Ανταρκτική: Πώς το πιο κρύο μέρος της Γης έγινε ένας από τους πιο περιζήτητους προορισμούς στον κόσμο

Η Διεθνής Ένωση Τουριστικών Πρακτόρων Ανταρκτικής (IAATO) παρακολουθεί τον αριθμό των τουριστών που επισκέπτονται τη λευκή ήπειρο από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Τότε, περίπου 7.000 άτομα επισκέπτονταν την Αρκτική κάθε χρόνο.

Οι αριθμοί έχουν πραγματικά εκτοξευτεί την τελευταία μισή δεκαετία περίπου. Τον χειμώνα του 2017, λίγο κάτω από 44.000 τουρίστες επισκέφθηκαν την Ανταρκτική. Φέτος, ο αριθμός αυτός ξεπέρασε τους 122.000 επισκέπτες. Και οι αριθμοί είναι τέτοιοι επειδή τα ταξίδια στην ψυχρότερη ήπειρο της Γης δεν ήταν ποτέ πιο εύκολα -ή πιο πολυτελή.

Πριν από μερικές δεκαετίες, τα ταξίδια στην Ανταρκτική σήμαιναν επισκέψεις με μικρότερα πλοία, πολλά από τα οποία ήταν πρώην «παγοθραυστικά» από τη Ρωσία, τον Καναδά και άλλα πολικά έθνη. Κάθε άλλο παρά μια πολυτελής εμπειρία ήταν.

Ο Robin West, αντιπρόεδρος και γενικός διευθυντής αποστολών της Seabourn, πραγματοποίησε το πρώτο του ταξίδι στην περιοχή το 2002. Λέει ότι πολλά από τα σκάφη τότε ήταν εξοπλισμένα με κουκέτες και κοινόχρηστα μπάνια. «Βάζατε το όνομά σας σε έναν πίνακα για μακαρόνια ή λαζάνια κάθε βράδυ», δήλωσε στο CNN, ενώ λίγα από τα πλοία είχαν παράθυρα για να βλέπουν έξω. Μια εμπειρία που σήμερα είναι αρκετά διαφορετική.

Η Colleen McDaniel, αρχισυντάκτρια του Cruise Critic, αποδίδει τα εύσημα στις εταιρείες κρουαζιέρας Lindblad και National Geographic για το άνοιγμα των ταξιδιών στην Ανταρκτική σε περισσότερους επισκέπτες πριν από περίπου μια δεκαετία.

«Ήταν πραγματικά οι πρωτοπόροι στο να φέρουν την εμπειρία της Ανταρκτικής σε έναν πιο παραδοσιακό ταξιδιώτη. Αλλά εκείνα τα αρχικά ταξίδια ήταν λιγότερο πολυτελή από ό,τι βλέπουμε σήμερα», δήλωσε η McDaniel.

«Τελευταία η Ponant, η Silversea, η Seabourn και η Scenic έχουν κάνει τεράστια άλματα με αυτή την κορυφαία στην αγορά εμπειρία πολυτέλειας, προσφέροντας απίστευτες σουίτες επί του πλοίου, εξαιρετικό φαγητό και ακόμη και σπα. Οι εταιρείες κρουαζιέρας όπως η Quark δημιουργούν προϊόντα για όσους αναζητούν την περιπέτεια, προσφέροντας πράγματα όπως το σκι ανώμαλου δρόμου και το κάμπινγκ».

Περιβαλλοντικές ανησυχίες

Η διόγκωση των τουριστικών αριθμών, από την άλλη, έχει κάνει ορισμένους ειδικούς να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της αύξησης των επισκεπτών.

Μια μελέτη του 2022 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature διαπίστωσε ότι το χιόνι στην Ανταρκτική λιώνει ταχύτερα λόγω των τουριστικών επισκέψεων στην ήπειρο. Η μαύρη αιθάλη που βγαίνει από τα φουγάρα των κρουαζιερόπλοιων εγκαθίσταται στον πάγο και προσελκύει το ηλιακό φως, προκαλώντας το πρόωρο λιώσιμο τόνων χιονιού. Οι οικολόγοι λένε, επίσης, ότι η αυξανόμενη ανθρώπινη παρουσία στην Ανταρκτική προκαλεί αύξηση των επιπέδων διοξειδίου του άνθρακα σε μια περιοχή του πλανήτη που δεν είναι συνηθισμένη σε αυτό.

