του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου
Το σοκ που μπορεί να προκληθεί στην αγορά από τις υφιστάμενες και τις προωθούμενες διοικητικές αλλαγές στις τράπεζες δεν έχει ακόμη γίνει κατανοητό. Η υπόθεση δεν είναι διόλου επιφανειακή. Ούτε χωρεί εύκολες και επιπόλαιες ερμηνείες. Έχει μεγάλο βάθος και ουσία και εγκυμονεί μεγάλους (και συστημικούς) κινδύνους.
Πιθανώς θα υπάρξουν πολλοί που θα λειτουργήσουν με το θυμικό ή θα πέσουν στην παγίδα της απλοϊκής κριτικής. Οι αφορισμοί άλλωστε είναι εύκολοι. "Για όλα φταίνε οι τραπεζίτες και η εύνοια των ημετέρων". Προφανώς και έχουν ευθύνες οι τραπεζίτες για ορισμένα από τα κακώς κείμενα στον τραπεζικό χώρο. Προφανώς και έχουν κάνει λάθη, προφανώς και έχουν ευνοήσει ή αδικήσει. Ίσως και πέραν των επιτρεπόμενων ορίων σε ορισμένες περιπτώσεις.
Όμως αυτή είναι μία υπεραπλουστευμένη κριτική. Δείτε για παράδειγμα την υπόθεση Μαρινόπουλου. Οι ίδιοι που κάποτε στηλίτευαν τις τράπεζες επειδή χορηγούσαν δάνεια σε μία προβληματική και υπερτροφική επιχείρηση, πιέζουν σήμερα τις τράπεζες να την στηρίξουν κόντρα σε οποιαδήποτε επιχειρηματική λογική. Ποιος έχει λοιπόν δίκιο και πότε; Έλα ντε... Είναι εύκολο να κατακεραυνώνεις. Λύσεις όμως;
Είναι γεγονός ότι οι "θεσμοί" στο πλαίσιο της χρηματοδοτικής βοήθειας προς τη χώρα και προς το τραπεζικό σύστημα έχουν απαιτήσει τον πλήρη έλεγχο των τραπεζών. Η μάχη έχει ήδη ξεκινήσει και ο μεγάλος κίνδυνος είναι να έχει για θύμα τελικά την ίδια την αγορά και τη χώρα. Από την πλευρά των εταίρων τίθεται το ζήτημα της ευνοϊκής στάσης των τραπεζιτών έναντι επιχειρηματιών. Βεβαίως στο παιχνίδι μπαίνουν και τα κερδοσκοπικά funds τύπου Πόλσον καθώς και όλοι όσοι ποντάρουν σε μερίδιο από τη μεγάλη μπίζνα της διαχείρισης των κόκκινων (αλλά και των πράσινων...) δανείων.
Το μεγάλο ζήτημα όμως είναι το εξής. Έστω ότι αλλάζουν όλοι. Οκ. Τι είδους διοικήσεις επιθυμούν οι ξένοι να προωθήσουν; Και με τι στόχευση; Γιατί αν ισχύσει το σενάριο έλευσης ξένων μάνατζερς άσχετων με την ελληνική πραγματικότητα, υπάρχει μπροστά ο πολύ μεγάλος κίνδυνος να βρεθούμε προ ενός ντόμινο μαζικής κατάρρευσης επιχειρήσεων που οι σημερινές διοικήσεις των τραπεζών συντηρούν ή και... καλύπτουν με.. τα δόντια. Αν αντιμετωπισθούν με κυνικότητα τα χρηματοδοτικά προβλήματα που πλέον αντιμετωπίζει η πλειοψηφία της επιχειρηματικότητας θα ανοίξει ο ασκός του Αιόλου και τα λουκέτα θα διαδέχονται το ένα το άλλο. Και μιλάμε για συστημικούς κινδύνους και για χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Βεβαίως, η συντήρηση στη ζωή "ξοφλημένων" ομίλων μόνο και μόνο για να μην κοκκινίσουν δάνεια, δεν είναι υγιής πρακτική. Όμως αυτή η συζήτηση μπορούσε να γίνει όσο ακόμα υπήρχε κάποιο... φως στην αγορά. Τώρα στο απόλυτο σκοτάδι ένα συνολικό τράβηγμα χαλιού μπορεί να διαλύσει εντελώς την αγορά και την οικονομία. Με άλλα λόγια, οι υπάρχοντες τραπεζίτες, με όλα τα ελαττώματά τους, ακόμη και τα... νταραβέρια, κρατούσαν μία ισορροπία, έστω και τρόμου. Διαχειρίζονταν έστω και με τρομακτική δυσκολία και ισορροπίες, με παραινέσεις ή και απειλές συντηρούταν μία εύθραυστη κατάσταση. Όσο πήγαινε... Γι' αυτό και έχει τεράστια σημασία ποιος θα τους αντικαταστήσει.
