Το βακτήριο Ureaplasma urealyticum. Είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενο το ουρεόπλασμα; Πόσο επικίνδυνο είναι;

των Γιώργου Μονεμβασίτη, γυναικολόγου, Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος
Τα μυκοπλάσματα (στα οποία ανήκει και το ουρεόπλασμα) είναι οι μικρότεροι ζώντες οργανισμοί, περιλαμβάνουν περισσότερα από 150 είδη και εμπλέκονται στην αιτιοπαθογένεση πληθώρας διαταραχών.

Τα μυκοπλάσματα του γεννητικού συστήματος είναι τα Mycoplasma fermentans, Mycoplasma primatum, Mycoplasma hominis, Mycoplasma genitalium, and Ureaplasma urealyticum (ουρεόπλασμα). Οι μικροοργανισμοί αυτοί μολύνουν την ουρογεννητική περιοχή ενός μεγάλου ποσοστού των σεξουαλικά ενεργών ανδρών και γυναικών (έχουν αναφερθεί ποσοστά που υπερβαίνουν το 50% του πληθυσμού), και δύνανται να προκαλέσουν ουρηθρίτιδα, σαλπιγγίτιδα, ενδομητρίτιδα και χοριοαμνιονίτιδα (κατά την εγκυμοσύνη). Επιπλέον, ενοχοποιούνται για περιπτώσεις ανδρικής και γυναικείας υπογονιμότητας, πρόωρης κύησης και αποβολής. Τα Mycoplasma hominis και Ureaplasma urealyticum κατά την τελευταία 25ετία έχουν συσχετισθεί με μια πληθώρα κλινικών καταστάσεων όπως η γέννηση νεογνών με μικρό βάρος γέννησης, αυτόματες αποβολές, γέννηση νεκρών εμβρύων, επιλόχειες (δηλαδή μετά τον τοκετό - στη λοχεία) λοιμώξεις, χοριοαμνιονίτιδα, υπογονιμότητα και φλεγμονώδη πυελική νόσο.

Tο ουρεόπλασμα είναι τόσο συχνό, ώστε το βρίσκουμε περίπου στο ένα τρίτο (30%) όλων των νεογέννητων κοριτσιών! Μετά την εφηβεία, η προσβολή από ουρεόπλασμα συμβαίνει κυρίως μέσω σεξουαλικών επαφών. 
Δεν υπάρχει κολπίτιδα από ουρεόπλασμα. Αυτό συνυπάρχει πολύ συχνά σε κολπίτιδες άλλης αιτιολογίας (κυρίως από gardnerella vaginalis και διάφορα αναερόβια μικρόβια). Οι μικροοργανισμοί αυτοί είναι μόνο «δυνητικά παθογόνοι», δηλαδή χορηγείται θεραπεία μόνο εάν υπάρχουν συμπτώματα, σε αντίθεση με τους στρεπτόκοκκους τύπου Α, τους γονόκοκκους ή τα χλαμύδια, στα οποία χορηγούμε πάντοτε θεραπεία. Δηλαδή μια καλλιέργεια που έδειξε ουρεόπλασμα (ή gardnerella, εντερόκοκκους, στρεπτόκοκκους τύπου Β κλπ) δε σημαίνει σώνει και καλά πως πρέπει να χορηγηθεί αγωγή. Το πρόβλημα μάλλον θα λυθεί από μόνο του αν αφήσουμε τον κόλπο στην ησυχία του!

Μύθος ότι το ουρεόπλασμα σχετίζεται με την υπογονιμότητα

Σε σειρά μελετών, το ουρεόπλασμα απομονώθηκε στο ίδιο ποσοστό, τόσο στα γόνιμα όσο και στα υπογόνιμα ζευγάρια. Οι περισσότεροι ερευνητές συμφωνούν πως ελλείψει στοιχείων, η αναζήτηση ουρεοπλάσματος ή άλλου μυκοπλάσματος στα πλαίσια διερεύνησης της υπογονιμότητας, δε θεωρείται απαραίτητη.

Μύθος ότι το ουρεόπλασμα σχετίζεται με αποβολές

Το ουρεόπλασμα έχει ενοχοποιηθεί ήδη από τη δεκαετία του 1960 για αυτόματες αποβολές στις έγκυες (επειδή βρέθηκε σε υλικό αποβολών).

Εάν μελετήσει κανείς προσεκτικά τη διεθνή βιβλιογραφία, θα διαπιστώσει πως τα στοιχεία που συσχετίζουν το ουρεόπλασμα με τις αποβολές παρουσιάζουν πολλά τρωτά σημεία. 
Το να προσβληθεί ένα τελειόμηνο νεογνό από ουρεόπλασμα (ή άλλο μυκόπλασμα) κατά τη διάρκεια του τοκετού από την επαφή του με τον κόλπο της μητέρας, δε θεωρείται γενικά ως αιτία πρόκλησης.σοβαρής λοίμωξης, τουλάχιστον στα περισσότερα νεογνά.

Το ουρεόπλασμα πολλές φορές συμβιώνει με τον άνθρωπο, χωρίς να προκαλεί βλάβες. Ωστόσο σε ευαίσθητα άτομα προκαλεί μία ποικιλία κλινικών συνδρόμων και λοιμώξεων Το ουρεόπλασμα δεν προκαλεί σοβαρές λοιμώξεις.

Διάγνωση

Δειγματοληψία

Η εξέταση μπορεί να γίνει σε κολπικό-τραχηλικό υγρό, οφθαλμικό υγρό, αίμα, σπέρμα, ούρα, ιστό περιόδου και αμνιακό υγρό.

Προσδιορισμός

Το εργαστήριο μπορεί με τη μέθοδο της ποσοτικής PCR να ανιχνεύσει με μεγάλη ευαισθησία  > 95% την ύπαρξη του βακτηρίου Ureaplasma urealyticum στο δείγμα.

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΕΝΙΚΩΣ

Η χρήση προφυλακτικού ελαττώνει τη συχνότητα εμφάνισης διαφόρων σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νόσων, γονόρροιας, ουρεοπλάσματος και πυελικής φλεγμονής.

Η εκρίζωση του ουρεοπλάσματος από το κατώτερο γεννητικό σύστημα (κυρίως από τον κόλπο) είναι δύσκολη. Αιτία γι’αυτό είναι το ότι το όξινο pH του κόλπου αδρανοποιεί τα αποτελεσματικά αντιβιοτικά όπως η ερυθρομυκίνη. Πάρα ταύτα, σε επίμονες καταστάσεις που δεν ανταποκρίνονται σε τετρακυκλίνες, πρέπει να εφαρμόζεται αγωγή με ερυθρομυκίνη ή κινολόνες.

Βιβλιογραφία

Novak's Gynecology: Jonathan S. Berek, 2002 by Lippincott Williams & Wilkins

Περισσότερα στο medlabgr