Οι Νεάντερταλ δεν εξαφανίστηκαν ποτέ; Νέο μοντέλο δείχνει ότι «ζουν» μέσα μας μέσω διασταύρωσης με Homo Sapiens

Το τελευταίο διακριτό ανθρώπινο είδος πέρα από το δικό μας περπάτησε στον πλανήτη πριν από περίπου 40.000 χρόνια, όταν τα αρχαιολογικά ίχνη των Νεάντερταλ αρχίζουν να εξαφανίζονται. Για δεκαετίες επικρατούσε η θεωρία ότι οι Homo Sapiens τους εκτόπισαν.

Όμως, η επιστήμη της γενετικής τα τελευταία 15 χρόνια φέρνει στην επιφάνεια μια εντελώς διαφορετική ιστορία, που εξηγεί πως οι Νεάντερταλ δεν εξαφανίστηκαν ποτέ, αλλά ενσωματώθηκαν μέσα μας.

Το DNA των Νεάντερταλ βρίσκεται... μέσα μας

Η γενετική ανάλυση δείχνει πως όλοι οι μη Αφρικανοί άνθρωποι σήμερα έχουν 1-4% DNA Νεάντερταλ. Αυτό σημαίνει ότι πριν από 40.000 χρόνια, οι δύο πληθυσμοί διασταυρώνονταν συχνά, καταρρίπτοντας την παλιά υπόθεση ότι οι Sapiens επικράτησαν μόνο με σύγκρουση. Αντί για μάχη με ρόπαλα, φαίνεται πως υπήρξε μια μακρά περίοδος συνύπαρξης, συμβίωσης και… έλξης.

Η εικόνα των Νεάντερταλ ως «άγριων» καταρρέει σταδιακά, καθώς νέα δεδομένα δείχνουν πως είχαν κουλτούρα, τέχνη, τελετουργίες και κοινωνική οργάνωση πολύ πιο κοντά σε μας από όσο νομίζαμε.

Η θεωρία της εξαφάνισης των Νεάντερταλ

Για δεκαετίες, αρχαιολόγοι και ανθρωπολόγοι πίστευαν ότι οι Νεάντερταλ χάθηκαν επειδή εμείς τους εξοντώσαμε ή τους ανταγωνιστήκαμε. Αυτό ταίριαζε και στο ιστορικό των ανθρώπινων συγκρούσεων μετά την έλευση της γεωργίας πριν από 12.000 χρόνια.

Επίσης, κυριαρχούσε μια δεύτερη λανθασμένη υπόθεση, ότι οι Homo Sapiens έφυγαν από την Αφρική μόλις 60.000 χρόνια πριν. Σήμερα, γνωρίζουμε ότι η αλήθεια είναι πιο περίπλοκη, αφού υπήρξαν πολλαπλά κύματα μεταναστών Sapiens προς την Ευρασία, ίσως από το 200.000 π.Χ. και μετά.

Το νέο μαθηματικό μοντέλο που αλλάζει τα δεδομένα

Η νέα ανάλυση, η οποία δημοσιεύθηκε στο Nature, δείχνει πώς οι δύο ανθρώπινοι πληθυσμοί μοιράζονταν την Ευρασία για χιλιάδες χρόνια, διασταυρώνοντας σταθερά τα γονίδιά τους.

Ο χημικός Andrea Amadei και η ομάδα του χρησιμοποίησαν ποσοστά αναπαραγωγής κυνηγών-τροφοσυλλεκτών, καθώς για τους Νεάντερταλ δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία.

Το μοντέλο κατέγραψε κάτι εντυπωσιακό: Οι μικρές, απομονωμένες κοινότητες Νεάντερταλ αραιώνονταν γενετικά κάθε φορά που διασταυρώνονταν με Sapiens. Η «αραίωση» αυτή μπορούσε να γίνει ακόμη πιο γρήγορη αν συγκεκριμένα Νεαντερτάλια γονίδια έδιναν πλεονεκτήματα στους Sapiens, όπως μεγαλύτερη αντοχή στο κρύο της βόρειας Ευρασίας. Έτσι, οι Νεάντερταλ δεν εξαφανίστηκαν από σύγκρουση ή πανωλεθρία, αλλά μέσα από μακραίωνη γενετική ενσωμάτωση.