Ας μετατρέψουμε κάθε ημέρα σε Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος (video)

της Αγγελικής Μήλιου, βιολόγου
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος έχει ως σύνθημα: “Ας μετατρέψουμε κάθε ημέρα σε Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος”.

Το κάπνισμα αποτελεί σήμερα την πρώτη αιτία νοσηρότητας παγκοσμίως. Σχετίζεται, άμεσα ή έμμεσα, με μια σειρά από παθολογικές καταστάσεις, όπως ο καρκίνος στον πνεύμονα και σε άλλα όργανα, τα καρδιακά νοσήματα, η χρόνιααποφρακτική πνευμονοπάθεια, η περιφερική αγγειακή νόσος, η εγκεφαλική αγγειακή νόσος και συμμετέχει στο 63% των θανάτων παγκόσμια που οφείλονται σε μη μεταδοτικά νοσήματα.

Επιπλέον σχετίζεται με τον αιφνίδιο θάνατο στα βρέφη και με το χαμηλό βάρος γέννησης σε νεογνά των οποίων η μητέρα εκτίθεται στο κάπνισμα. Οι χρήστες του καπνού, παρ’ όλο που γνωρίζουν τους κινδύνους και πολλοί από αυτούςθέλουν να διακόψουν τη χρήση του, δεν τα καταφέρνουν. Η εξάρτηση είναι ισχυρή και απαιτείται ειδική βοήθεια (ιατρεία διακοπής καπνίσματος).

* Το κάπνισμα σκοτώνει πάνω από τους μισούς χρήστες τσιγάρου.

* Είναι υπεύθυνο για τον θάνατο περίπου 6 εκατομμυρίων ανθρώπων τον χρόνο, από τους οποίους πάνω από τα 5 εκατομμύρια θάνατοι οφείλονται στην άμεση χρήση του και περίπου 600.000 θάνατοι αφορούν μη καπνιστές, θύματατου παθητικού καπνίσματος.

* Δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο έκθεσης στο παθητικό κάπνισμα.

* Σχεδόν το ήμισυ των παιδιών αναπνέουν τακτικά αέρα μολυσμένο με καπνό τσιγάρου στους δημόσιους χώρους. Πάνω από το 40% των παιδιών έχουν τουλάχιστον έναν γονέα καπνιστή.

* Σε κάποιες χώρες, ο καπνός αποτελεί παραγωγικό προϊόν για οικογένειες που ασχολούνται με την καλλιέργεια και τη συγκομιδή. Οι άνθρωποι αυτοί -και κυρίως τα παιδιά- είναι εξαιρετικά ευάλωτοι στην “ασθένεια του πράσινου καπνού“, που οφείλεται στην απορρόφηση της νικοτίνης από το δέρμα κατά τον χειρισμό των φύλλων του φυτού. Εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, ο ετήσιος αριθμός θανάτων θα αυξηθεί σε πάνω από 8 εκατομμύρια έως το 2030.

* Περίπου το 80% των χρηστών ζουν σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Ενώ η χρήση του μειώνεται σταδιακά στις χώρες υψηλού εισοδήματος, στις χώρες με χαμηλό εισόδημα παρουσιάζει σημαντική αύξηση.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και οι φορείς που συνεργάζονται μαζί του, για τη φετινή επέτειο, προτείνουν την αύξηση του φόρου στον καπνό και τα προϊόντα του. Καλούνται δε, τα κράτη-μέλη να νομοθετήσουν για το μέτρο αυτό. Ηεπέτειος δίνει, επίσης, την ευκαιρία να τονιστούν για μία ακόμη φορά οι κίνδυνοι της υγείας που συνδέονται με τη χρήση καπνού και να υποστηριχθούν οι αποτελεσματικές πολιτικές για τη μείωση της κατανάλωσής του.

• Στεφανιαία νόσος (εμφράγματα)
• 
Καρκίνος (του πνεύμονα, του λάρυγγα, της ουροδόχου κύστης κ.λπ.) 
• Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) 
• Αγγειακές παθήσεις εγκεφάλου (εγκεφαλικά) 
• ενώ αυξάνει τη βρεφική θνησιμότητα και προκαλεί εμβρυικές επιπλοκές κατά την κύηση.


Ετησίως, πάνω από 19.000 Έλληνες πεθαίνουν από το κάπνισμα.

Ενδεικτικά, μπορούμε να αναφέρουμε κάποια «επικίνδυνα» παραδείγματα της τεκμηριωμένα βλαπτικής επίδρασης του καπνίσματος στη θνησιμότητα. 

• Ένα άτομο 25 ετών που καπνίζει ένα πακέτο την ημέρα θα ζήσει 4,6 χρόνια λιγότερο από το προβλεπόμενο! 
• Αν καπνίζει 2 πακέτα τη μέρα θα ζήσει λιγότερο 8,3 χρόνια! 
• Έναρξη του καπνίσματος στην ηλικία των 15 μειώνει το προσδόκιμο επιβίωσης 8 χρόνια! 
• Έναρξη στα 25 επιφέρει μείωση του προσδόκιμου ζωής 4 χρόνια!


Είναι ξεκάθαρο στους επαγγελματίες υγείας, αλλά και στους πολίτες ότι η αντιμετώπιση του καπνίσματος αποτελεί ένα σύνθετο πρόβλημα. Το κάπνισμα, πέρα από τις οργανικές βλάβες που προκαλεί σε διάφορα συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού, συνιστά μια συνήθεια από την οποία είναι δύσκολη η απεξάρτηση. Συνεπώς απαιτείται η ανάπτυξη στρατηγικών με διεθνή και διεπιστημονική συνεργασία. Στόχος είναι να «θεραπευθούν» από το κάπνισμα αυτοί που ήδη καπνίζουν, ενώ οι μη καπνιστές να αποθαρρυνθούν να το ξεκινήσουν. 
Στην Ελλάδα παρατηρούνται χαμηλά ποσοστά παιδικού και εφηβικού καπνίσματος, σε αντιδιαστολή με τα απογοητευτικά υψηλά ποσοστά στους ενήλικες. 
Παράλληλα, τα ποσοστά καπνιστών στην ηλικία των 17 – 18 ετών είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη. Υπάρχει, συνεπώς, η αναγκαιότητα να τονιστεί η σημασία της εκπαίδευσης και της πολιτικής δημόσιας υγείας για την πρόληψη της χρήσης του καπνού, ειδικά κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Στην Ελλάδα, οι νεαροί ενήλικες ηλικιών μεταξύ 18 και 22 ετών τείνουν να χρησιμοποιούν σε καθημερινή βάση προϊόντα καπνού. Τα άτομα αυτά θα πρέπει να αποθαρρυνθούν να ξεκινήσουν το κάπνισμα.

Περισσότερα στο medlabgr