Η σύνδεση δεν είναι πολυτέλεια. Είναι ένας δρόμος που ανοίγει την ψυχή και ηρεμεί το σώμα

Γράφει ο Ψυχολόγος-Σύμβουλος Γάμου 

Γιάννης Ξηντάρας

Η νευροεπιστήμη σήμερα μας λέει με σαφήνεια κάτι ουσιαστικό: το νευρικό μας σύστημα δεν ρυθμίζεται καλύτερα όταν είμαστε μόνοι, αλλά όταν είμαστε μαζί με άλλους ανθρώπους. Όσο κι αν προσπαθούμε να ηρεμήσουμε μόνοι μας, η βαθύτερη αλλαγή συμβαίνει συχνά μέσα στη σχέση, μέσα σε μια παρουσία που μας ακούει, μας βλέπει, μας καταλαβαίνει. Το σώμα μας αντιδρά στη ζεστασιά και την ασφάλεια: η καρδιά επιβραδύνεται, η αναπνοή μαλακώνει, οι σκέψεις ξεκαθαρίζουν. Δεν είναι μαγεία· είναι ο φυσικός τρόπος με τον οποίο λειτουργεί ο εγκέφαλος όταν νιώθει ότι δεν είναι μόνος.

Καθώς οι άνθρωποι «συντονίζονται» μεταξύ τους, ενεργοποιούνται μηχανισμοί που μειώνουν το στρες και φέρνουν ηρεμία. Αυτή η ικανότητα του σώματος να ρυθμίζεται μέσα στη σχέση ονομάζεται «συνεκτόνηση», ένας κοινός ρυθμός που δημιουργείται όταν δύο άνθρωποι είναι παρόντες ο ένας για τον άλλον με αληθινό τρόπο. Είναι ο λόγος που ένα υποστηρικτικό βλέμμα, ένας ήρεμος τόνος φωνής ή μια τρυφερή παρουσία μπορεί να αλλάξει αμέσως το πώς νιώθουμε.

Γι’ αυτό και πολλές φορές η αλλαγή που επιδιώκουμε δεν έρχεται μέσα από περισσότερη ατομική προσπάθεια. Μπορεί να γίνουμε σκληροί με τον εαυτό μας, να πιεστούμε, να παλεύουμε μόνοι μας με το άγχος, τις σκέψεις ή τους φόβους μας και όμως να μην βλέπουμε αποτέλεσμα. Το νευρικό μας σύστημα κουράζεται όταν τα κάνει όλα μόνο του. Χρειάζεται και τη στήριξη, όχι ως αδυναμία αλλά ως βασική ανθρώπινη ανάγκη.

Στην ψυχοθεραπεία αυτό φαίνεται καθαρά. Πολλές από τις αλλαγές που κάποιος δυσκολεύεται να πετύχει μόνος του, συμβαίνουν πιο εύκολα μέσα στη θεραπευτική σχέση. Όχι επειδή ο θεραπευτής έχει «λύσεις», αλλά επειδή λειτουργεί ως μια σταθερή, ήρεμη, διαθέσιμη παρουσία. Το σώμα, ο νους και το συναίσθημα «ξεκουράζονται» μέσα σε αυτή τη σχέση και αποκτούν χώρο να αλλάξουν με φυσικότητα.

Η σύνδεση, τελικά, δεν είναι πολυτέλεια. Είναι ένας δρόμος που ανοίγει την ψυχή και ηρεμεί το σώμα. Μερικές από τις πιο βαθιές αλλαγές στη ζωή μας δεν εμφανίζονται επειδή προσπαθήσαμε περισσότερο, αλλά επειδή επιτρέψαμε σε κάποιον να είναι πλάι μας. Μέσα στο μοίρασμα, στην αντανάκλαση, στην κοινή παρουσία, το νευρικό μας σύστημα βρίσκει αυτό που τόσο χρειάζεται: ασφάλεια, ηρεμία και την αίσθηση ότι μπορούμε να προχωρήσουμε.

Γράφει ο Ψυχολόγος-Σύμβουλος Γάμου Γιάννης Ξηντάρας