350 μαθητές «συνάντησαν» την ποίηση της Κικής Δημουλά στην Κωνσταντινούπολη

9ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας «Κική Δημουλά. Η Ποιήτρια»

Με μεγάλη επιτυχία και περισσή συγκίνηση πραγματοποιήθηκε το 9Ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας «Κική Δημουλά. Η Ποιήτρια» που διοργανώθηκε από το Ζωγράφειο Λύκειο Κωνσταντινούπολης και τα Εκπαιδευτήρια Ε. Μαντουλίδη Θεσσαλονίκης υπό την αιγίδα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, από τις 19 έως τις 23 Μαρτίου 2025, στην Κωνσταντινούπολη.

400 περίπου μαθητές/ριες και εκπαιδευτικοί από 31 σχολεία (δημόσια και ιδιωτικά) της Ελλάδας, της Κωνσταντινούπολης, της Λευκωσίας, της Λάρνακας, της Ίμβρου, του Γιοχάνεσμπουργκ και της Νέας Υόρκης συναντήθηκαν με 50 περίπου επιστήμονες, λογοτέχνες, ηθοποιούς και δημοσιογράφους, για να «συνομιλήσουν» για την Κική Δημουλά, την Ποιήτρια!

Η ζωή και το έργο της Κικής Δημουλά αναδείχθηκαν μέσα από τις δημιουργικές ιδέες και δράσεις των μαθητών, τις εμπεριστατωμένες εισηγήσεις των ειδικών επιστημόνων και τις γόνιμες συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν. Η θεματολογία του Συνεδρίου ήταν πολυσύνθετη και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. «Στο πεζούλι του σύμπαντος σκαρφάλωσε» / Μυθικές μορφές στην ποίηση της Κικής Δημουλά/ «Ο έρωτας / όνομα ουσιαστικόν». Η ερωτικότητα στην ποιητική της Κικής Δημουλά / «Μια μετέωρη κυρία»: Τόποι, δρόμοι και ταξίδια στην ποίηση της Κικής Δημουλά /Το σώμα στην ποίηση της Κικής Δημουλά / Σκιαγραφώντας την (υφο-)γλωσσική ταυτότητα της Κικής Δημουλά.

Το Συνέδριο έδωσε στα παιδιά μια πολύτιμη ευκαιρία να εκφραστούν, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά ότι ο πολιτισμός και η τέχνη είναι τα πιο ισχυρά μέσα, για να συζητήσουμε, να αντιμετωπίσουμε και να διαχειριστούμε κάθε θέμα. Παράλληλα, είχαν την ευκαιρία να εξερευνήσουν την Πόλη, να συνδεθούν με την Ιστορία τους και να αισθανθούν περήφανα για την κληρονομιά τους.

Την ΠΡΩΤΗ ΜΕΡΑ την επίσημη έναρξη κήρυξε η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος συνεχάρη τους διοργανωτές και όλους τους συμμετέχοντες, ιδιαιτέρως τους μαθητές και τις μαθήτριες. Στην ομιλία του, ανέδειξε το βάθος της ποίησης της Κικής Δημουλά, επισημαίνοντας ότι «τα ποιήματά της αγγίζουν τις πιο ευαίσθητες χορδές της ανθρώπινης ψυχής, υπενθυμίζοντας τη διάσταση του μυστηρίου του κόσμου».

Παράλληλα, αναφέρθηκε στη σημασία της ελληνικής γλώσσας, χαρακτηρίζοντάς τη ως «τη μητρική γλώσσα του πνεύματος».

Το μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχη

Ακολούθησε η συγκινητική ομιλία της Έλσης Δημουλά, κόρης της τιμώμενης ποιήτριας, η οποία, με τίτλο «Αναδρομική νεότητα», σκιαγράφησε την προσωπικότητα της μητέρας της πέρα από την ιδιότητά της ως δημιουργού: ως γυναίκας, μητέρας, εργαζόμενης, επαναστάτριας. Με θερμά λόγια, απευθύνθηκε στους μαθητές, προτρέποντάς τους να αγκαλιάσουν τη γνώση, να διαβάζουν και να

τολμούν να εκφράζονται μέσω της ποίησης και της φαντασίας.

Η ομιλία της κ. Έλσης Δημουλά

Είχε προηγηθεί το καλωσόρισμα του πολυπληθούς κοινού από τους εμπνευστές του θεσμού, Γιάννη Δεμιρτζόγλου, Διευθυντή του Ζωγραφείου Λυκείου και Δρ. Άσπα Χασιώτη, Γενική

Διευθύντρια των Εκπαιδευτηρίων Μαντουλίδη, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συμμετοχής τους στη διατήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Το καλωσόρισμα των διοργανωτών

Ο Γιάννης Δεμιρτζόγλου, σαφώς συγκινημένος, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Σήμερα γιορτάζουμε όλοι μαζί τη μεγάλη Ελληνίδα ποιήτρια, την Κική Δημουλά. Η παρουσία σας εδώ μας βοηθά να

συνεχίσουμε στη γη των προγόνων μας, να διατηρούμε τη φλόγα άσβεστη στο καντήλι της Ρωμιοσύνης».

Από την πλευρά της, η Δρ. Άσπα Χασιώτη τόνισε ότι το φετινό Συνέδριο ξεχωρίζει, καθώς τιμά για πρώτη φορά μια γυναίκα δημιουργό, υπογραμμίζοντας την ανεκτίμητη προσφορά της Κικής Δημουλά στη σύγχρονη ελληνική ποίηση και προτρέποντας του μαθητές «να πάρουν πολλή

ποίηση μαζί τους», γιατί, όπως λέει κι η Ποιήτρια: «Ποίηση σημαίνει να εκτοξευτείς στο διάστημα χωρίς διαστημόπλοιο. Λίγοι επιστρέφουν. Αλλά αξίζει τον κόπο, και η επιστροφή και η απώλεια».

Χαιρετισμό απηύθυναν ο κ. Γιώργος Παπαλιάρης, Πρόεδρος ΣΥΡΚΙ, Πρόεδρος Κοινότητας Σταυροδρομίου (Χαιρετισμός του κ. Παπαλιάρη) και η κ.Σίσσυ Παπαθανασίου, Ιστορικός,

Συγγραφέας, Δραματουργός, Διευθύντρια Γραμμάτων, Υπουργείο Πολιτισμού (Χαιρετισμός της κ. Παπαθανασίου)

Η πρώτη ημέρα του Συνεδρίου κορυφώθηκε με μια ξεχωριστή συναυλία της Μαρίας Φαραντούρη, η οποία ερμήνευσε μελοποιημένα ποιήματα της Κικής Δημουλά από το έργο «Το τελευταίο σώμα μου», σε μουσική του Σάκη Παπαδημητρίου, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα βαθιάς συγκίνησης. Στο πιάνο τη συνόδευσε ο Αχιλλέας Γουάστωρ. Το κοινό είχε την ευκαιρία να απολαύσει επίσης έργα των Θεοδωράκη, Χατζιδάκι, Σαββόπουλου και Λιβανελί, ενώ στο τέλος της συναυλίας μαθητές σηκώθηκαν και χόρεψαν συρτάκι αποσπώντας τα χειροκροτήματα των παραβρισκόμενων.

Η συναυλία της Μαρίας Φαραντούρη

Τη ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΕΡΑ του Συνέδριου πραγματοποιήθηκαν συζητήσεις ανάμεσα σε μαθητές/ριες και εκλεκτούς εκπροσώπους των γραμμάτων και των τεχνών, καθώς και δρώμενα των μαθητών/ριών.

Στη θεματική ενότητα «Μια μετέωρη κυρία»: Τόποι, δρόμοι και ταξίδια στην ποίηση της Κικής Δημουλά, με ειδικό σύμβουλο τον Κώστα Καραβίδα, Ε.ΔΙ.Π. Τμήμα Φιλολογίας, Παν.

Ιωαννίνων, σε συντονισμό του Κώστα Μπλιάτκα, Δημοσιογράφου, Συγγραφέα, τριανταπέντε μαθητές/ριες έθεσαν τους προβληματισμούς τους και τα ερωτήματά τους στους: Μαίρη Μικέ, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, ΑΠΘ, στο Θωμά Κοροβίνη, Συγγραφέα, Φιλόλογο και στην Ευτυχία - Αλεξάνδρα Λουκίδου, Ποιήτρια.

Ακολούθησε η ενότητα «Σκιαγραφώντας την (υφο-)γλωσσική ταυτότητα της Κικής Δημουλά»

με ειδικό σύμβουλο τον κ.Νίκο Μαθιουδάκη, Διδάκτορα Υφογλωσσολογίας, Μέλος ΣΕΠ, ΕΑΠ και σε συντονισμό του δημοσιογράφου Απόστολου Λακασά οι: Στάντης Αποστολίδης, Φιλόλογος, Πάολα Μαρία Μινούτσι, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Università La Sapienza Roma, Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης, Ομότιμος καθηγητής Γλωσσολογίας, ΕΚΠΑ, Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας

Αθηνών απάντησαν στις ερωτήσεις των μαθητών, αλλά και εντυπωσιάστηκαν από την προσέγγιση που έκαναν παρά το νεαρό της ηλικίας τους στο έργο της μεγάλης Ελληνίδας ποιήτριας.

«Στο πεζούλι του σύμπαντος σκαρφάλωσε» ήταν ο τίτλος της τρίτης θεματικής ενότητας με ειδικό σύμβουλο τον συγγραφέα Γιάννη Πάσχο. Την ενδιαφέρουσα συζήτηση ανάμεσα σε σαράντα μαθητές και τους: Βασιλική Δημουλά, Επίκουρη Καθηγήτρια Συγκριτικής Γραμματολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, ΑΠΘ, Εύη Κουτρουμπάκη, συγγραφέα, φιλόλογο, Ευτυχία - Αλεξάνδρα Λουκίδου, ποιήτρια και Παυλίνα Μάρβιν, συγγραφέα συντόνισε η δημοσιογράφος Μαρίνα Αγγελάκη.

Η συζήτηση «Στο πεζούλι του σύμπαντος σκαρφάλωσε»

Ακολούθησε η τελευταία θεματική ενότητα της δεύτερης ημέρας υπό τον τίτλο «Το σώμα στην ποίηση της Κικής Δημουλά». Ειδικός σύμβουλος της συγκεκριμένης ενότητας ήταν η Φραγκίσκη

Αμπατζοπούλου, Ομότιμη Καθηγήτρια Φιλολογίας, ΑΠΘ, Συγγραφέας και σε συντονισμό της Άσπας Χασιώτη, Δρ. Φιλολογίας ο Κώστας Καραβίδας, Ε.ΔΙ.Π. Τμήμα Φιλολογίας, Παν. Ιωαννίνων, η Μαίρη Μικέ, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, ΑΠΘ και ο Γιάννης Πάσχος, Συγγραφέας είχαν την ευκαιρία να ακούσουν τους μαθητές και να απαντήσουν στις ερωτήσεις τους.

Η συζήτηση «Το σώμα στην ποίηση της Κικής Δημουλά»

Η δεύτερη μέρα έκλεισε με την παράσταση λόγου, εικόνας και μουσικής «Το λίγο του κόσμου». Πλήθος κόσμου παρακολούθησε ένα προσωπικό ανθολόγιο στην ποίηση της Κικής Δημουλά με στίχους, εικόνα και μουσική σε σκηνοθεσία του Θοδωρή Γκόνη. Επί σκηνής μαζί του, η ηθοποιός Όλια Λαζαρίδου επέλεξε και διάβασε ποιήματα από το σύνολο της εργογραφίας της μεγάλης ποιήτριας, ενώ ο συνθέτης Χρίστος Θεοδώρου συνόδευσε τον λόγο με μουσική. Τη

σκηνή συμπλήρωσε μια εικαστική παρέμβαση, δημιουργημένη από τον εικαστικό Ανδρέα Γεωργιάδη, ο οποίος με χρήση βίντεο ανασύνθεσε το φως και το χρώμα του ποιητικού σύμπαντος της κορυφαίας ποιήτριας.

