Αδριανούπολης μετά την εκκένωσή της από τον ελληνικό πληθυσμό. Ο φακός καταγράφει πλοία με πρόσφυγες που φθάνουν στο λιμάνι του Πειραιά. Οι νεοαφιχθέντες ξεφορτώνουν αποσκευές στην πλημμυρισμένη από κόσμο προκυμαία. Σε εργοστάσιο του Πειραιά στεγάζονται προσωρινά πρόσφυγες, άνδρες και γυναικόπαιδα. Παρουσιάζονται επίσης εικόνες από την καθημερινή ζωή στον πρόχειρο καταυλισμό στην Αθήνα, με πρόσφυγες να στριμώχνονται για το συσσίτιο.

Στις 16.30 θα προβληθεί το επεισόδιο «ΚΙΟΣ– ΜΑΡΤΥΡΙΑ» από τη σειρά «ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ» και στις 18.15 το ντοκιμαντέρ του Διονύση Γρηγοράτου «ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΜΕΝΗ ΣΜΥΡΝΗ», με κύριο άξονα τις πληροφορίες που δίνουν τα λαϊκά τραγούδια της Σμύρνης. Μία μοδίστρα από τη Σμύρνη αλληλογραφεί μ’ έναν  Έλληνα φοιτητή που υπηρετεί στο στρατό, χωρίς να γνωρίζονται προσωπικά. Γράφει για τη ζωή στη Σμύρνη και στέλνει συμρναίικα τραγούδια. Εκείνος χαίρεται γι’ αυτά που μαθαίνει απ’ τη ζωή της σπουδαίας πολιτείας, κάνει όμως και παρατηρήσεις για τα πολιτικοστρατιωτικά γεγονότα. Η άφιξη του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη, ενώ τους φέρνει πιο κοντά, δεν τους βοηθά ούτε καν να γνωριστούν. Την επομένη αυτός αναχωρεί για το μέτωπο και συνεχίζουν να αλληλογραφούν, μέχρι την κατάρρευση του μετώπου και την καταστροφή, ενώ εκείνος συνεχίζει να γράφει γράμματα μέχρι και σήμερα, μη θέλοντας να παραδεχτεί πως όλα τελείωσαν.

Το οπτικό υλικό βασίζεται σε σπάνια καρτ ποστάλ και φωτογραφίες, σε κινηματογραφημένα και ανέκδοτα ιστορικά ντοκουμέντα. Το ηχητικό υλικό είναι από λαϊκά τραγούδια της Σμύρνης, κυρίως από αυθεντικές εκτελέσεις (1910-1930).

Η δεύτερη τηλεταινία του πρώτου κύκλου της ελληνικής σειράς «ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΝΙΟΒΗΣ» θα μεταδοθεί στις 19.30, ενώ στις 22:00, «ΑΡΩΜΑ ΣΜΥΡΝΗΣ» θα μας χαρίσει η εκπομπή «ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΜΑΣ». Σημείο αναφοράς τα γνωστότερα και πλέον αγαπημένα ακούσματα, που έχουν γεύση Μικράς Ασίας και μας μεταφέρουν στο μουσικό – και όχι μόνο - κλίμα αλλοτινών εποχών ... με ερμηνευτές τους: Ξανθίππη Καραθανάση, Μαρία Σουλτάτου, Αντώνη Αινίτη, Ζαχαρία Καρούνη,  Ειρήνη Τουμπάκη και Φιντέ Κοκτσάν και πρωταγωνιστές - μια  εκλεκτή παρέα - τους συντελεστές του σήριαλ «ΜΑΤΩΜΕΝΑ ΧΩΜΑΤΑ», Κώστα Κουτσομύτη, Bασίλη Δημητρίου, Γιώργο Καραμίχο, Φιλαρέτη Κομνηνού, Δήμητρα Ματσούκα, Μαρίσα Τριανταφυλλίδη (που αποδεικνύει και τις τραγουδιστικές της δυνατότητες), Γιώτα Φέστα, Τζώρτζη Μουριάδη, Γιάννη Κουτσομύτη, Νίκο Απειρανθίτη, Σούλα Μπόζη, Λεία Βιτάλη, Δέσποινα Γιαννοπούλου, Kώστα Καρασούλα, Βασίλη Καζάκο και Πάνο Σαββόπουλο.

