Μέχρι τους μεσαιωνικούς χρόνους, η περιοχή της Τραπεζούντας , στη Μαύρη Θάλασσα (προς την ακτή της Τουρκίας), βρισκόταν στο επίκεντρο του ελληνόφωνου κόσμου. Η γη του θρυλικού βασιλείου αποικίστηκε από τους Έλληνες τον 8ο και 7ο αιώνα π.Χ. και απαθανατίστηκε στην ελληνική μυθολογία ως η περιοχή από την οποία ο Ιάσονας και το πλήρωμά του των 50 Αργοναύτες ξεκίνησαν το ταξίδι τους σε όλη τη Μαύρη Θάλασσα, αναζητώντας το Χρυσόμαλλο Δέρας.
Τεράστια εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι, παρά το πέρασμα χιλιετιών στην πολιτική και κοινωνικοπολιτική ιστορία της ευρύτερης περιοχής, σε αυτή την ορεινή και απομονωμένη βόρειοανατολική γωνιά της Μικράς Ασίας, οι άνθρωποι εξακολουθούν να μιλούν ελληνικά.
Η μοναδικότητα της διαλέκτου - γνωστή ως Ρομέικα (Romeyka)- αποτελεί ένα συναρπαστικό μονοπάτι για το γλωσσικό παρελθόν και το παρόν, όπως αναφέρει η Δρ Ιωάννα Σιταρίδου, λέκτορας της Ρομαντικής Φιλολογίας του Τμήματος Σύγχρονων και Μεσαιωνικών Γλωσσών και Διευθύντρια Σπουδών στη Γλωσσολογία στο Κολλέγιο Queens.
Στα πρόθυρα της εξαφάνισης
Τα Ρομέικα αποδεικνύεται πως είναι ένα "γλωσσικό χρυσωρυχείο" για την έρευνα, λόγω του αναπάντεχου αριθμού των αρχαϊκών χαρακτηριστικών που μοιράζεται με την Κοινή ελληνική γλώσσα των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων, η οποία ομιλούταν στο απόηγειο της ελληνικής επιρροής στη Μικρά Ασία, από τον 4ο αιώνα π.Χ. έως τον 4ο αιώνα μ.Χ.
"Παρά το γεγονός ότι τα Ρομέικα δύσκολα μπορεί να περιγραφούν ως κάτι άλλο πέραν μιας ελληνικής διαλέκτου", εξηγεί η Δρ Σιταρίδου , "διατηρούν έναν εντυπωσιακό αριθμό γραμματικών χαρακτηριστικών που προσθέτουν μια αίσθηση αρχαίων ελληνικών, με τη δομή της διαλέκτου- χαρακτηριστικά που έχουν εντελώς χαθεί από άλλες ποικιλίες της νέας Ελληνικής γλώσσας".
Χαρτογράφηση της γλώσσας
Τ ερευνητικό έργο της κας Σιταρίδου, αποκαλύπτει τα μυστικά αυτής της μικρής διαλέκτου. Η μελέτη της, αφορά τόσο το συντακτικό, όσο και τις αλλαγές που έχει υποστεί η εν λόγω διάλεκτος.
"Με τα Ρομέικα, έχουμε μια θαυμάσια ευκαιρία να μελετήσουμε αυτά τα δύο πράγματα παράλληλα. Η διάλεκτος όχι μόνο παρουσιάζει στοιχεία τα οποία αποδεικνύονται προβληματικά για την τρέχουσα γλωσσολογική θεωρία, αλλά ακόμη μας δίνει ένα ζωντανό παράδειγμα μιας γλώσσας που εξελίσσεται", αναφέρει.
Σε συνεργασία με τον Καθηγητή Peter Mackridge (Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης ), ο οποίος έχει πραγματοποιήσει πρωτοποριακή έρευνα σχετικά με την ποντιακή διάλεκτο από το 1980, η Dr.Σιταρίδου συνεργάζεται επίσης με τον Δρ Hakan Özkan (Πανεπιστήμιο Münster), την Καθηγήτρια,Σταυρούλα Τσιπλάκου (Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου), το δίκτυο σύνταξης Ευρωπαϊκών Διαλέκτων και τρεις μεταπτυχιακούς φοιτητές : Τον Στέργιο Χατζηκυριακίδη, τον Πέτρο Καρατσαρέα και τον Δημήτριο Μιχελιουδάκη.
Παράθυρο στο παρελθόν
Η μελέτη της γλωσσικής αλλαγής, είναι, σε γενικές γραμμές, πολύ δύσκολη, κυρίως λόγω της έλλειψης των ζωντανών ομιλητών, οι οποίοι μπορούν να μας πουν τι δεν είναι γραμματικά ορθό (σε αντίθεση με τα κείμενα, από το οποία μπορούμε μόνο να ανακτήσουμε ό,τι είναι γραμματικά ορθό).
"Φανταστείτε αν μπορούσαμε να μιλήσουμε με άτομα των οποίων η γραμματική είναι πιο κοντά στη γλώσσα του παρελθόντος; Όχι μόνο θα μπορούσαμε να χαρτογραφήσουμε μία καινούρια γραμματική μιας σύγχρονης διαλέκτου, αλλά θα μπορούσαμε επίσης να καταλάβουμε κάποιες μορφές της γλώσσας του παρελθόντος. Αυτή είναι η ευκαιρία που μας δίνουν τα Ρομέικα", λέει η Δρ Σιταρίδου , η οποία είναι επίσης μέλος της ομάδας του Cambridge για τις "Υπό εξαφάνιση" Γλώσσες και Πολιτισμούς.
Στόχος της έρευνας της Dr.Σιταρίδου είναι τελικά, να εντοπιστεί το πώς εξελίχθηκε η Ποντιακή γλώσσα.
"Γνωρίζουμε ότι τα ελληνικά ομιλούνταν συνεχώς στον Πόντο από τους αρχαίους χρόνους και μπορεί να υποθέσει κανείς ότι η γεωγραφική απομόνωση από τον υπόλοιπο ελληνικό χώρο αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα, στον οποίο οφείλεται η γλώσσα είναι έτσι όπως είναι σήμερα", αναφέρει η Δρ Σιταρίδου.
"Αυτό που δεν γνωρίζουμε ακόμη είναι το εάν τα Ρομέικα προέκυψαν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο όπως και άλλες ελληνικές διάλεκτοι, αναπτύσσοντας αργότερα τα δικά τους μοναδικά χαρακτηριστικά που απλώς τυχαίνει να μοιάζουν με τα αρχαϊκά ελληνικά, ή αν "γεννήθηκαν" από μια προηγούμενη έκδοση των ελληνικών, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες ελληνικές διαλέκτους και ως αποτέλεσμα αυτής της πιο άμεσης καταγωγής, διατηρούν αυτά τα αρχαϊκά χαρακτηριστικά" προσθέτει.
Όπως και να΄χει, τα Ρομέικα αποτελεούν μια καινοτομία, ειδικά ως αποτέλεσμα της επαφής με τους Τούρκους. Υπό αυτή τη λογική, η κα Σιταρίδου ενδιαφέρεται να αποκωδικοποιήσει, το πώς η διάλεκτος επηρεάστηκε από την επαφή με την τουρκική και τη διάλεκτο του Καυκάσου.
Κατά την κα Σιταρίδου, οι επιπτώσεις αυτής της έρευνας είναι, ωστόσο, πολύ πιο διεισδυτικές, αφού η κατανόηση των γλωσσικών λειτουργιών θα μπορούσε να παράσχει κάποια διορατικότητα στην πολιτιστική ταυτότητα και την αίσθηση των ανθρώπων για τον εαυτό τους, καθώς επίσης και του τι συμβαίνει όταν συνδέονται οι πολιτισμοί μεταξύ τους.
Δείτε το video
Μας το κοινοποίησε ο Στρατηγός Φραγκούλης Φράγκος
από ανάρτηση στο toxwni.gr
από ανάρτηση στο toxwni.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΑΝΑΡΤΩΝΤΑΙ ME ΜΙΚΡΗ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΛΕΓΧΟΥ