ΕΝΦΙΑ: Νέο χαράτσι ως και 40% μετά τις αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες

Νέο χαράτσι, έως και 40%, έρχεται στον ΕΝΦΙΑ μετά τις αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων... Πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων που αναμένουν να δουν μειωμένο τον λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ λόγω της αναμενόμενης μείωσης των αντικειμενικών αξιών θα απογοητευθούν,
καθώς θα διαπιστώσουν ότι ο φόρος για την ακίνητη περιουσία τους θα παραμείνει στο ύψος του μιας και οι αλλαγές στις τιμές ζώνης δεν θα επηρεάσουν το εκκαθαριστικό του φόρου, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι ιδιοκτήτες θα κληθούν να πληρώσουν παραπάνω από ό,τι υπολόγιζαν.

Με δεδομένο μάλιστα ότι ο φόρος στα ακίνητα θα πρέπει να φέρνει στα κρατικά ταμεία τουλάχιστον 2,65 δισ. ευρώ, τα διάφορα σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι θέλουν τον ΕΝΦΙΑ να φουσκώνει κατά 3,5% έως και 33% για εκατοντάδες χιλιάδες φορολογουμένους που έχουν στην κατοχή τους ακίνητα σε περιοχές με σημερινή τιμή ζώνης 750 ευρώ, 1.000 ευρώ και 1.500 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.

Η αύξηση του ΕΝΦΙΑ προκύπτει λόγω αλλαγής του κλιμακίου για τον υπολογισμό του φόρου, αν και γεννώνται ερωτήματα γιατί αλλάζουν τα κλιμάκια προς τα πάνω όταν μόλις 15.000 αγοραπωλησίες διαμερισμάτων και μονοκατοικιών πραγματοποιήθηκαν το 2017, αριθμός που δεν ευνοεί σε καμία περίπτωση τη διαδικασία αναπροσαρμογής τους.

Σε αυτό συμφωνεί και στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, που επισημαίνει πως το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας οι πράξεις είναι ελάχιστες ενώ σε άλλες δεν υπάρχουν καθόλου στοιχεία, γι’ αυτό και η διαδικασία καθορισμού τιμών ζώνης σε όλη την επικράτεια ήταν εξαιρετικά δύσκολη.

Λύση σε έναν μήνα

Όπως και να έχει, όμως, με βάση το πιθανότερο σενάριο, μέσα στον Μάιο θα ανακοινωθούν οι νέες αντικειμενικές αξίες που θα ισχύσουν σε όλη τη χώρα. Για τον λόγο αυτό η κυβέρνηση ψάχνει να βρει πώς θα λύσει τον γρίφο μπας και καταφέρει να μεταφέρει τις αυξήσεις αυτές για τον Ιανουάριο του 2019, έτσι ώστε να παραμείνει και φέτος στα ίδια επίπεδα ο ΕΝΦΙΑ και να αποφύγει το πολιτικό κόστος, κυρίως στις λεγόμενες λαϊκές συνοικίες στις οποίες προβλέπεται αύξηση του.

Οι θεσμοί όμως δεν φαίνεται να συναινούν και ζητούν το αργότερο τον Μάιο να κατατεθεί σχέδιο νόμου στη Βουλή με τους νέους συντελεστές, αλλά και να έχει αποφασιστεί ποιοι ιδιοκτήτες θα σηκώσουν το φορολογικό βάρος το 2018. Έτσι, τα τζιμάνια της κυβέρνησης έχουν σηκώσει τα μανίκια και ψάχνουν να βρουν διέξοδο από την πίεση που τους ασκείται, καθώς η συμφωνία με τους πιστωτές της χώρας προβλέπει την εξίσωση των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές. Η εξέλιξη αυτή θυμίζουμε ότι οδηγεί στην αύξηση των αντικειμενικών αξιών στις λαϊκές περιοχές και τη μείωση των τιμών στις ακριβές περιοχές.

Για παράδειγμα, αυξάνονται οι τιμές της εφορίας σε φτωχές συνοικίες της Αθήνας από τα περίπου 700 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο που είναι σήμερα η τιμή ζώνης στα 1.000 ευρώ (που είναι και το ελάχιστο κατασκευαστικό κόστος). Αντιθέτως, στις ακριβές περιοχές, οι μειώσεις θα είναι της τάξης του 30% - 40%.

