Αυτή είναι η πρώτη χώρα που «αδειάζει» λόγω της κλιματικής αλλαγής

Μια νησιωτική χώρα αντιμετωπίζει τον κίνδυνο εξαφάνισης καθώς η στάθμη της θάλασσας έχει ανέβει δραματικά.

Στο κέντρο του Ειρηνικού Ωκεανού, μια μικρή νησιωτική χώρα με λιγότερους από 11.000 κατοίκους αντιμετωπίζει έναν άμεσο και ορατό κίνδυνο: την εξαφάνισή της λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας.

Ο λόγος για το Τουβαλού, ένα σύμπλεγμα εννέα κοραλλιογενών νησιών που απλώνονται σαν λωρίδες άμμου πάνω από τον ωκεανό. Το Τουβαλού κινδυνεύει να γίνει η πρώτη χώρα στον κόσμο που θα εκκενωθεί μαζικά εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής (ένα προειδοποιητικό δείγμα των μαζικών μετακινήσεων πληθυσμών που προβλέπονται τις επόμενες δεκαετίες).

Η μετακίνηση προς την Αυστραλία

Τις τελευταίες ημέρες, οι πρώτοι κάτοικοι του Τουβαλού έφτασαν στην Αυστραλία για να ξεκινήσουν μια νέα ζωή. Η μετανάστευση γίνεται στο πλαίσιο συμφωνίας που υπεγράφη το 2023 με την Αυστραλία: κάθε χρόνο έως 280 άτομα θα μπορούν να μετακινούνται, απολαμβάνοντας τα ίδια δικαιώματα παιδείας και υγειονομικής περίθαλψης με τους Αυστραλούς. Ο περιορισμός αυτός στοχεύει στην αποτροπή άμεσου «brain drain» και στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής του μικρού έθνους.

Η στάθμη της θάλασσας αυξήθηκε κατά 15 εκατοστά σε τριάντα χρόνια

Η κατάσταση στο Τουβαλού είναι δραματική: μέσα στις τελευταίες τρεις δεκαετίες η στάθμη της θάλασσας ανέβηκε κατά περίπου 15 εκατοστά — περισσότερο από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι μέχρι το 2050 η άνοδος μπορεί να φτάσει το ένα μέτρο. Σε αυτό το σενάριο, το κύριο νησί Φουναφούτι, όπου ζει πάνω από το 60% του πληθυσμού, θα πλημμυρίζει τακτικά, με μεγάλο μέρος του να βρίσκεται μόνιμα κάτω από τα νερά.

Η αλλαγή είναι ήδη ορατή στην καθημερινότητα των κατοίκων: η θάλασσα μολύνει τα υπόγεια ύδατα, δυσχεραίνοντας την πρόσβαση σε πόσιμο νερό, ενώ οι αγρότες που κάποτε καλλιεργούσαν λαχανικά στρέφονται σε ανυψωμένα παρτέρια για να συνεχίσουν τις καλλιέργειες.

Παρά τις δυσκολίες, η κυβέρνηση του Τουβαλού προσπαθεί να διατηρήσει την εθνική της υπόσταση ακόμη και όταν η χώρα «χαθεί» γεωγραφικά στον ωκεανό, προτείνοντας ακόμη και αλλαγές στη διεθνή νομοθεσία ώστε να αναγνωρίζονται κράτη χωρίς φυσική ξηρά.