« ...και σώματι » Άρις Γεωργίου, ατομική έκθεση φωτογραφίας

Έκθεση φωτογραφίας,
Kalos&Klio Showrom,
Tσιμισκή 96, 3-31 Δεκεμβρίου 2014 - Εγκαίνια Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2014

Της ηλικίας προϊούσης, η αναδίφηση του αρχείου μου ήρθε να προστεθεί σχεδόν ισότιμα δίπλα σε όλες τις υπόλοιπες δραστηριότητές μου. Επί πλέον, όσο περνάει ο καιρός, δείχνει να ενδύεται ρόλο δημιουργικό. Εκπλήσσομαι μάλιστα καθώς διαπιστώνω πόσο η χρονική απόσταση από τις παραγωγικές στιγμές του παρελθόντος συνεισφέρει στην αξιολόγησή τους ωσεί παρά τρίτου. Ταυτόχρονα ―και παλίμψηστα― εντούτοις, ως "πρώτος" και πάλι, βιώνω μία εκ των πραγμάτων δημιουργική προσέγγιση των ίδιων των "ευρημάτων" μου που, ως "τρίτος", εντοπίζω στο αρχείο μου.

Ευλαβικά σχεδόν, ανέσκαψα τα αρνητικά που θα με οδηγούσαν σε απεικονίσεις της Ζακελίνας όταν εκείνη έσβησε πρόωρα το 2012. Και σταχυολόγησα εικόνες της που αρχίζουν να υφίστανται από τη δεκαετία του ’70. Ανάμεσά τους και γυμνά.

Το νήμα της αναδίφησης γυναικείων γυμνών ξετυλίχτηκε με την ευκαιρία προς άλλες λήψεις, άλλων σωμάτων, που το αρχείο μου περιείχε σποραδικά, άτακτα, ελλειμματικά. Εκτείνονται σε δύο περίπου δεκαετίες. Ποτέ ωστόσο δεν έτυχε να οργανωθούν ως σώμα ή να φιλοδοξήσουν να παρουσιαστούν σε έκθεση. Και αν, τέτοιου είδους φωτογραφίες, ―από των οποίων τα πρότυπα εξάλλου βρίθει η ιστορία της φωτογραφίας και της εικόνας εν γένει― μπορούν να έχουν ως απαρχή τους, εν μέρει έστω, και μια ηδονοβλεπτική διάσταση, άλλο τόσο η μη δημοσιοποίησή τους μπορεί να οφείλεται σε ποικίλες αναστολές που η ίδια η απεικόνιση του γυμνού ίσως υπαγορεύει.

Η απόσταση ―και η ηλικία― αίρει τις αναστολές. Επιτρέπει επίσης νηφαλιότερη αξιολόγηση. Υποθάλπει ακόμη και αισιοδοξότερη επανυιοθεσία δημιουργικών χειρονομιών του παρελθόντος. Και την προέκτασή τους ακόμη. Και μπορεί ―έχω την εντύπωση― να οδηγήσει με κάποιαν εντιμότητα στην, ετεροχρονισμένη έστω, συνάρθρωση ενός "σώματος" φωτογραφίας γυμνού χωρίς φόβο και χωρίς πάθος. Με συναίσθηση της πραγματικής του διάστασης αλλά και, τόσα χρόνια αργότερα, ακόμη ...ψυχή τε «...και σώματι».

« ...και σώματι »|Άρις Γεωργίου ατομική έκθεση φωτογραφίας,

Kalos&Klio Showroom
Εγκαίνια : Τετάρτη 03 .12. 2014, 19.30 μ.μ
Διάρκεια : 03.12 - 31.12.2014

-------------------------------------------

Φωτογραφίας γυμνά-σια

Στο διάστημα των τεσσάρων δεκαετιών που ο Άρις Γεωργίου είναι ενεργός καλλιτεχνικά έχει γυμναστεί στους περισσότερους από τους στίβους της φωτογραφίας. Σαν αποτέλεσμα, μια ανθολογία αδημοσίευτων φωτογραφιών του με θέμα το γυμνό δεν συνιστά έκπληξη. Τα γυμνά αυτά αποτελούν κυρίως πρόθυμη ανταπόκριση σε ανθρώπους του οικείου περιβάλλοντος, στην Ελλάδα και την Γαλλία, τις δεκαετίες 1970 και 1990. Ανταπόκριση σε σώματα που τον γοήτευσαν σε όρους πλαστικούς και δήλωναν, ειδικά στην αυστηρών ηθών ελληνική δεκαετία του ΄70, διαθεσιμότητα, όπως η σύντροφος της ζωής του Μαίρη και η πρόωρα χαμένη παιδική φίλη Ζακελίνα. Η εικαστική αυτή εξερεύνηση λάμβανε χώρα σε ιδιωτικούς χώρους όπου ο Γεωργίου επινοούσε αυτοσχέδια στούντιο ή αφήνονταν, με διεγερμένα καλλιτεχνικά ανακλαστικά, σε μια αυθόρμητη αντίδραση απέναντι σε μια ιδιωτική σκηνή.

Παρότι όχι ιδιαίτερα εκτεταμένη, η ανθολογία διαθέτει πολυπλοκότητα, επαληθεύοντας τον πολυσχιδή χαρακτήρα του Γεωργίου που επιχειρεί να απομονώσει τη μορφή από το φόντο, δοκιμάζει την απρόβλεπτη τονικότητα του υπέρυθρου, προσφεύγει σε λιθογραφικά φιλμ. Βλέπει κανείς ακόμη γεωμετρίες φωτός και σκιάς να ζυγίζονται με τις καμπύλες του σώματος, κοντινά πλάνα να σκιαγραφούν με αφαιρετική διάθεση, γυμνά σώματα να ξεδιπλώνονται αισθησιακά σε ζαρωμένα σεντόνια. Ελάχιστες είναι οι πόζες στις οποίες διακρίνεται η ταυτότητα του απαράλλαχτα γυναικείου μοντέλου. Όμοια, υπάρχουν σκηνές στις οποίες το σώμα προβάλλει ευδιάκριτα και άλλες στις οποίες παίζει κρυφτούλι με το φως, μια κουρτίνα ή εγείρεται από τη βαθιά σκιά σαν να φαίνεται μέσα από κλειδαρότρυπα.

Η φωτογραφική απεικόνιση του γυμνού δεν ξεπέρασε στην Ελλάδα (ίσως και διεθνώς) εύκολα τη διαφορά ανάμεσα στο γυμνό και το γδυμνό, όπως την πρότεινε ο John Berger: το γυμνό δηλαδή που προσλαμβάνεται αισθητικά απέναντι στο σώμα που απλά θεάται χωρίς ρούχα: καραδοκούσε συνήθως η σκανδαλοθηρία και η ηθικοπλασία, καθώς δεν ήταν εύκολο (ούτε επιθυμητό πάντα) να γίνει η υπέρβαση της αναφοράς σε ένα συγκεκριμένο σώμα. Στην Ελλάδα με την πενιχρή σχετική παράδοση τη δεκαετία του ΄90 υπήρχαν ακόμη ενστάσεις και αντιστάσεις στη δημόσια έκθεση γυμνών φωτογραφιών. Λίγα χρόνια νωρίτερα, βέβαια, το βλέμμα κατανάλωνε αχόρταγα τα γυμνά πρωτοσέλιδα της πρωθυπουργικής συζύγου σε έναν ωμό ηδονοβλεπτικό κανιβαλισμό. Στο τέλος της ίδιας δεκαετίας η έκθεση του Χέλμουτ Νιούτον στην Βίλκα προκάλεσε κοσμοσυρροή και, τελείως απρόσμενα, μια ζωντανή συζήτηση στη δημόσια τηλεόραση, χάρη στα λυγερόκορμα, αυθάδη γυμνά του. Οι φωτογραφίες του Γεωργίου δεν έγιναν με σκοπό να προκαλέσουν τα συντηρητικά ήθη. Ίσως γι’ αυτό έμειναν υπομονετικά και επί μακρόν εκτός δημόσιου διαλόγου. Ως σύνολο συναιρούν γόνιμα την εγκεφαλικότητα με τον παρορμητισμό του. Και εκφράζουν συχνά κάτι πηγαίο μέσα από τη γοητευτική τους απλότητα.

Ηρακλής Παπαϊωάννου