Η κυβέρνηση σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελε να μεταφέρει το βάρος στους ιδιοκτήτες ακίνητης περιουσίας χαμηλής αξίας, καθώς το πολιτικό κόστος είναι τεράστιο. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι, για το θέμα αυτό, υπουργοί της κυβέρνησης διαρρηγνύουν τα ιμάτια τους λέγοντας κατ’ επανάληψη ότι στοχεύουν στη μεταφορά του βάρους στις μεσαίες και μεγάλες περιουσίες. Το εγχείρημα αυτό όμως θεωρείται ιδιαίτερα δύσκολο.

Τα δύο σενάρια

Όπως και να έχει, η τύχη του ΕΝΦΙΑ θα κριθεί μέχρι τα τέλη Μαΐου, καθώς αποτελεί προαπαιτούμενο της τέταρτης αξιολόγησης. Το οικονομικό επιτελείο εξετάζει δυο σενάρια:

1. «Μετρημένες» αυξομειώσεις τιμών τέτοιες ώστε να μην αλλάζει το κλιμάκιο υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ. Σε περιοχές με σημερινή τιμή ζώνης της τάξεως των 550 – 600 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο οι νέες αξίες θα αυξηθούν . Αυτό θεωρείται δεδομένο. Στόχος είναι όμως να μην ξεπεράσουν τα 750 ευρώ (αύξηση 20% – 30%) ώστε ο ΕΝΦΙΑ να συνεχίσει να υπολογίζεται με 2,8 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.

● Σε περιοχές με σημερινή τιμή ζώνης 750 - 850 ευρώ, οι αξίες μπορεί να αυξηθούν στα επίπεδα των 1.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο (αύξηση της τάξης του 20%) χωρίς να αλλάξει επίσης ο βασικός φόρος των 2,9 ευρώ ανά τετραγωνικό.

● Το ίδιο μπορεί να συμβεί και στις λεγόμενες ακριβές περιοχές. Για παράδειγμα, όσο και αν αυξηθεί η αντικειμενική σε μια περιοχή με τιμή ζώνης πάνω από 5.000 ευρώ, ο ΕΝΦΙΑ θα παραμείνει ο ίδιος.

● Για τιμή ζώνης άνω των 5.000 ευρώ επιβάλλεται φόρος 13 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Επίσης, στις περιοχές που θα υπάρξει μείωση των αντικειμενικών αξιών είναι πολύ πιθανόν να μην μειωθεί καθόλου ο ΕΝΦΙΑ.

Για παράδειγμα, σε μια περιοχή με σημερινή τιμή ζώνης 4.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, αν η τιμή ζώνης προσγειωθεί στις 3.600 ευρώ (μείωση 11%) ο κύριος φόρος του ΕΝΦΙΑ θα παραμείνει στα 9,50 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.

2. Νέος ΕΝΦΙΑ... του χρόνου. Αν η παραπάνω άσκηση δεν βγει, υπάρχει το ενδεχόμενο αλλαγών στα κλιμάκια του ΕΝΦΙΑ το 2019. Ο φετινός φόρος να υπολογιστεί δηλαδή με τις τιμές που ίσχυαν την 1η Ιανουαρίου 2018, όπως ορίζει ο νόμος και από του χρόνου βλέπουμε.

Άλλωστε, όπως σημειώνουν στην Καραγεώργη Σερβίας, αυτό που ενδιαφέρει τους δανειστές – και πιέζουν προς αυτή την κατεύθυνση – είναι αφενός η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών και αφετέρου να μην διαταραχθεί ο εισπρακτικός στόχος των 2,65 δισ. ευρώ του ΕΝΦΙΑ.

Ό,τι όμως και να κάνουν, οι πολίτες αντιδρούν έτσι κι αλλιώς για τον ΕΝΦΙΑ, πόσω μάλλον αν τους επιβαρύνει περαιτέρω, αφού όσοι έχουν κατοικίες είναι πιθανόν να αναγκαστούν να πληρώσουν έναν πολύ υψηλό φόρο. Το ζήτημα των αντικειμενικών αξιών συνεχίζει να αποτελεί μια από τις βασικές αγωνίες των ιδιοκτητών, αφού εκτός από το βαρύ φορτίο του ΕΝΦΙΑ, θα συμπαρασύρουν και μια σειρά από άλλους φόρους ακινήτων.

Βέβαια αυτή τη στιγμή όλοι τηρούν στάση αναμονής και περιμένουν να δουν πού θα σταθεροποιηθούν οι αντικειμενικές αξίες και, κυρίως, αγωνιούν αν θα προκαλέσουν τελικά αύξηση του ΕΝΦΙΑ ή θα παραμείνει στα περσινά επίπεδα.