Η παράσταση «Το λίγο του κόσμου»

Παράλληλα όλη την ημέρα τα σχολεία παρουσίασαν στο εμβληματικό Ζωγράφειο Λύκειο δρώμενα εμπνευσμένα από την ποίηση της Κικής Δημουλά.

Δρώμενα σχολείων

Το πρωί της ΤΡΙΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ του Συνεδρίου πραγματοποιήθηκαν δύο ακόμα συζητήσεις ανάμεσα σε μαθητές και εκλεκτούς εκπροσώπους των γραμμάτων και των τεχνών. Συγκεκριμένα:

Με θέμα «Μυθικές μορφές στην ποίηση της Κικής Δημουλά» και ειδικό σύμβουλο τη Μαίρη Μικέ, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, ΑΠΘ, ο Κώστας Καραβίδας συντόνισε την ενδιαφέρουσα και γόνιμη συζήτηση ανάμεσα σε 35 μαθητές/ριες και τους: Βασιλική Δημουλά, Επίκουρη Καθηγήτρια Συγκριτικής Γραμματολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, ΑΠΘ, Χριστίνα Ντουνιά, Ομότιμη Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, ΕΚΠΑ, και Κλεονίκη Δρούγκα, Μέλος ΕΕΠ, Τμήμα Κινηματογράφου, Σχολή Καλών Τεχνών, ΑΠΘ, Ποιήτρια, Συγγραφέα.

Η συζήτηση «Μυθικές μορφές στην ποίηση της Κικής Δημουλά»

Ακολούθησε η τελευταία συζήτηση «Ο έρωτας / όνομα ουσιαστικόν». Η ερωτικότητα στην ποιητική της Κικής Δημουλά» με ειδικό σύμβουλο τον Χρυσόστομο Σταμούλη Καθηγητή, Τμήμα Θεολογίας, ΑΠΘ και σε συντονισμό της δημοσιογράφου, κλασσικής φιλολόγου Βίκυς Φλέσσα οι: Μυρσίνη Γκανά, Ποιήτρια, Μεταφράστρια, ο Παναγιώτης Θωμά, Δρ. Θεολογίας και ο Κώστας Καραβίδας, Ε.ΔΙ.Π. Τμήμα Φιλολογίας, Παν. Ιωαννίνων άκουσαν με προσοχή τους τριανταπέντε μαθητές και απάντησαν στις ερωτήσεις τους.

Η συζήτηση «Ο έρωτας / όνομα ουσιαστικόν». Η ερωτικότητα στην ποιητική της Κικής Δημουλά»

Στη συνέχεια οι σύνεδροι ξεναγήθηκαν στην Αγία Σοφία, στη Βυζαντινή Κινστέρνα και στην περιοχή Sultanahmet και αργότερα επισκέφτηκαν τον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου - Φανάρι και παρακολούθησαν τη Γ΄ Στάση Χαιρετισμών.

Η ημέρα έκλεισε στη Μαράσλειο Σχολή όπου έλαβε χώρα ακόμα μία ενδιαφέρουσα συζήτηση με θέμα «Μια μέρα με την Κική Δημουλά, με συντονίστρια την Άσπα Χασιώτη, Δρ. Φιλολογίας

και ομιλητές τους: Στάντη Αποστολίδη, Φιλόλογο, Έλση Δημουλά, κόρη της Ποιήτριας Πάολα Μαρία Μινούτσι, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Università La Sapienza Roma,

Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Χρυσόστομο Σταμούλη, Καθηγητή, Τμήμα Θεολογίας, ΑΠΘ, Βίκυ Φλέσσα, Δημοσιογράφο, Κλασική Φιλόλογο και Χριστόφορο Χαραλαμπάκη, Ομότιμο καθηγητή Γλωσσολογίας, ΕΚΠΑ, Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, οι οποίοι μίλησαν για την Κική Δημουλά όπως την γνώρισαν οι ίδιοι, στην καθημερινότητά της.

