Η Ιαπωνία σχεδιάζει τον υπερυπολογιστή της νέας εποχής – 1.000 φορές ισχυρότερος από τους σημερινούς

Το 2025, η Ιαπωνία θα αρχίσει τις εργασίες για την κατασκευή του πρώτου υπερυπολογιστή «κλάσης Ζήτα» (zeta–class). Μόλις τεθεί σε πλήρη λειτουργία, θα είναι 1.000 φορές ταχύτερος από τους ισχυρότερους σημερινούς υπερυπολογιστές.

Η Ιαπωνία ανακοίνωσε τα σχέδιά της για την κατασκευή του πρώτου υπερυπολογιστή «κλάσης Ζήτα» (zeta–class). Μόλις τεθεί σε πλήρη λειτουργία, θα είναι 1.000 φορές ταχύτερος από τους ισχυρότερους σημερινούς υπερυπολογιστές.

Ο νέος υπερυπολογιστής, για την κατασκευή του οποίου θα δαπανηθούν σχεδόν 700 εκατ. ευρώ, θα βοηθήσει την Ιαπωνία να συμβαδίσει με τον ρυθμό ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης και αναμένεται να είναι πλήρως λειτουργικός έως το 2030.

Τα σχέδια για το μηχάνημα –που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού, Επιστήμης και Τεχνολογίας της νησιωτικής χώρας– αποκαλύπτουν ότι ο υπερυπολογιστής θα μπορούσε να «τρέχει» με ταχύτητες σε κλίμακα zetaFLOPS, κάτι που δεν έχει επιτευχθεί ποτέ στο παρελθόν.

Ασύλληπτες ταχύτητες

FLOPS (Floating point Operations per Second) είναι οι πράξεις κινητής υποδιαστολής (δηλαδή οι υπολογισμοί) ανά δευτερόλεπτο και χρησιμοποιούνται για να μετρήσουν πόσο γρήγορα οι υπολογιστές μπορούν να λύσουν προβλήματα.

Φερειπείν, ένας υπερυπολογιστής με ταχύτητα 1 zetaFLOPS θα μπορούσε να πραγματοποιεί ένα εξάκις εκατ. (σ.σ. ο αριθμός 1 και 21 μηδενικά) υπολογισμούς ανά δευτερόλεπτο. Οι σημερινοί ισχυρότεροι υπερυπολογιστές έχουν καταφέρει να σπάσουν το «φράγμα» των exaFLOPS, όπερ σημαίνει ότι μπορούν να κάνουν λίγο πάνω από ένα πεντάκις εκατ. (1 και 18 μηδενικά) υπολογισμούς ανά δευτερόλεπτο.

Η απόφαση για την κατασκευή ενός τέτοιου πανίσχυρου μηχανήματος ελήφθη «προκειμένου να συμβαδίσει με την ανάπτυξη της επιστημονικής έρευνας που χρησιμοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη», όπως ανέφερε ο ιαπωνικός ειδησεογραφικός ιστότοπος Nikkei.

Προορίζεται για διάδοχος του ιαπωνικού υπερυπολογιστή Fugaku (ταχύτητας 0,44 exaFLOPS), ο οποίος ήταν ο ταχύτερος υπερυπολογιστής στον κόσμο μέχρι το 2022, όταν εκθρονίστηκε από τον αμερικανικό Frontier των Ηνωμένων Πολιτειών (1,2 exaFLOPS). Σήμερα, ο Fugaku θεωρείται ο τέταρτος ισχυρότερος υπερυπολογιστής στον κόσμο.

Οι προκλήσεις της κατασκευής

Το νέο μηχάνημα, το οποίο προς το παρόν ονομάζεται Fugaku Next, θα κατασκευασθεί από τις ιαπωνικές εταιρείες RIKEN και Fujitsu, οι οποίες συμμετείχαν και στην κατασκευή του Fugaku.

Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν οι μηχανικοί κατά την κατασκευή του νέου υπερυπολογιστή είναι η ενεργειακή τροφοδοσία του. Το 2023, οι ειδικοί σε θέματα υπολογιστών προέβλεψαν ότι ένα μηχάνημα κλάσης Ζήτα που θα κατασκευαζόταν με τις τρέχουσες τεχνολογίες υπερυπολογιστών, θα απαιτούσε ενέργεια ισοδύναμη με την παραγωγή 21 πυρηνικών εργοστασίων.

Το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού, Επιστήμης και Τεχνολογίας της Ιαπωνίας έχει διαθέσει περίπου 4,2 δισ. γιεν (26,2 εκατομμύρια ευρώ) για το πρώτο έτος του έργου, αλλά θα μπορούσε να διαθέσει έως και 110 δισ. γιεν (686,2 εκατομμύρια ευρώ) μέχρι την ολοκλήρωση του έργου, το 2030.

Αν η κατασκευή προχωρήσει σύμφωνα με τα σχέδια και κανείς άλλος δεν κατασκευάσει πρώτα ένα μηχάνημα «κλάσης Ζήτα» (προοπτική που φαίνεται εξαιρετικά απίθανη), τότε ο Fugaku Next θα είναι πιθανότατα ο ισχυρότερος υπερυπολογιστής στη Γη.