Οι επιχειρήσεις κρουαζιερόπλοιων δηλώνουν ότι έχουν έντονη επίγνωση των περιβαλλοντικών τους επιπτώσεων. Οι επιβάτες λαμβάνουν λεπτομερείς οδηγίες σχετικά με τη μη μεταφορά εξωτερικών τροφίμων ή άλλων μολυσματικών ουσιών μαζί τους για τις αποβιβάσεις στην Ανταρκτική. Τους υποδεικνύεται να μην ξαπλώνουν ποτέ στο χιόνι και να διατηρούν απόσταση από τα ζώα για να αποτρέψουν τη μόλυνση της άγριας ζωής από βακτήρια και ιούς που μεταδίδονται από τον άνθρωπο.

Οι χώρες που διεξάγουν τουρισμό και έρευνα στην Ανταρκτική έχουν υπογράψει τη λεγόμενη Συνθήκη της Ανταρκτικής, η οποία λέει ότι κανείς δεν πρέπει να κατασκευάζει μόνιμες κατασκευές στην περιοχή για τουριστική χρήση. Με άλλα λόγια, δεν υπάρχουν ξενοδοχεία στην Ανταρκτική.

Πρόσφατα, ο IAATO άρχισε να παρακολουθεί την κατανάλωση καυσίμων από τα κρουαζιερόπλοια στην περιοχή της Ανταρκτικής και ορισμένοι φορείς χρησιμοποιούν πλέον ηλεκτρική πρόωση σε μια προσπάθεια να μειώσουν τις εκπομπές αιθάλης και CO2.

Περισσότεροι τρόποι πρόσβασης στην ήπειρο από ποτέ

Εντωμεταξύ, οι εταιρείες κρουαζιέρας έχουν επενδύσει δισεκατομμύρια δολάρια τα τελευταία χρόνια σε ειδικά κατασκευασμένα πολυτελή πλοία αποστολής.

Τόσο το Seabourn Pursuit όσο και το αδελφό του πλοίο, το Venture, διαθέτουν πολυτελές σπα, εννέα εστιατόρια και οκτώ σαλόνια και μπαρ για τους περίπου 250 επιβάτες που επιβαίνουν σε αυτά. Κάθε μία από τις 132 καμπίνες διαθέτει μεγάλες γυάλινες πόρτες και μπαλκόνι, επιτρέποντας στους ταξιδιώτες να στέκονται εύκολα έξω, καθώς πλέουν πολύ κοντά στα μαγευτικά παγόβουνα.

Με επιπλέον χρέωση, οι επιβάτες μπορούν να κλείσουν θέση σε ένα από τα υποβρύχια του πλοίου ή να εξερευνήσουν τα νερά της Ανταρκτικής με καγιάκ. Και οι επιβάτες δεν χρειάζεται να ανησυχούν για τις ψυχρές θερμοκρασίες, καθώς τους παρέχεται ειδικά σχεδιασμένος εξοπλισμός για κρύο καιρό, ο οποίος εγγυάται ότι θα τους κρατήσει ζεστούς και στεγνούς καθώς περιπλανώνται ανάμεσα στους πιγκουίνους και τις φώκιες.

Τελευταία, έχει δημιουργηθεί ακόμη και μια νέα κατηγορία ταξιδιών στην Ανταρκτική.

Φορείς όπως η Celebrity, η Norwegian και η Princess προσφέρουν τώρα επισκέψεις «μόνο κρουαζιέρα» που επιτρέπουν στους επιβάτες να δουν την Ανταρκτική χωρίς να προσγειωθούν στην παρθένα και εύθραυστη τούνδρα.

Αυτές οι επισκέψεις συχνά περιλαμβάνουν μεγαλύτερα σκάφη και είναι συνήθως πιο προσιτές. Η IAATO αναφέρει ότι το 2017, περίπου 7.000 επιβάτες επισκέφθηκαν την Ανταρκτική σε ένα ταξίδι «μόνο κρουαζιέρα». Την περασμένη σεζόν, ο αριθμός αυτός ξεπέρασε τους 43.000, μια αύξηση άνω του 500%.

«Αυτές οι mainstream γραμμές παρέχουν έναν πιο οικονομικό τρόπο να ταξιδέψετε στην περιοχή -ακόμη και αν δεν αποβιβάζεστε στην πραγματικότητα στην Ανταρκτική», λέει ο McDaniel του Cruise Critic.

Είτε με ένα από τα φανταχτερά νέα πολυτελή πλοία είτε με την εμπειρία της κρουαζιέρας μόνο, ένα ταξίδι στην Ανταρκτική είναι μια ευκαιρία να δει κανείς έναν άλλο κόσμο -από τη μαγευτική ομορφιά των παγόβουνων και των παγετώνων μέχρι τις παιχνιδιάρικες περιπλανήσεις των πιγκουίνων.