Η συζήτηση «Μια μέρα με την Κική Δημουλά»

Την εκδήλωση χαιρέτισε ο κ. Κωνσταντίνος Δεληκωνσταντής, Άρχοντας Διδάσκαλος του Γένους, Διευθυντής του Α΄ Πατριαρχικού Γραφείου, Ομότιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Αθηνών.

Το Σάββατο, την ΤΕΤΑΡΤΗ ΜΕΡΑ του Συνεδρίου, μαθητές/ριες και σύνεδροι επιβιβάστηκαν στο καραβάκι για μία όμορφη διαδρομή στα στενά του Βοσπόρου και στην Προποντίδα. Πρώτος προορισμός η Χάλκη. Μεγάλη η συγκίνησή όλων, καθώς αντίκρισαν για πρώτη φορά τη

Θεολογική Σχολή στον «Λόφο της Ελπίδας». Μέσα στη Θεολογική Σχολή πραγματοποιήθηκε η

δράση «Ενός λεπτού μαζί… με την Κική Δημουλά», γαϊτανάκι στίχων για την Ημέρα της Ποίησης, όπου όποιος επιθυμούσε μπορούσε να απαγγείλει έναν στίχο της Κικής Δημουλά.

Η δράση «Ενός λεπτού μαζί… με την Κική Δημουλά»

Στη συνέχεια μετέβησαν στο γειτονικό νησί της Πριγκήπου, όπου στον ιερό ναό της Παναγίας τους υποδέχτηκαν ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Πριγκηπονήσων Γέροντας κ. Δημήτριος και η Πρόεδρος της Κοινότητας κ. Αγνή Νικολαΐδου.

Στον Ιερό Ναού της Παναγίας στο νησί της Πριγκήπου

Η μέρα έκλεισε με την επίσκεψη στην Κοινότητα Μ. Ρεύματος, όπου τους υποδέχτηκε θερμά ο Μητροπολίτης Κυδωνιών κ. Αθηναγόρας και η πρόεδρος της κοινότητας κ. Ντόρα Σενίκογλου-Διακρούση και τους περίμενε ένα ξεχωριστό πάρτι μετά μουσικής.

Επίσκεψη στην Κοινότητα Μ. Ρεύματος

Το Μαθητικό Συνέδριο για την Κική Δημουλά ολοκληρώθηκε, επιβεβαιώνοντας τον εκπαιδευτικό, πολιτιστικό και ερευνητικό του χαρακτήρα, μια διαδρομή που ξεκίνησε το 2012 με τον Παπαδιαμάντη, τον Καβάφη, τον Σεφέρη, τον Βιζυηνό, τον Ελύτη, τον Θεοτοκά, τον Σαμαράκη και την Κική Δημουλά και που συνεχίζεται δυναμικά με τη Διδώ Σωτηρίου το 2026!

Θερμά συγχαρητήρια αξίζουν στον Γιάννη Δεμιρτζόγλου, Διευθυντή του Ζωγράφειου Λυκείου, και την Άσπα Χασιώτη, Γενική Διευθύντρια των Εκπαιδευτηρίων Ε.

Μαντουλίδη, καθώς και σε όλους όσοι εργάστηκαν με αφοσίωση και στήριξαν τη διοργάνωση αυτού του σπουδαίου και αποκαλυπτικού Συνεδρίου.

Ανανεώνουμε το ραντεβού μας για την άνοιξη του επόμενου έτους, στο 10ο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας, που, όπως ανακοινώθηκε, θα είναι αφιερωμένο στη μεγάλη Ελληνίδα λογοτέχνιδα Διδώ Σωτηρίου. 

Για περισσότερες πληροφορίες: https://islic.org/