Τέλος στα φθηνά ασιατικά προϊόντα – Το παγκόσμιο μοντέλο παραγωγής αλλάζει

Είναι γεγονός: Τα εργοστάσια στην Ασία πλέον δυσκολεύονται να προσελκύσουν νέους εργάτες, αλλά αυτό δεν είναι μια καλή είδηση (και) για τους καταναλωτές στη Δύση, αναφορικά με τα πάρα πολύ φθηνά προϊόντα τα οποία έχουν συνηθίσει να αγοράζουν, όπως σημειώνει σε άρθρο – ανάλυσή της η Wall Street Journal.

Η Ασία, το εργοστάσιο του πλανήτη, «αντιμετωπίζει ένα μεγάλο πρόβλημα», σύμφωνα με το άρθρο: Οι νέοι σε ηλικία Ασιάτες δεν θέλουν πια να εργάζονται σε εργοστάσια και αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει πρόβλημα για τις δυτικές εταιρείες οι οποίες βασίζονται στο φθηνό εργατικό δυναμικό της περιοχής για την παραγωγή οικονομικά προσιτών καταναλωτικών αγαθών.

Το –βασισμένο στα εξαιρετικά φθηνά εργατικά χέρια της Ασίας– παγκοσμιοποιημένο παραγωγικό μοντέλο των περασμένων δεκαετιών φτάνει στο τέλος του, με ό,τι μπορεί αυτό να συνεπάγεται για τη Δύση, αλλά και για τις δυτικές εταιρείες οι οποίες είχαν μεταφέρει μέρος της παραγωγής τους στην Ασία. «Ανθρωποι και εταιρείες θα πρέπει να αλλάξουν τις καταναλωτικές τους συνήθειες», δηλώνει στη WSJ ο Πολ Νόρις, ο οποίος έχει εργοστάσιο υφαντουργίας στο Βιετνάμ.

Άρα, πλέον, ποια μπορεί να είναι η επόμενη ημέρα για τις δυτικές εταιρείες; Για να προσελκύσουν νέο εργατικό δυναμικό, τα εργοστάσια στην Ασία -λογικά- θα πρέπει να αυξήσουν τους μισθούς και να κάνουν τα πάντα για να διατηρήσουν τον αριθμό των εργαζομένων τους. Μάλιστα, ήδη κάποιες εμβληματικές εταιρείες έχουν αλλάξει τα δεδομένα τους. Για παράδειγμα, η εταιρεία κατασκευής παιχνιδιών Hasbro γνωστοποίησε πως οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού στο Βιετνάμ και στην Κίνα έχουν ανεβάσει το κόστος της. Η Mattel -κατασκευάστρια και της κούκλας Barbie- ταυτόχρονα, αντιμετωπίζοντας τα ίδια ζητήματα, κινείται στο να διαχειριστεί τα κόστη της. Φυσικά, θα πρέπει να σημειωθεί πως τόσο η Hasbro, όσο και η Mattel, εσχάτως έχουν αυξήσει τις τιμές στα προϊόντα τους, μετακυλίοντας το κόστος στους πελάτες τους, οι οποίοι αρχίζουν να δυσανασχετούν.

Χαρακτηριστική περίπτωση -η οποία συνοψίζει όλα τα παραπάνω- αποτελεί η Nike, η οποία κατασκευάζει πολλά από τα παπούτσια της στην Ασία. Η εταιρεία, τον Ιούνιο του 2023, δήλωσε ότι το κόστος των προϊόντων της έχει αυξηθεί, αφού οι δαπάνες της σημείωσαν άνοδο. 22 χρόνια πίσω, το 2001, η Nike σημείωνε πως πάνω από το 80% των εργαζομένων της σε εργοστάσια ήταν στην Ασία και ότι ο τυπικός εργαζόμενος ήταν 22 ετών, άγαμος και μεγαλωμένος σε φάρμα. Σήμερα, εν έτει 2023, ο μέσος εργαζόμενος της Nike στην Κίνα είναι 40 ετών και στο Βιετνάμ 31.

Αποτελεί γεγονός αδιαμφισβήτητο, πως -ξεκινώντας από τη δεκαετία του ’90- η Κίνα και άλλες χώρες της Ασίας ενσωματώθηκαν στην παγκόσμια οικονομία μετατρέποντας περιοχές όπου ζούσαν κυρίως φτωχοί αγρότες σε εργοστάσια παραγωγής προϊόντων, τα οποία προορίζονταν για διεθνείς αγορές. Τώρα, πια, όμως, οι νεότεροι σε ηλικία εργαζόμενοι στην Ασία, περισσότερο μορφωμένοι από τους γονείς τους και έχοντας «ζυμωθεί» από τα social media, είναι βέβαιοι πως δεν θέλουν να γεράσουν μέσα σε ένα εργοστάσιο φτιάχνοντας φτηνά προϊόντα, με μισθό «τρεις κι εξήντα».

Με όλα αυτά τα δεδομένα, πολλές πολυεθνικές μεταφέρουν την παραγωγή τους από την Κίνα σε άλλες χώρες – όπως είναι η Μαλαισία, η Ινδονησία, η Ινδία και το Βιετνάμ. Εννοείται, όμως, ότι και σε αυτές τις χώρες ανεβαίνουν τα κόστη, αφού οι μισθοί των εργαζομένων σε εργοστάσια έχουν υπερδιπλασιαστεί (πλέον, φτάνουν τα… 320 δολάρια τον μήνα), αν και -δυστυχώς- παραμένουν σημαντικά χαμηλότεροι από τους αντίστοιχους στη Δύση. Όπως αναφέρει η Wall Street Journal , παλαιότερα, όταν οι εταιρείες αντιμετώπιζαν προβλήματα σε κάποια χώρα, έφευγαν και πήγαιναν αλλού. Τώρα, αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο. Συγκεκριμένα, υπάρχουν κράτη στην Αφρική και στη Νότια Ασία τα οποία μπορεί να διαθέτουν πολλά εργατικά χέρια, αλλά είναι πολιτικά ασταθή ή δεν έχουν υποδομές.

Κάπως έτσι, διάφορες εταιρείες που είχαν μεταφέρει μέρος της παραγωγής τους σε χώρες όπου βίωσαν διάφορες αναταραχές -βλέπε Μιανμάρ και Αιθιοπία- αντιμετώπισαν σημαντικά προβλήματα, τα οποία δεν μπορούν να αντισταθμιστούν μόνο από τα πάμφθηνα εργατικά χέρια. Επομένως, δεν είναι λίγοι εκείνοι οι οποίοι θεωρούν πως -κάτω από όλες αυτές τις συνθήκες- πιθανώς τα φθηνά προϊόντα από την Ασία να αντιμετωπίζουν σοβαρότατα προβλήματα για την παραγωγή τους. Φυσικά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις εταιρείες, για τους εργαζόμενους, αλλά και για τη Δύση…