Παρασκευή 22 Μαΐου 2020

Η διπλωματία στα φουρτουνιασμένα νερά της Ανατολ. Μεσογείου

Υπογράφουν οι: Αργυρώ (Ηρώ) Γαβριλάκη, Φιλόλογος / Υποψήφια Διδάκτωρ Β.Σ.Α.Σ. στο Παν. Μακεδονίας, Μαρία Ντάμπου, Πολιτική Επιστήμονας / Μεταπτυχιακή Φοιτήτρια Διεθνών, Ευρωπαϊκών Σπουδών και Διπλωματίας στο Παν. Πειραιά και Μαρκόπουλος Χ. Θωμάς, Επικοινωνιολόγος / Μεταπτυχιακός Φοιτητής Διεθνών, Ευρωπαϊκών Σπουδών και Διπλωματίας στο Παν. Μακεδονίας

Γενικά τα νερά στην ανατολική Μεσόγειο δεν είναι κυριολεκτικά τόσο ''πονηρά και σκοτεινά'' όσο στην δυτική και κεντρική Μεσόγειο... Αυτές τις μέρες η πατρίδα μας συμπληρώνει 30 χρόνια διαρκούς διπλωματικής και συνεργασιακής επαφής με το κράτος του Ισραήλ. Ήταν όμως πάντα τόσο εύκολα και απτά κάποια πράγματα; Ο λανθάνων και υποβόσκων αντισημιτισμός που ταλανίζει τη χώρα μας και που συχνά πυκνά εκφράζεται με το γελοίο τρόπο της βεβήλωσης εβραϊκών τάφων ή συνθημάτων στους τοίχους έχει πολιτικές αναφορές τόσο στην άκρα δεξιά, όσο και στην άκρα αριστερά και βασίζεται κυρίως σε συνομωσιολογικές θεωρίες, όπως άλλωστε και σε όλη την Ευρώπη και Δύση. Σε ψυχαναλυτικό επίπεδο, λένε δεκάδες επιστήμονες, ότι ο αντισημιτισμός μάλλον εδράζεται ιστορικά στο φθόνο και τη ζήλεια των Ευρωπαίων, Δυτικών και Ρώσων απέναντι τους Εβραίους και μετέπειτα Ισραηλινούς για τα επιτεύγματά τους. Π.χ. διότι πάντα η εβραϊκής καταγωγής έμποροι είχαν μεγάλο ρευστό πλούτο, διαμαντικά κλπ. Άλλωστε έχουμε δει όλες/όλοι την ιστορική και μορφωτική, Σαιξπυρική μυθοπλασία, τον ''Έμπορο της Βενετιάς'', είτε σε ταινία, είτε στο θέατρο.

Αυτά σιγά σιγά περνάνε όμως στο παρελθόν. Σήμερα... Η στρατηγική συμμαχία Ελλάδας  - Ισραήλ – Κύπρου (και στο βάθος, Ιταλία και Αίγυπτος) είναι κρίσιμη και για τις τρεις χώρες και πρέπει να αποκτήσει κοινωνικό βάθος με ουσιαστική γνωριμία και αλληλοκατανόηση, διότι πρόκειται για μία κατάσταση κορυφής. Η άγνοια και η παρανόηση πρέπει να δώσουν τη θέση τους στη γνώση και στη συνεργασία. Το ενδεχόμενο να βρεθούν οι δύο λαοί μαζί σε δραματικές δοκιμασίες λόγω του αλλοπρόσαλλου τουρκικού επεκτατισμού μα και τις απάνθρωπης ισλαμικής τρομοκρατίας, επιβάλλει την διεύρυνση και την εμβάθυνση των σχέσεων των δύο λαών. Έχουμε τεράστιες θρησκευτικές διάφορες και κρατάμε τις θέσεις μας σταθερά, μα σε όλα τα άλλα επίπεδα και κυρίως διπλωματικά και αμυντικά οφείλουμε να έρθουμε εξαιρετικά κοντά. Ο East Med εν έτη 2020 είναι ένα έργο διπλωματικής σημασίας και αυτό το στοιχείο είναι που του εξασφαλίζει τη στήριξη από την Κομισιόν, αλλά και από την Ουάσινγκτον, στο πλαίσιο της στρατηγικής επιλογής για περιορισμό της ενεργειακής εξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο, που συχνά μετατρέπεται σε όπλο άσκησης πολιτικής επιρροής στην ανατολική και βαλκανική Ευρώπη κυρίως. Συγχρόνως όμως είναι και έργο που περιορίζει και την επιδιωκόμενη από την Τουρκία μετατροπή της σε έναν βασικό κόμβο (!!!) μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, κάτι που δημιουργεί φυσικά και εξάρτηση από τις κάθε φορά... διαθέσεις του εκάστοτε Τούρκου ηγέτη.

Στις αρχές του 2020, όταν οι ηγέτες του Ισραήλ, της Ελλάδας και της Κύπρου κλήθηκαν να υπογράψουν προσωρινή συμφωνία για την κατασκευή του αγωγού East Med στην Αθήνα, το έργο φαινόταν δύσκολο αλλά εφικτό. Πέντε μήνες αργότερα, το τοπίο είναι εντελώς διαφορετικό. Η κρίση COVID-19 έχει επηρεάσει τα πάντα, χωρίς να αποκλείει τον τομέα της ενέργειας. Ας επικεντρωθούμε όμως στη σχέση των τριών χωρών, η οποία μέχρι τώρα περνούσε απαρατήρητη, παρόλο που η σημασία της είναι βαθιά γεωπολιτική και αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια. Πρώτον, το Ισραήλ, η Ελλάδα και η Κύπρος μοιράζονται πολλά κοινά χαρακτηριστικά, εκτός από την τοποθεσία της Ανατολικής Μεσογείου. Δεύτερον, οι πολιτισμοί των τριών χωρών βοήθησαν κατεξοχήν στη διαμόρφωση του δυτικού πολιτισμού. Τρίτον, και οι τρεις χώρες κέρδισαν την ανεξαρτησία τους από την οθωμανική κυριαρχία, με παρεμβολές στις περιπτώσεις του Ισραήλ και της Κύπρου. Οι σχέσεις ανάμεσα σε Ελλάδα και Ισραήλ δεν ήταν ποτέ εχθρικές αλλά ούτε και κάποιας στρατηγικής σημασίας, ωστόσο αυτό σήμερα έχει αλλάξει, καθώς πλέον έχει καλλιεργηθεί το έδαφος για συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών.

Είναι προφανές πως σε αυτό εμμέσως πλην σαφώς εμπλέκεται η Τουρκία, η οποία δεν έχει πλέον καλές σχέσεις με το Ισραήλ. Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο που αξίζει να τονιστεί είναι πως τα τελευταία χρόνια εκλείπουν από τη χώρα μας τα στερεότυπα και οι φοβίες απέναντι στο διαφορετικό, όπως είναι το κράτος του Ισραήλ. Θα λέγαμε ότι με την παρούσα κατάσταση έχει επιτευχθεί η εξωστρέφεια, η Ελλάδα προωθεί τα στρατηγικά συμφέροντά της και είναι το μέσο για τη διασφάλιση της σταθερότητας στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου. Το Ισραήλ βλέπει ότι η Ελλάδα είναι σημαντικό μέλος της ΕΕ που συμμετέχει στα ενεργειακά παιχνίδια. Όσον αφορά την Κύπρο στην ουσία συνδέει το Ισραήλ με την Αίγυπτο. Στην αρχή οι δύο χώρες θέλησαν να συνεργαστούν για να διασφαλιστεί η ειρήνη στην περιοχή, καθώς αντιμετωπίζουν ίδιους κινδύνους και απειλές. Από όλα τα παραπάνω μπορεί να συμπεράνει κανείς πως η τριμερής συμμαχία εξυπηρετεί το εθνικό συμφέρον της Ελλάδας. Η Ελλάδα είναι μια δίοδος για να αποκτήσει πρόσβαση στην ΕΕ το Ισραήλ. Η Ελλάδα και η Κύπρος μπορούν να διαδραματίσουν ηγετικό ρόλο στη διατήρηση της καταπολέμησης του αντισημιτισμού στην ευρωπαϊκή ατζέντα. Η τρέχουσα φάση αβεβαιότητας μπορεί να επηρεάσει ή ακόμα και να παρακάμψει αυτήν την ευρωπαϊκή προσπάθεια. Παρόλα αυτά, η ισραηλινή-ελληνοκυπριακή φιλία βασίζεται σε σταθερά θεμέλια που δοκιμάζονται επιτυχώς σε δύσκολους καιρούς. Τέλος, η συμφωνία με το Ισραήλ καθώς και η αντιμετώπιση της κρίσης της πανδημίας είναι μια καλή ευκαιρία για την Ελλάδα να δείξει ότι είναι ένα δυνατό ευρωπαϊκό μέλος, ικανό να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της νέας εποχής.

Η Ελλάδα μας, οι αδερφοί Κύπριοι μα και οι καλοί μας φίλοι Ισραηλίτες μόνο κέρδη μπορούν να έχουν από μια στενή, συμπαγής και διαρκής επικοινωνία και συμμαχία. Ώστε να υπάρχουν οικονομικά και κοινωνικά οφέλη. Πλούτος στον τομέα της ασφάλειας και της ανάπτυξης. Και σίγουρα, ένας αδιαπέραστος γίγαντας-φρουρός στα υπέροχα και τόσο γοητευτικά μεσογειακά ύδατα. Ένας φύλακας της Δύσης απέναντι στο χαοτικό και ακραίο Ισλάμ, όταν και όποτε αυτό επιλέξει να χαλάσει την μπαρουτοκαπνισμένη ειρήνη της γειτονιάς μας. Πρέπει να έχουμε έτοιμες τις άμυνες μας! Οι σχέσεις Ελλάδας με το Ισραήλ άρχισαν να χτίζονται το 1990-93, μέχρι τότε δεν υπήρχε κάτι ουσιαστικό. Δεν υπάρχουν διαρκής διακρατικές φιλίες, δεν χρειάζεται να υπάρξουν ίσως, υπάρχουν όμως εθνικά και λαϊκά συμφέροντα. Στα διεθνή ζητήματα η Ελλάδα μόνο ρεαλιστικά οφείλει να σκέπτεται. Και εκεί ανάμεσα δεν χωράνε παλιακά ταμπού!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΑΝΑΡΤΩΝΤΑΙ ME ΜΙΚΡΗ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΛΕΓΧΟΥ