Μέρα για την ειρήνη: Η θυσία των Προσκόπων του Αϊδινίου - Εκδήλωση Μνήμης

Η Περιφερειακή Εφορεία Προσκόπων Θεσσαλονίκης, διοργανώνει και εφέτος , εκδήλωση τιμής και μνήμης για τους Προσκόπους που μαρτύρησαν και εκτελέστηκαν στο Αϊδίνι της Μικράς Ασίας. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου 2023 στις 12.00', στο «Μνημείο Προσκόπων» στο Πάρκο Προσκόπων ( απέναντι από το Δημαρχείο της Θεσσαλονίκης Λεωφόρος Βασ.Γεωργίου Α' αριθμ 2 ), όπου θα τελεστεί επιμνημόσυνη δέηση.

Γιατί όμως έναν αιώνα μετά, τιμάμε τους 31 Προσκόπους του Αϊδινίου;

Η θυσία των Προσκόπων του Αϊδινίου τον Ιούνιο του 1919 συγκλόνισε όλο τον πολιτισμένο κόσμο. Ο τότε Γενικός Έφορος Κωνσταντίνος Μελάς, προσπάθησε να δημοσιοποιήσει και να φέρει το θέμα στον παγκόσμιο Προσκοπικό χώρο, ενημερώνοντας τον Αρχιπρόσκοπο Baden Powell, το νεοσύστατο τότε παγκόσμιο Προσκοπικό γραφείο καθώς και την Κοινωνία των Εθνών (τον σημερινό δηλαδή Ο.Η.Ε.).

Στις 14 Μαΐου 1919, ο Ελληνικός στρατός κατέλαβε το Αϊδίνιο της Μικράς Ασίας. Μετά από έναν μήνα, ο στρατός αντιμετώπισε επίθεση από Τούρκους Τσέτες και αναγκάστηκε να αποχωρήσει από την πόλη για τρεις ημέρες. Κατά τη διάρκεια αυτού του χρονικού διαστήματος, διαπράχθηκε σφαγή του πληθυσμού που είχε παραμείνει στην πόλη.

Μερικές ημέρες αργότερα, οι Ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις επανακατέλαβαν το Αϊδίνιο και αντίκρισαν μια αποτρόπαια εικόνα. Οι δρόμοι της πόλης ήταν γεμάτοι με τα πτώματα Ελλήνων όλων των ηλικιών. Ανάμεσα σε αυτούς τους νεκρούς, βρέθηκαν 31 Πρόσκοποι από το Αϊδίνιο, οι οποίοι είχαν προσφέρει ανθρωπιστική βοήθεια σε όλους, ανεξάρτητα από την εθνικότητά τους. Συγκεκριμένα, οι Τούρκοι Τσέτες συνέλαβαν τους 31 Προσκόπους μαζί με τον τοπικό Έφορο Νίκο Αυγερίδη και τους Αρχηγό τους, και αφού τους βασάνισαν τους εκτέλεσαν.

Η σφαγή των Προσκόπων συγκλόνισε το πανελλήνιο. Στην πολύ δύσκολη εκείνη εποχή, ένα πολύ σημαντικό και συγκλονιστικό άρθρο δημοσιεύτηκε στο επίσημο περιοδικό «Η Ζωή των Προσκόπων», του Σ.Ε.Π, της 15ης Αυγούστου 1919. Μέσα από την στήλη του Γενικού Εφόρου, ο Κωνσταντίνος Μελάς αναπτύσσει θέσεις ειρήνης και ανοχής. Στο ξεχωριστό αυτό κείμενο, ο φωτισμένος ηγέτης του Ελληνικού Προσκοπισμού, γράφει για το μίσος – χωρίς ίχνος μίσους- και τη βία απέναντι στον σφαγέα -χωρίς καμία εχθρότητα- *

Οι Πρόσκοποι της Θεσσαλονίκης,τιμάμε τους Προγόνους μας που θυσιάστηκαν για την ελευθερία και συνεχίζουμε να δουλεύουμε με σκοπό να εμφυσήσουμε στους νέους της πόλης μας, την αξία της Ειρήνης και την ανοχής ,την εξάλλειψη του μίσους και της βίας που οδηγούν στους πολέμους.

Η επιστολή του Κωνσταντίνου Μελά

 Ένα κείμενο βαθιά εμπνευσμένο από τις Προσκοπικές αρχές. Γράφει ο Μελάς (Πηγή: sep.org.gr):

«Σήμερα έλαβα το γράμμα του Γενικού εφόρου και Γενικού Γραμματέα, στο οποίο ο φίλος μου Μίνδλερ με πόνο βαθύ μου αναγγέλλει το δράμα του Αϊδινίου.Μου λέγε ο Γ.Ε. ότι το ανήγγειλε σε όλους σας και σας παρακάλεσε να προσευχηθείτε όλοι για τους μάρτυρες αδελφούς μας σε ορισμένη ημέρα του περασμένου μήνα. Μακριά από την πατρίδα η είδηση αυτή με πλήγωσε περισσότερο. Κλαίω τον Νικόλαο Αυγερίδη, του οποίου τον Πατριωτισμό θαύμασα στη Σμύρνη. Είχε λίγα τα λόγια του και ήταν αληθινός Πρόσκοπος…

Κλαίω τα είκοσι αθώα πλάσματα. Μπορούσε ο Αυγερίδης και οι Πρόσκοποι να έφευγαν, αλλά είχαν αίσθηση του καθήκοντος και έμειναν.Ζητώ από εσάς να χαράξετε βαθιά στην καρδιά σας τη θυσία αυτή που στον αγώνα του Γένους έδωσε και το Σώμα. Ζητώ από όλους σας να διώξετε από τη ψυχή σας κάθε αίσθημα μίσους για τα κτήνη τα ανθρωπόμορφα που έκαναν το κακούργημα.

Σήμερα ο Τούρκος παύει πλέον να είναι ελεύθερος. Και η μόνη εκδίκηση που θα κάνουμε εμείς οι Έλληνες, η φυλή του πολιτισμού, θα είναι να τον κάνουμε άνθρωπο σε τρόπο ώστε μια μέρα η νέα γενιά του να συναισθάνεται, εφ’ όσον υπάρχει, το βάρος του αίσχους που αφήνουν σε μια φυλή, τέτοιες άτιμες και δειλές πράξεις.

Αιωνία στην καρδία μας και στο Σ.Ε.Π, η μνήμη του Αυγερίδη και των σφαγέντων αδελφών μας. Η θυσία τους ας χρησιμεύσει για να εννοήσετε όλοι σας πόσο ποταπά είναι τα μικρό πάθη και οι μικρό αντιζηλίες μπροστά σε τέτοιο κολοσσό αυταπάρνησης. Το αίμα αυτών των αθώων παιδιών σφράγισε τα δικαιώματα του Έθνους.

Επιθυμώ οι εικόνες τους να στολίσουν, στην πιο τιμητική θέση, όλες τις Λέσχες των Ελλήνων Προσκόπων σαν τις εικόνες των ηρώων και μαρτύρων του Γένους.

Κωνσταντίνος Μελάς-Λεζαίν, Ελβετία, 2 Αυγούστου 1919 ».