Για παράδειγμα για να πιάσουμε και την επικαιρότητα, ο Μ. Σάλλας υπήρξε και είναι ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο για τον τραπεζικό χώρο. Για πολύ λίγους μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι αποτελούν μία παρουσία τόσο καθοριστική και δημιουργική για τις τραπεζικές εξελίξεις την τελευταία 25ετία όπως ο Μ. Σάλλας. Ας μην ξεχνάμε ότι έφερε την Πειραιώς στην κορυφή του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Και γι' αυτό είναι και η τράπεζα με τις μεγαλύτερες επιδράσεις στη λειτουργία της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Το ποιος λοιπόν θα τον διαδεχτεί είναι εξαιρετικά κρίσιμο. Και με ποια ατζέντα. Και αυτός δεν μπορεί να είναι κάποια ουρανοκατέβατος ξένος, Πολωνός, Γάλλος ή ό,τι άλλο. Αυτό θα μπορούσε να αποβεί καταστροφικό. Το ίδιο ισχύει εν πολλοίς και για την Εθνική όπου επίσης κυοφορούνται αλλαγές οσονούπω. Έχει πολύ μεγάλη σημασία το ποιος θα διαδεχθεί την κ. Κατσέλη αν ισχύσει το σενάριο αποχώρησης. Δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα. Η Εθνική δίνει το στίγμα άλλωστε και της κοινωνικής διάστασης της τραπεζικής πρακτικής.
Επαναλαμβάνω. Μπορεί οποιοσδήποτε να χρεώσει ό,τι θέλει στις τραπεζικές διοικήσεις (γενικότερα) για το πώς έχει διαμορφωθεί σήμερα η εικόνα σε τράπεζες και αγορά. Οφείλει ωστόσο να συνεκτιμήσει και τις παρενέργειες σε αυτή τη την ταραγμένη αγορά από μία ντε φάκτο σκλήρυνση της στάσης των τραπεζών, από μία αυστηροποίηση της στρατηγικής τους. Όχι μόνο σε ό,τι αφορά πολλές επιχειρήσεις (το "να κλείσουν τα σαπάκια" είναι εύκολος αφορισμός. Μετά όμως τι γίνεται;) αλλά και σε επίπεδο συνεπειών για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών από μία έκρηξη των επισφαλειών. Που θα οδηγήσει σε νέα ανακεφαλαιοποίηση. Αντιλαμβάνεστε τι θα συμβεί...
dimitris.papakonstantinou@capital.gr
Το σοκ που μπορεί να προκληθεί στην αγορά από τις υφιστάμενες και τις προωθούμενες διοικητικές αλλαγές στις τράπεζες δεν έχει ακόμη γίνει κατανοητό. Η υπόθεση δεν είναι διόλου επιφανειακή. Ούτε χωρεί εύκολες και επιπόλαιες ερμηνείες. Έχει μεγάλο βάθος και ουσία και εγκυμονεί μεγάλους (και συστημικούς) κινδύνους.
Πιθανώς θα υπάρξουν πολλοί που θα λειτουργήσουν με το θυμικό ή θα πέσουν στην παγίδα της απλοϊκής κριτικής. Οι αφορισμοί άλλωστε είναι εύκολοι. "Για όλα φταίνε οι τραπεζίτες και η εύνοια των ημετέρων". Προφανώς και έχουν ευθύνες οι τραπεζίτες για ορισμένα από τα κακώς κείμενα στον τραπεζικό χώρο. Προφανώς και έχουν κάνει λάθη, προφανώς και έχουν ευνοήσει ή αδικήσει. Ίσως και πέραν των επιτρεπόμενων ορίων σε ορισμένες περιπτώσεις.
Όμως αυτή είναι μία υπεραπλουστευμένη κριτική. Δείτε για παράδειγμα την υπόθεση Μαρινόπουλου. Οι ίδιοι που κάποτε στηλίτευαν τις τράπεζες επειδή χορηγούσαν δάνεια σε μία προβληματική και υπερτροφική επιχείρηση, πιέζουν σήμερα τις τράπεζες να την στηρίξουν κόντρα σε οποιαδήποτε επιχειρηματική λογική. Ποιος έχει λοιπόν δίκιο και πότε; Έλα ντε... Είναι εύκολο να κατακεραυνώνεις. Λύσεις όμως;
Είναι γεγονός ότι οι "θεσμοί" στο πλαίσιο της χρηματοδοτικής βοήθειας προς τη χώρα και προς το τραπεζικό σύστημα έχουν απαιτήσει τον πλήρη έλεγχο των τραπεζών. Η μάχη έχει ήδη ξεκινήσει και ο μεγάλος κίνδυνος είναι να έχει για θύμα τελικά την ίδια την αγορά και τη χώρα. Από την πλευρά των εταίρων τίθεται το ζήτημα της ευνοϊκής στάσης των τραπεζιτών έναντι επιχειρηματιών. Βεβαίως στο παιχνίδι μπαίνουν και τα κερδοσκοπικά funds τύπου Πόλσον καθώς και όλοι όσοι ποντάρουν σε μερίδιο από τη μεγάλη μπίζνα της διαχείρισης των κόκκινων (αλλά και των πράσινων...) δανείων.
Το μεγάλο ζήτημα όμως είναι το εξής. Έστω ότι αλλάζουν όλοι. Οκ. Τι είδους διοικήσεις επιθυμούν οι ξένοι να προωθήσουν; Και με τι στόχευση; Γιατί αν ισχύσει το σενάριο έλευσης ξένων μάνατζερς άσχετων με την ελληνική πραγματικότητα, υπάρχει μπροστά ο πολύ μεγάλος κίνδυνος να βρεθούμε προ ενός ντόμινο μαζικής κατάρρευσης επιχειρήσεων που οι σημερινές διοικήσεις των τραπεζών συντηρούν ή και... καλύπτουν με.. τα δόντια. Αν αντιμετωπισθούν με κυνικότητα τα χρηματοδοτικά προβλήματα που πλέον αντιμετωπίζει η πλειοψηφία της επιχειρηματικότητας θα ανοίξει ο ασκός του Αιόλου και τα λουκέτα θα διαδέχονται το ένα το άλλο. Και μιλάμε για συστημικούς κινδύνους και για χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Βεβαίως, η συντήρηση στη ζωή "ξοφλημένων" ομίλων μόνο και μόνο για να μην κοκκινίσουν δάνεια, δεν είναι υγιής πρακτική. Όμως αυτή η συζήτηση μπορούσε να γίνει όσο ακόμα υπήρχε κάποιο... φως στην αγορά. Τώρα στο απόλυτο σκοτάδι ένα συνολικό τράβηγμα χαλιού μπορεί να διαλύσει εντελώς την αγορά και την οικονομία. Με άλλα λόγια, οι υπάρχοντες τραπεζίτες, με όλα τα ελαττώματά τους, ακόμη και τα... νταραβέρια, κρατούσαν μία ισορροπία, έστω και τρόμου. Διαχειρίζονταν έστω και με τρομακτική δυσκολία και ισορροπίες, με παραινέσεις ή και απειλές συντηρούταν μία εύθραυστη κατάσταση. Όσο πήγαινε... Γι' αυτό και έχει τεράστια σημασία ποιος θα τους αντικαταστήσει.
Για παράδειγμα για να πιάσουμε και την επικαιρότητα, ο Μ. Σάλλας υπήρξε και είναι ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο για τον τραπεζικό χώρο. Για πολύ λίγους μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι αποτελούν μία παρουσία τόσο καθοριστική και δημιουργική για τις τραπεζικές εξελίξεις την τελευταία 25ετία όπως ο Μ. Σάλλας. Ας μην ξεχνάμε ότι έφερε την Πειραιώς στην κορυφή του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Και γι' αυτό είναι και η τράπεζα με τις μεγαλύτερες επιδράσεις στη λειτουργία της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Το ποιος λοιπόν θα τον διαδεχτεί είναι εξαιρετικά κρίσιμο. Και με ποια ατζέντα. Και αυτός δεν μπορεί να είναι κάποια ουρανοκατέβατος ξένος, Πολωνός, Γάλλος ή ό,τι άλλο. Αυτό θα μπορούσε να αποβεί καταστροφικό. Το ίδιο ισχύει εν πολλοίς και για την Εθνική όπου επίσης κυοφορούνται αλλαγές οσονούπω. Έχει πολύ μεγάλη σημασία το ποιος θα διαδεχθεί την κ. Κατσέλη αν ισχύσει το σενάριο αποχώρησης. Δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα. Η Εθνική δίνει το στίγμα άλλωστε και της κοινωνικής διάστασης της τραπεζικής πρακτικής.
Επαναλαμβάνω. Μπορεί οποιοσδήποτε να χρεώσει ό,τι θέλει στις τραπεζικές διοικήσεις (γενικότερα) για το πώς έχει διαμορφωθεί σήμερα η εικόνα σε τράπεζες και αγορά. Οφείλει ωστόσο να συνεκτιμήσει και τις παρενέργειες σε αυτή τη την ταραγμένη αγορά από μία ντε φάκτο σκλήρυνση της στάσης των τραπεζών, από μία αυστηροποίηση της στρατηγικής τους. Όχι μόνο σε ό,τι αφορά πολλές επιχειρήσεις (το "να κλείσουν τα σαπάκια" είναι εύκολος αφορισμός. Μετά όμως τι γίνεται;) αλλά και σε επίπεδο συνεπειών για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών από μία έκρηξη των επισφαλειών. Που θα οδηγήσει σε νέα ανακεφαλαιοποίηση. Αντιλαμβάνεστε τι θα συμβεί...
dimitris.papakonstantinou@capital.gr
Κοινοποίηση Φ. Φράγκου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΑΝΑΡΤΩΝΤΑΙ ME ΜΙΚΡΗ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΛΕΓΧΟΥ