Συναισθηματικά βαμπίρ: Πώς να τα αναγνωρίσετε και (κυρίως) να τα αντιμετωπίσετε

Οι άνθρωποι που συναντάμε στην καθημερινότητά μας μπορούν, άλλοτε άθελά τους και άλλοτε όχι, να εξαντλήσουν την ενέργειά μας και να μας οδηγήσουν σε συναισθηματική κόπωση.

Κάποιοι μπορεί να είναι νάρκισσοι και να επιζητούν συνεχώς προσοχή, επιβεβαίωση και επιδοκιμασίες. Άλλοι μπορεί να είναι υπερβολικά αρνητικοί, δραματικοί ή γεμάτοι παράπονα, ενώ άλλοι παρουσιάζουν μια «τοξική θετικότητα», προσπαθώντας να επιβάλλουν μια υπερβολικά θετική οπτική ακόμα και σε αρνητικές καταστάσεις, με τρόπο που φαίνεται επιτηδευμένος.

Αν διακρίνετε κάποιο άτομο στη ζωή σας που σας «ρουφάει» την ενέργεια με τη συμπεριφορά του, ίσως έχετε να κάνετε με ένα συναισθηματικό βαμπίρ. Η σχέση με τέτοιους ανθρώπους μπορεί να σας εξαντλήσει και να σας καταβάλει και η αναγνώρισή τους είναι το πρώτο βήμα για την προστασία σας.

Πώς θα αναγνωρίσετε τα συναισθηματικά βαμπίρ

Αναγνωρίζοντας τα σημάδια ενός συναισθηματικού βαμπίρ, μπορούμε να παρατηρήσουμε πώς ακριβώς μας επηρεάζει το συγκεκριμένο άτομο. Ένας τρόπος για να το κάνετε αυτό είναι η αυτογνωσία: δώστε βάση στο πώς νιώθετε μετά από κάθε αλληλεπίδραση μαζί τους, σύμφωνα με τη ψυχολόγο Natalie Dattilo, που μίλησε στο WebMD.

Πέρα από το ότι μπορεί να νιώθετε εξαντλημένοι και καταβεβλημένοι μετά από μια συνάντηση με τέτοια άτομα, άλλα σημάδια που δείχνουν ότι έχετε απέναντί σας ένα συναισθηματικό βαμπίρ είναι η τάση να σας «φορτώνουν» τα συναισθήματά τους χωρίς να αναλαμβάνουν οι ίδιοι κάποια πραγματική ευθύνη, ενώ συχνά δημιουργούν «δράματα» χωρίς να υπάρχουν πραγματικά προβλήματα.

Τεχνικές για να θέσετε όρια

Όπως λέει η ψυχολόγος Susan Albers, «η τοποθέτηση ορίων είναι το κλειδί». Αν δεν μπορείτε να αποφύγετε την επαφή με ένα συναισθηματικό βαμπίρ, το να δημιουργήσετε ξεκάθαρα όρια είναι η καλύτερη επιλογή σας.

•  Περιορίστε την επαφή: Δεν χρειάζεται να απαντάτε άμεσα σε μηνύματα ή κλήσεις. Βρείτε τρόπους να μειώσετε τον χρόνο που περνάτε μαζί τους.
•  Μάθετε να αποχωρείτε: Αν η κατάσταση το απαιτεί, έχετε έτοιμη μια δικαιολογία, ένα σχέδιο «διαφυγής», όπως «πρέπει να φύγω, έχω δουλειά».
•  Προσπαθήστε να αντιστρέψετε τη συζήτηση: Αποφύγετε να «κρατάτε» τα συναισθήματα που σας πετάνε. Γυρίστε τα πίσω. Τονίστε τους πως μπορούν να χειριστούν μόνοι τους το «πρόβλημα» και δεν χρειάζετε να εμπλακείτε εσείς αναλαμβάνοντας κάποια ευθύνη. «Πιστεύω ότι μπορείς να το διαχειριστείς», είναι η φράση κλειδί σύμφωνα με τη Susan Albers.

Συναισθηματικά βαμπίρ στο χώρο εργασίας

Στην εργασία, οι δυσκολίες είναι μεγαλύτερες, καθώς η αποφυγή ενός συναισθηματικού βαμπίρ δεν είναι πάντα εφικτή, ειδικά αν πρόκειται για προϊστάμενο. Ο Joel Carnevale, επίκουρος καθηγητής στο Syracuse University, αναφέρει ότι οι νάρκισσοι ηγέτες μειώνουν την παραγωγικότητα των υπαλλήλων και την ενέργειά τους, καθώς οι υπάλληλοι αισθάνονται υποτιμημένοι και διστάζουν να εκφραστούν.

Τι μπορείτε να κάνετε; Εστιάστε σε ό,τι ελέγχετε. Δεν μπορείτε να ελέγξετε τη συμπεριφορά τους, αλλά μπορείτε να διαχειριστείτε τη δική σας αντίδραση. Η πρακτική της ενσυνειδητότητας (mindfulness) μπορεί να βοηθήσει να μην παρασύρεστε συναισθηματικά. «Είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για να αποκτήσετε μεγαλύτερη επίγνωση των δικών σας αντιδράσεων σε αυτές τις καταστάσεις και να μάθετε πώς να μην παρασύρεστε από αυτό», σημειώνει.

Πότε να ζητήσετε βοήθεια ειδικού

Αν η κατάσταση είναι αδιέξοδη ή αν το άτομο είναι πολύ σημαντικό για εσάς, όπως ένας γονέας ή σύντροφος, ίσως χρειαστείτε καθοδήγηση από επαγγελματία ψυχικής υγείας. Ένας σύμβουλος μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε τρόπους να διαχειριστείτε την κατάσταση με υγιή και ασφαλή τρόπο.

Η συναισθηματική υποστήριξη είναι αναγκαία, ειδικά αν αισθάνεστε ότι το πρόβλημα αγγίζει τα όρια της συναισθηματικής κακοποίησης.