Σιωπηλός δολοφόνος τα υπερμικρόβια - Τι φοβάται η ΕΕ

Τα υπερμικρόβια που εντοπίζονται σε ανθρώπους, ζώα και τρόφιμα ανά την ΕΕ συνιστούν μια «ανησυχητική» απειλή για τη δημόσια υγεία και την υγεία των ζώων καθώς έχουν αναπτύξει ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά ευρείας χρήσεως, σύμφωνα με νέες έρευνες.

Τα υπερμικρόβια ονομάζονται έτσι επειδή έχουν αναπτύξει μεγάλη ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά ευρέος φάσματος. Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) και του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Πρόληψη και τον Έλεγχο των Ασθενειών (ECDC) με θέμα την αντιμικροβιακή αντίσταση στα βακτήρια, κάθε χρόνο περίπου 25.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους σε χώρες της ΕΕ εξαιτίας των υπερμικροβίων.

"Η ανθεκτικότητα των υπερμικροβίων είναι μια ανησυχητική απειλή που θέτει σε κίνδυνο την υγεία των ανθρώπων και των ζώων", ανακοίνωσε ο Βιτένις Αντριουκάιτις, ο Επίτροπος της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια των τροφίμων.

"Έχουμε καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για να σταματήσουμε την αύξησή τους, αλλά αυτό δεν είναι αρκετό. Πρέπει να είμαστε ταχύτεροι, ισχυρότεροι και να δρούμε σε πολλά μέτωπα".

Η αντοχή στα φάρμακα προκαλείται από την εσφαλμένη κατανάλωση ή την υπερκατανάλωση των αντιβιοτικών, που ενθαρρύνει τα βακτήρια να εξελίσσονται για να επιβιώσουν και να αναπτύσσουν νέους τρόπους αντίστασης στα φάρμακα.

Η έκθεση που δόθηκε χθες στην δημοσιότητα υπογραμμίζει ότι στα βακτήρια της σαλμονέλας, που προκαλούν την κοινή αλλά σοβαρή σαλμονέλλωση, η οποία μεταδίδεται στον άνθρωπο από τα τρόφιμα, τα ποσοστά πολυανθεκτικότητας είναι υψηλά σε όλη την ΕΕ.

Ο Μάικ Κάτσποουλ, ο επικεφαλής επιστήμονας του ECDC, δήλωσε ότι ανησυχεί ιδιαίτερα επειδή ορισμένοι κοινοί τύποι της σαλμονέλλας στον άνθρωπο, όπως τα μονοφασικά στελέχη της Salmonella typhimurium, εμφανίζουν υπερβολικά υψηλή πολυανθεκτικότητα.

"Η συνετή χρήση αντιβιοτικών στην ιατρική και στην κτηνιατρική είναι υπερβολικά σημαντική. Όλοι έχουμε την ευθύνη να διασφαλίσουμε ότι τα αντιβιοτικά εξακολουθούν να είναι αποτελεσματικά".

Η ανθεκτικότητα στις καρβαπενέμες (μια κατηγορία αντιβιοτικών) -συνήθως η τελευταία εναπομείνασα θεραπευτική επιλογή για ασθενείς που έχουν μολυνθεί με πολυανθεκτικά υπερμικρόβια- εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε ζώα και τρόφιμα, καίτοι σε χαμηλά επίπεδα, στο πλαίσιο του ετήσιου ελέγχου που γίνεται σε ολόκληρη την ΕΕ για τις ανάγκες της έκθεσης.

Όπως αναφέρεται, πολύ χαμηλά επίπεδα αντίστασης παρατηρήθηκαν στα βακτήρια του E. coli που εντοπίστηκαν σε χοίρους και σε χοιρινό κρέας.

Η αντίσταση στην κολιστίνη, ένα άλλο αντιβιοτικό για ανθρώπους που χρησιμοποιείται ως έσχατη λύση, επίσης βρέθηκε σε πολύ χαμηλά επίπεδα στη σαλμονέλλα και στον E. coli σε χοίρους και σε βοοειδή, αναφέρει η έκθεση.

Η Μάρτα Χούγκας, η επικεφαλής του τμήματος βιολογικών και μολυσματικών κινδύνων της EFSA, επισημαίνει ότι ανά την ΕΕ παρατηρούνται γεωγραφικές διαφοροποιήσεις και οι χώρες της βόρειας και της δυτικής Ευρώπης γενικώς εμφανίζουν χαμηλότερα επίπεδα αντίστασης σε σχέση με εκείνες της νότιας και ανατολικής Ευρώπης. Η ίδια πρόσθεσε ότι αυτό μάλλον οφείλεται στις διαφορές στο επίπεδο της χρήσης και κατάχρησης των φαρμάκων.