Κλείνει η «Πύλη της Κόλασης»: Οι φλόγες σβήνουν μετά από μισό αιώνα

Ο εμβληματικός κρατήρας «Πύλη της Κόλασης» στο Τουρκμενιστάν, που καίγεται αδιάκοπα από το 1971, δείχνει σημάδια κατάσβεσης καθώς μειώνεται η ροή φυσικού αερίου. Για ιστορική αλλαγή μιλούν οι επιστήμονες.

Έπειτα από 50 χρόνια ασταμάτητης καύσης, η φλεγόμενη «Πύλη της Κόλασης» στην έρημο Καρακούμ του Τουρκμενιστάν δείχνει σημάδια κόπωσης. Οι φλόγες που κάποτε φαίνονταν από χιλιόμετρα, πλέον είναι ορατές μόνο από κοντά.

Η φωτιά ξεκίνησε το 1971, όταν Σοβιετικοί γεωλόγοι τρύπησαν κατά λάθος μια υπόγεια δεξαμενή φυσικού αερίου. Για να αποφύγουν διαρροές τοξικού μεθανίου, αποφάσισαν να την... ανάψουν. Η φωτιά, που υποτίθεται θα έκαιγε λίγες μέρες, δεν έσβησε ποτέ.

Ο κρατήρας, επίσημα γνωστός ως «Shining of Karakum», έχει διάμετρο 70 μέτρα και βάθος 30. Φιλοξενεί αμέτρητες μικρές εστίες φωτιάς που τροφοδοτούνται από φυσικό αέριο - και αποβάλλουν μεγάλες ποσότητες μεθανίου, ενός από τα πιο ισχυρά αέρια του θερμοκηπίου.

 

Οι φλόγες υποχωρούν - γιατί τώρα;

Σύμφωνα με την Irina Luryeva, στέλεχος της κρατικής εταιρείας Turkmengaz, η φωτεινότητα του κρατήρα έχει μειωθεί κατά τρεις φορές λόγω της μείωσης της ροής φυσικού αερίου. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται από το 2022, όταν ξεκίνησαν γεωτρήσεις γύρω από τον κρατήρα για να εκτραπεί το αέριο σε ασφαλή αποθήκευση.

Η χώρα κατηγορείται για τεράστιες διαρροές μεθανίου, μελέτες δείχνουν ότι σε κάποιες χρονιές ξεπέρασε ακόμη και τις συνολικές εκπομπές CO₂ του Ηνωμένου Βασιλείου. Η μείωση της φλόγας στον κρατήρα σημαίνει και μείωση αυτών των διαρροών.

Παρά την οικολογική του επιβάρυνση, ο κρατήρας είχε γίνει τουριστική ατραξιόν, προσελκύοντας περίπου 6.000 ξένους επισκέπτες ετησίως. Το 2019, ο τότε ηγέτης του Τουρκμενιστάν, Γκουρμπανγκουλί Μπερντιμουχαμέντοφ, έκανε γύρους με ράλι γύρω από τον κρατήρα για να αποδείξει ότι ήταν... ζωντανός. Το 2022, όμως, ο ίδιος ηγέτης ανακοίνωσε την πρόθεσή του να «κλείσει την Πύλη της Κόλασης» για να προστατεύσει τις φυσικές πηγές της χώρας και την υγεία των πολιτών.

Το 2013, ο Καναδός εξερευνητής George Kourounis κατέβηκε στον κρατήρα και συνέλεξε δείγματα εδάφους, αποκαλύπτοντας ότι απλοί μικροοργανισμοί κατάφεραν να επιβιώσουν μέσα σε αυτό το εχθρικό, καυτό περιβάλλον. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι οι φλόγες σύντομα θα σβήσουν ολοκληρωτικά - κάτι που επιδιώκεται πλέον ενεργά. Με λιγότερο αέριο να τροφοδοτεί τον κρατήρα και με σταθερές προσπάθειες εκτροπής της ροής, η Πύλη της Κόλασης οδεύει προς ιστορικό τέλος.