Την Κυριακή 2 Σεπτεμβρίου στις 16.00, η εκπομπή «ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ» με την Έλενα Κατρίτση φιλοξενεί «ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ». Στη Σμύρνη, η εκπομπή συνάντησε γυναίκες διαφορετικών ηλικιών, θρησκευμάτων, απόψεων: μια αυθεντική Σμυρνιά, η οποία ζει όλα της τα χρόνια στο ίδιο σπίτι ,το οποίο ανήκει στην οικογένειά  της για περισσότερα από 130 χρόνια. Μια Τουρκοκρητικιά, η οποία μετά την απώλεια του πατέρα της έμαθε ελληνικά για να ψάξει να βρει τις ρίζες της στην Κρήτη.  Μια Ελληνίδα, με παππού και γιαγιά  Μικρασιάτες , η οποία επέλεξε τα τελευταία χρόνια τη Σμύρνη ως τόπο διαμονής και εργασίας. Μια μουσουλμάνα που γεννήθηκε και ζει στη Σμύρνη, μιλά για την Ελλάδα και για τη θέση της γυναίκας στην Τουρκία σήμερα. Η μεγάλη συγγραφέας του συγκλονιστικού βιβλίου «Ματωμένα Χώματα», Διδώ Σωτηρίου, η Ιωάννα Σεφερειάδη-Τσάτσου, αδελφή του νομπελίστα ποιητή μας Γιώργου Σεφέρη, η Χρύσα Κοσκέρογλου, κόρη καπνέμπορα και η Φανή  Καρακατσάνη -Βαρσακέλη, κόρη βιομηχάνου υποδημάτων της Σμύρνης, συγκινούν με τα λόγια τους και αναμοχλεύουν θύμισες, κόντρα στη λησμονιά του χρόνου.

Αμέσως μετά, στις 17:00, ακολουθεί το επεισόδιο της εκπομπής «Η ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ», με τον Χρήστο Βασιλόπουλο, με τίτλο «Η ΔΙΚΗ ΤΩΝ ΕΞΙ». Η εκπομπή αναφέρεται στη δίκη των υπαιτίων της Μικρασιατικής Καταστροφής, με αφορμή την αναψηλάφηση της Δίκης των Έξι με πρωτοβουλία των απογόνων των εκτελεσθέντων πολιτικών, που προσέφυγαν στον Άρειο Πάγο. Καταγράφεται το κλίμα της εποχής, τα γεγονότα που το διαμόρφωσαν και το χάος που επικράτησε με την κατάρρευση του μικρασιατικού μετώπου στην Αθήνα. Απόγονοι των εκτελεσθέντων και ιστορικοί εξιστορούν τα γεγονότα που οδήγησαν στη σύλληψη οχτώ ατόμων, στη δίκη με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας και στην εκτέλεση τριών πρωθυπουργών, δύο υπουργών και ενός αρχιστράτηγου. Κατά τη διάρκεια της εκπομπής προβάλλονται σπάνια κινηματογραφικά ντοκουμέντα και φωτογραφίες ζωντανεύοντας έτσι τις συνθήκες της εποχής.

Το αφιέρωμα της ΝΕΤ κλείνει στις 18.45 με την τηλεταινία του β’ κύκλου της σειράς «ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΝΙΟΒΗΣ».

* * * * * * * * * *

Η ΕΤ1 θα προβάλει την Πέμπτη 30 και την Παρασκευή 31 Αυγούστου στις 21.00 τα επεισόδια από τη σειρά ντοκιμαντέρ «ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ», με τίτλο «ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ» και «ΙΜΒΡΟΣ».

Το Σάββατο 1 Σεπτεμβρίου στις 21:00, θα προβληθεί το επεισόδιο της σειράς του Νίκου Παπαθανασίου «ΣΑΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙ», στο οποίο η μικρασιάτισσα Φιλιώ Χαϊδεμένου αφηγείται με νοσταλγία τα όμορφα χρόνια της παιδικής και εφηβικής της ηλικίας στα Βούρλα. Διηγείται με κάθε λεπτομέρεια την υποδοχή που επεφύλαξαν οι Μικρασιάτες στον Ελληνικό Στρατό, όταν έφτασε στα Βούρλα τον Μάιο του 1919. Περιγράφει τη ζωή της στην Ελλάδα, τους αγώνες της για τη δημιουργία μνημείου προς τιμή εκείνων που χάθηκαν στην Καταστροφή και την επιστροφή της στα Βούρλα.

Ακολουθούν στις 21.45 τα επεισόδια της σειράς «ΜΙΚΡΕΣ ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ», «Απόβαση στη Μικρά Ασία» και             «Διδώ Σωτηρίου»

Η εκπομπή «ΤΟ ΑΛΑΤΙ ΤΗΣ ΓΗΣ» με καλεσμένους τον Νίκο και τη Γιασεμή Σαραγούδα σε ένα μικρασιάτικο γλέντι, θα προβληθεί την Κυριακή 2 Σεπτεμβρίου στις 13.00. Ο 79χρονος κορυφαίος δεξιοτέχνης στο ούτι Νίκος Σαραγούδας, μαζί με τη σύντροφό του τη Γιασεμή, μιλούν για τη ζωή τους και τη μουσική μας παράδοση, αυτοσχεδιάζουν, σχολιάζουν και καταθέτουν αυτά που θεωρούν ως τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα της τέχνης τους. Μαζί τους ο Χρίστος Τσιαμούλης στο ούτι και ο Κώστας Μερετάκης στα κρουστά εκπροσωπούν τη νεότερη γενιά των δεξιοτεχνών.

Στο δεύτερο μέρος της εκπομπής τους συναντάμε, μαζί με τον Σωκράτη Σινόπουλο στην πολίτικη λύρα, σ’ ένα γλέντι Μικρασιάτικο, με έμφαση στην παράδοση της περιοχής της Ερυθραίας κοντά στη Σμύρνη. Η παράδοση αυτή μετά την καταστροφή μεταφέρθηκε από τους πρόσφυγες στα μέρη όπου εγκαταστάθηκαν στην κυρίως Ελλάδα. Ανάμεσά τους και η «Νέα» Ερυθραία της Αττικής, απ’ όπου προέρχονται οι καλεσμένοι του γλεντιού που παρουσιάζει η εκπομπή. Οι γυναίκες της Νέας Ερυθραίας ετοιμάζουν τα τοπικά φαγητά για το γιορτινό τραπέζι, ανασύρουν μνήμες, αισθήσεις και τραγούδια, ενώ οι νεότεροι πιάνονται στον κύκλο και οι χοροί καλά κρατούν!..

Την ιστορική-μουσική έρευνα  της εκπομπής υπογράφει ο εθνομουσικολόγος Λάμπρος Λιάβας, καθηγητής του πανεπιστημίου Αθηνών. Την καλλιτεχνική επιμέλεια έχει η Σοφία Σπυράτου και τη σκηνοθεσία ο Γιάννης Μαράκης.

Στις 21.00 ακολουθεί το επεισόδιο της εκπομπής «ΣΑΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙ» με τίτλο «ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΕΡΧΟΜΑΙ». Η εκπομπή καταγράφει τη δύσκολη για τον Ελληνισμό περίοδο μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, όπου κάθε τι ελληνικό τελούσε υπό συνεχή διωγμό στο νέο Κεμαλικό κράτος. Παρ όλα αυτά η διασκορπισμένη και κατακερματισμένη γνώση, εμπειρία και παραδόσεις των Ελλήνων της Ανατολίας συνέχισε να επιζεί στα βιβλία, τις εφημερίδες, καθώς και σε περιοδικά της εποχής. Μεγάλο κομμάτι αυτού του πνευματικού έργου βρίσκεται στη συλλογή του κυρίου Νίκου Κιουρκτσόγλου, που αριθμεί 7.500 τόμους.

Το αφιέρωμα κλείνει στις 21.45 με τα επεισόδια «Α. Αποστολίδη» και «Ανδριανούπολη», από τη σειρά «ΜΙΚΡΕΣ ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ»