Σάββατο 1 Ιανουαρίου 2022

Πρωτοχρονιά!


Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά λένε τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς. Γιατί όμως είναι τόσο σημαντική η πρώτη μέρα του νέου έτους; Τι είναι αυτό που γιορτάζουμε;

Στην ουσία ο εορτασμός αφορά αυτό ακριβώς που λέει και το όνομα της, δηλαδή την μέρα που σηματοδοτεί την έλευση του νέου έτους.


Γιατί όμως να γιορτάσουμε την αλλαγή του χρόνου;

Ο εορτασμός της Πρωτοχρονιάς φέρεται πως καθιερώθηκε από τους Ρωμαίους λίγα χρόνια πριν την γέννηση του Χριστού.

Θεωρείται πως δανείστηκε αρκετά στοιχεία από τα Σατουρνάλια, μια γιορτή που ήταν αφιερωμένη στον Θεό Κρόνο (Saturnus) κατά τη διάρκεια της οποίας γινόντουσαν απίστευτες κραιπάλες και όργια.


Τα Σατουρνάλια πρόγονος της Πρωτοχρονιάς

Πολύ αργότερα, η εκκλησία, προκειμένου να διακρίνει τους χριστιανούς από τους ειδωλολάτρες, περιόρισε τον εορτασμό της Πρωτοχρονιάς στο πλαίσιο της χριστιανικής παράδοσης.

Σύμφωνα με αυτήν η Πρωτοχρονιά είναι ένα χαρμόσυνο γεγονός, καθώς ερμηνεύεται ως μια πίστωση χρόνου που δίνει ο Θεός στους ανθρώπους για να μετανοήσουν καθυστερώντας την τελική κρίση.

Με αυτόν τον τρόπο δίνεται η ευκαιρία σε περισσότερους ανθρώπους να σκεφτούν και να αλλάξουν τρόπο ζωής, ακολουθώντας το παράδειγμα του Χριστού.


Πότε γιορτάζεται η Πρωτοχρονιά

Σε πολλές χώρες, κυρίως τη Δύσης, η Πρωτοχρονιά έχει καθιερωθεί ως η 1η Ιανουαρίου και σε γενικές γραμμές θεωρείται αργία και γιορτάζεται μεγαλοπρεπώς.

Αυτό βέβαια, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και διαφοροποιήσεις. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Κίνας, που συνεχίζει να κρατά αναλλοίωτη την παράδοση της, καθώς οι γιορτές, και συνεπώς και την Πρωτοχρονιά, υπολογίζονται σύμφωνα με το Κινεζικό ημερολόγιο.

Το ίδιο ισχύει και για άλλες ασιατικές χώρες που δεν ακολουθούν το Γρηγοριανό ημερολόγιο.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τις ισλαμικές χώρες. Κι εκεί το ημερολόγιο διαφέρει, καθώς διαθέτει 354 ημέρες, με αποτέλεσμα οι γιορτές να μετακινούνται.

Η Πρωτοχρονιά στις μουσουλμανικές χώρες πέφτει την πρώτη μέρα του μήνα Μουχαράμ, ο οποίος σύμφωνα με το δικό μας ημερολόγιο, είναι κινητός.


Ποια είναι τα έθιμα της Πρωτοχρονιάς

Το πιο διάσημο πρωτοχρονιάτικο έθιμο είναι αναμφισβήτητα η κοπή της βασιλόπιτας, η οποία μοιάζει με στρογγυλό τσουρέκι ή κέικ και έχει μέσα ένα φλουρί το οποίο φέρνει τύχη σε όποιον το βρει.

Το έθιμο έχει τις ρίζες του στα Κρόνια, την αρχαιοελληνική γιορτή που ήταν αντίστοιχη με τα Ρωμαϊκά Σατουρνάλια.

Οφείλει το όνομα της στον Άγιο Βασίλειο τον Μέγα , ο οποίος δεν έχει καμία σχέση με τον παχουλό Αη Βασίλη με τη κόκκινη στολή.

Άλλο γνωστό έθιμο της πρώτης μέρας του χρόνου είναι το "ποδαρικό". Σε πολλές περιπτώσεις η επιλογή του ανθρώπου που θα μπει πρώτος στο σπίτι το νέο έτος για να κάνει ποδαρικό γίνεται πολύ προσεκτικά.

Συνήθως επιλέγονται άτομα που θεωρούνται τυχερά ή μικρά παιδιά.

Επίσης σε πολλές περιοχές συνηθίζεται το άτομο αυτό να κρατά μια ασκελετούρα (ένα φυτό σαν άγριο κρεμμύδι) η οποία τοποθετείται σε μια γωνία του σπιτιού για καλή τύχη.

Η "παραδοσιακή" γαλοπούλα που περιλαμβάνει το γιορτινό τραπέζι είναι ένα ξενόφερτο έθιμο που ήρθε στην Ευρώπη από το μακρινό Μεξικό. Σύμφωνα με την Ελληνική παράδοση στο τραπέζι υπάρχει χοιρινό κρέας.

Τέλος, το σπάσιμο του ροδιού για καλή τύχη γινόταν από τον νοικοκύρη, ο οποίος το πετούσε με δύναμη στο πάτωμα του σπιτιού το πρωί της Πρωτοχρονιάς, αφού είχε κάνει πρώτα ποδαρικό.

Μάλιστα όσο πιο κόκκινο ήταν το ρόδι, τόσο καλύτερη τύχη θα έφερνε στην οικογένεια.

Φυσικά υπάρχουν πάρα πολλά άλλα έθιμα που κρατάνε μέχρι και τις μέρες μας σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας.

Καλή χρονιά σε όλους!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΑΝΑΡΤΩΝΤΑΙ ME ΜΙΚΡΗ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΛΕΓΧΟΥ