Το να ταξιδέψει κανείς στο διάστημα και να έχει μια ασυναγώνιστη θέα στον πλανήτη Γη είναι μια εμπειρία που πολλοί από εμάς ονειρεύονται. Ωστόσο, το ανθρώπινο σώμα εξελίχθηκε για να λειτουργεί στη βαρύτητα της Γης. Έτσι, όταν κανείς περνάει χρόνο στην έλλειψη βαρύτητας μπορεί να κάνει χρόνια για να ανακάμψει πλήρως.
Οι αστροναύτες Σούνι Ουίλιαμς και Μπουτς Γουίλμορ επέστρεψαν στη Γη μετά την οκταήμερη αποστολή τους στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) που απροσδόκητα έγινε υποχρεωτική διαμονή εννέα μηνών. Τώρα αρχίζει η ανάρρωσή τους.
«Το διάστημα είναι μακράν το πιο ακραίο περιβάλλον που έχουν συναντήσει ποτέ οι άνθρωποι και απλώς δεν έχουμε εξελιχθεί για να χειριζόμαστε τις ακραίες συνθήκες», λέει ο καθηγητής Ντέιμιαν Μπέιλι, ο οποίος μελετά την ανθρώπινη φυσιολογία στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Ουαλίας.
Η είσοδος στο διάστημα αλλάζει το ανθρώπινο σώμα – και αρχικά αυτό είναι υπέροχο. «Αισθάνεσαι σαν να είσαι σε διακοπές», λέει ο αστροναύτης Tιμ Πικ, ο οποίος πήγε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) το 2015. «Η καρδιά σου περνάει εύκολα. Οι μύες και τα οστά σου περνούν εύκολα. Επιπλέεις γύρω από τον διαστημικό σταθμό σε αυτό το υπέροχο περιβάλλον μηδενικής βαρύτητας»
Φανταστείτε να περνάτε εβδομάδες χαλαρώνοντας στο κρεβάτι και να μην χρειάζεται να σηκωθείτε ποτέ – αυτή είναι στην πραγματικότητα μια τεχνική που χρησιμοποιούν οι επιστήμονες για να διερευνήσουν την επίδραση της μηδενικής βαρύτητας – και αρχίζετε να βλέπετε την εικόνα.
Μυϊκή δύναμη
Αλλά όταν πρόκειται για μυς, τους χρησιμοποιεί κανείς ή τους χάνει. Ακόμη και η απλή πράξη της στάσης χρησιμοποιεί μύες σε όλο το σώμα για να μείνει κανείς όρθιος. Και αυτό δεν συμβαίνει στη μικροβαρύτητα στο ISS.
Η μυϊκή δύναμη αποκτά διαφορετικό νόημα όταν όλα είναι πρακτικά χωρίς βάρος.
«Επιταχυνόμενη γήρανση»
Η καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία ξεκουράζονται επίσης, καθώς δεν χρειάζεται πλέον να αντλούν αίμα ενάντια στη βαρύτητα -και αρχίζουν να εξασθενούν. Και τα οστά γίνονται πιο αδύναμα και πιο εύθραυστα.
Θα πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία μεταξύ των κυττάρων που διασπούν τα παλιά οστά και εκείνα που δημιουργούν νέα. Αλλά αυτή η ισορροπία διαταράσσεται χωρίς την ανάδραση και την αντίσταση ενάντια στη βαρύτητα. «Κάθε μήνα, περίπου το 1% των οστών και των μυών τους θα μαραίνονται – επιταχύνεται η γήρανση», λέει ο καθηγητής Bailey. Και αυτό γίνεται φανερό με την επιστροφή στη Γη.
Το παρακάτω βίντεο δείχνει τους αστροναύτες που χρειάζονται υποστήριξη για να βγάλουν το σώμα τους από την κάψουλα και να πάνε σε φορείο. Οι αστροναύτες πηγαίνουν στο διάστημα σε κορυφαία φυσική κατάσταση. Στη συνέχεια, η καθημερινή τους ρουτίνα περιλαμβάνει δύο ώρες άσκησης – συνδυασμό διαδρόμου, μηχανής ποδηλασίας και βάρη – για να διατηρήσουν όσο το δυνατόν περισσότερη υγεία των μυών και των οστών.
Και τώρα, η Σούνι και ο Μπουτς θα ξεκινήσουν ένα έντονο πρόγραμμα άσκησης για να ανακτήσουν τη χαμένη τους λειτουργία. «Θα χρειαστούν πιθανώς μερικούς μήνες για να χτίσουν τη μυϊκή τους μάζα», λέει η δρ Έλεν Σάρμαν, η οποία ήταν η πρώτη Βρετανίδα στο διάστημα.
Η οστική μάζα θα μπορούσε να πάρει «δύο χρόνια» μέχρι να ανακάμψει - αλλά ακόμα και τότε, υπάρχουν «λεπτές αλλαγές στον τύπο του οστού που ξαναχτίζεται μετά την επιστροφή στη Γη, οι οποίες μπορεί να μην επιστρέψουν ποτέ στο απολύτως φυσιολογικό».
Αλλά αυτό είναι μόνο μυς και οστά – ο χώρος αλλάζει ολόκληρο το σώμα.
Ακόμη και οι τύποι των καλών βακτηρίων που ζουν μέσα μας –το μικροβίωμα– έχουν αλλοιωθεί. Τα υγρά στο σώμα μετατοπίζονται επίσης στη μικροβαρύτητα. Αντί να τραβιέται προς τα κάτω προς τα πόδια όπως στη Γη, το υγρό παρασύρεται προς τα πάνω προς το στήθος και το πρόσωπο. Το πρησμένο πρόσωπο είναι μια από τις πρώτες αισθητές αλλαγές στο σώμα.
Αλλά αυτό μπορεί επίσης να οδηγήσει σε πρήξιμο στον εγκέφαλο και αλλαγές στο μάτι, συμπεριλαμβανομένου του οπτικού νεύρου, του αμφιβληστροειδούς και ακόμη και του σχήματος του ματιού. Και αυτό το «νευροοφθαλμικό σύνδρομο που σχετίζεται με τις διαστημικές πτήσεις» μπορεί να οδηγήσει σε θολή όραση και δυνητικά μη αναστρέψιμη βλάβη.
«Αίσθημα ζάλης»
Η μικροβαρύτητα παραμορφώνει επίσης το αιθουσαίο σύστημα, το οποίο είναι ο τρόπος με τον οποίο ισορροπεί κανείς. Στο διάστημα, δεν υπάρχει πάνω, κάτω ή πλάγια. Μπορεί να είναι αποπροσανατολιστικό όταν ανεβαίνει κανείς στο διάστημα- και ξανά όταν επιστρέφει στη Γη.
Ο Tιμ Πικ λέει: «Αυτή η αρχική φάση του να σταματήσεις να αισθάνεσαι ζάλη, να ανακτάς την ισορροπία σου και να έχεις δύναμη να περπατάς κανονικά, είναι μόνο δύο ή τρεις ημέρες. «Οι πρώτες δύο ή τρεις μέρες πίσω στη Γη μπορεί να είναι πραγματικά τιμωρητικές».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΑΝΑΡΤΩΝΤΑΙ ME ΜΙΚΡΗ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΛΕΓΧΟΥ