Εξωδικαστικός συμβιβασμός: Τι πρέπει να γνωρίζουν οι οφειλέτες

Όσο πλησιάζουν οι ημέρες για την ενεργοποίηση του εξωδικαστικού συμβιβασμού –η ηλεκτρονική πλατφόρμα μέσω της οποίας θα υποβληθούν οι σχετικές αιτήσεις προγραμματίζεται να ανοίξει την επόμενη εβδομάδα- τόσο μεγαλώνει
ο προβληματισμός σχετικά με το κατά πόσο η ανταπόκριση των επιχειρήσεων στον εξωδικαστικό συμβιβασμό θα είναι η αναμενόμενη.

Οι περιορισμοί που έχουν τεθεί από τον νόμο όσον αφορά στα οικονομικά αποτελέσματα των επιχειρήσεων –να υπάρχει κερδοφορία σε τουλάχιστον μια από τις τρεις τελευταίες χρήσεις ή τα ίδια κεφάλαια να είναι θετικά- αποκλείει πολλές επιχειρήσεις που φορτώθηκαν ζημιές τα τελευταία χρόνια λόγω κρίσης αλλά έχουν πιθανότητες να επιβιώσουν με την κατάλληλη ρύθμιση του δανείου τους.

Επίσης, μπορεί να έχουν καλλιεργηθεί μεγάλες προσδοκίες, ότι μέσα από τον εξωδικαστικό συμβιβασμό θα γίνει «κούρεμα» δανειακών υποχρεώσεων, ο νόμος όμως δεν διασφαλίζει τους οφειλέτες για κάτι τέτοιο. Αντίθετα, οι δανειστές, μπορούν να αξιώσουν ακόμη και την ρευστοποίηση όλων των περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών προκειμένου να πουν το τελικό «ναι» στη συμφωνία.

Τι προβλέπει η διαδικασία

Τα πρώτα αποτελέσματα από την εφαρμογή του εξωδικαστικού συμβιβασμού, δεν πρόκειται να φανούν πριν από τα μέσα Οκτωβρίου καθώς για να προκύψει συμφωνία, θα χρειαστούν πολλές εβδομάδες γραφειοκρατικών διαδικασιών. Από τη στιγμή που θα υποβληθεί η πρώτη αίτηση, η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, οφείλει να ορίσει συντονιστή εντός δύο εργάσιμων ημερών.

Ο συντονιστής θα είναι ένα από τα πρόσωπα του σχετικού μητρώου που συντάχθηκε –ύστερα από κλήρωση καθώς υποβλήθηκαν 986 αιτήσεις για 320 θέσεις εκ των οποίων 120 στην Αττική- από την Ειδική Γραμματεία. Αυτός με τη σειρά του έχει 4 εργάσιμες ημέρες για να ασκήσει το δικαίωμα διορισμού ή να αποποιηθεί αυτού. Αν αποδεχτεί, τότε αναλαμβάνει την υπόθεση και του κοινοποιείται ο φάκελος. Αν λείπει κάποιο δικαιολογητικό, ο συντονιστής είναι αυτός που θα δώσει προθεσμία 5 ημερών στον οφειλέτη προκειμένου να τακτοποιήσει τα χαρτιά του. Μη προσκόμιση του οποιουδήποτε εγγράφου, οδηγεί αυτόματα στη σύνταξη πρακτικού αποτυχίας της διαδικασίας.

Αν τα δικαιολογητικά συγκεντρωθούν κανονικά, τότε κοινοποιείται απόσπασμα της αίτησης σε όλους τους πιστωτές εντός δύο ημερών. Πρόσθετες καθυστερήσεις μπορεί να προκύψουν αν υπάρχει συνοφειλέτης –πέραν του κύριου οφειλέτη- ο οποίος δεν έχει συνυποβάλει την αίτηση. Σε αυτή την περίπτωση, είναι ευθύνη του συντονιστή να ζητήσει τη συγκατάθεση των πιστωτών για να προχωρήσει η διαδικασία, παρά τη μη υποβολή αίτησης από τον συνοφειλέτη. Αν ξεπεραστεί και αυτό το στάδιο, «τρέχει» προθεσμία 10 ημερών η οποία μετράει από την ημερομηνία κοινοποίησης της πρόσκλησης στους πιστωτές. Εντός αυτών των 10 ημερών, οι πιστωτές θα πρέπει να αποστείλουν στον συντονιστή την απάντησή τους σχετικά με την πρόθεση τους να συμμετάσχουν στη διαδικασία.

Αυτό το 10ήμερο, θεωρείται καθοριστικό για την όλη διαδικασία καθώς αφενός θα πρέπει να προκύψει ότι υπάρχει συμφωνία ανάμεσα στον οφειλέτη και στους πιστωτές τους ως προς το ακριβές ύψος των οφειλών (σ.σ ενδεχόμενη διαφωνία μπορεί να οδηγήσει σε πρόσθετες καθυστερήσεις τουλάχιστον 5 ημερών), και αφετέρου να συγκεντρωθεί το απαιτούμενο ποσοστό απαρτίας από την πλευρά των πιστωτών (τουλάχιστον 50%) προκειμένου να μην περαιωθεί η διαδικασία ως άκαρπη και να υποχρεωθεί ο συντονιστής να συντάξει πρακτικό αποτυχίας.

Αν συγκεντρωθεί η απαιτούμενη απαρτία, τότε ο συντονιστής κοινοποιεί στους πιστωτές το συνολικό περιεχόμενο του φακέλου και ορίζει νέα προθεσμία πέντε ημερών για τον διορισμό εμπειρογνώμονα. Ο διορισμός αυτός είναι υποχρεωτικός για τις μεγάλες επιχειρήσεις και προαιρετικός για τις μικρές (σ.σ μπορούν να το ζητήσουν οι πιστωτές που είναι δικαιούχοι τουλάχιστον του 33% του συνόλου των οφειλών). Οι πιστωτές έχουν στη διάθεσή τους έναν μήνα για τον ορισμό του εμπειρογνώμονα. Και ο εμπειρογνώμωνας με τη σειρά του όμως, θα έχει στη διάθεσή του προθεσμία τουλάχιστον 30 εργάσιμων ημερών προκειμένου, μεταξύ άλλων, να συντάξει και το σχέδιο αναδιάρθρωσης των οφειλών (σ.σ για τις μεγάλες επιχειρήσεις, η προθεσμία ορίζεται στους δύο μήνες).

Με την ολοκλήρωση του έργου του εμπειρογνώμονα, ουσιαστικά θα ξεκινήσει η διαπραγμάτευση επί της αντιπρότασης που θα καταθέσουν οι πιστωτές και η οποία ουσιαστικά θα περιλαμβάνει:

· βασικά συµπεράσµατα σχετικά µε τη βιωσιµότητα της επιχείρησης του οφειλέτη,

·  την αξία ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη και των συνοφειλετών που έχουν υποβάλει την αίτηση από κοινού µε τον οφειλέτη, εφόσον ο πιστωτής που υποβάλλει την αντιπρόταση δεν συναινεί µε την αξία ρευστοποίησης που έχει δηλωθεί από τον οφειλέτη και τους συνοφειλέτες

·  το ποσό που προτείνεται να καταβάλει ο οφειλέτης για την αποπληρωµή των οφειλών του, καθώς και το ποσό που προτείνεται να καταβάλουν οι συνοφειλέτες που έχουν συνυποβάλει αίτηση για την αποπληρωµή των οφειλών για τις οποίες ευθύνονται, εφόσον ο πιστωτής που υποβάλλει την αντιπρόταση δεν συναινεί µε τα ποσά που προτάθηκαν από τον οφειλέτη και τους συνοφειλέτες,

·  συνολικό ποσό που πρέπει να πληρωθεί σε κάθε πιστωτή (συμπεριλαμβανομένων των ασφαλιστικών ταμείων αλλά και της εφορίας)

Αν υπάρξει αντιπρόταση από τους πιστωτές –αυτό δεν είναι υποχρεωτικό- τότε αρχίζει να τρέχει προθεσμία 15 ημερών για τον οφειλέτη προκειμένου να προτείνει συγκεκριμένες τροποποιήσεις επί της αντιπρότασης ή επί των αντιπροτάσεων πριν αυτές τεθούν σε ψηφοφορία. Για να επιτύχει η διαδικασία και να υπογραφεί σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών, απαιτείται πλειοψηφία τριών πέμπτων στην οποία να συμπεριλαμβάνονται και τα δύο πέμπτα των πιστωτών που έχουν ειδικό προνόμιο.

Με βάση τα όσα προβλέπει ο νόμος, τόσο ο οφειλέτης όσο και οι πιστωτές μπορούν να υποβάλλουν στο πολυμελές πρωτοδικείο αίτημα για την επικύρωση της σύμβασης αναδιάρθρωσης των οφειλών. Σε μια τέτοια περίπτωση, η συζήτηση θα πρέπει να προσδιοριστεί εντός δύο μηνών από την κατάθεση της αίτησης και η έκδοση της απόφασης εντός τριών μηνών από την ημερομηνία της συζήτησης.