Άλλα έλεγε, άλλα κάνει! Η πραγματικότητα εξαφανίζει το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ

Ο αρθρογράφος του Bloomberg View, Λεονίντ Μπερσίντσκι, συγκρίνει τις μεταρρυθμίσεις που ανακοίνωσε η κυβέρνηση με το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ.

Είναι γνωστό πως οι τέσσερις πυλώνες του εν λόγω προγράμματος ήταν: η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, η επανεκκίνηση της οικονομίας σε συνδυασμό με την προώθηση της φορολογικής δικαιοσύνης, την επανάκτηση της απασχόλησης και το μετασχηματισμό του πολιτικού συστήματος για την εμβάθυνση της δικαιοσύνης.

Ο Μπερσίντσκι αναφέρει πως ο πρώτος πυλώνας περιείχε μέτρα που είχαν κοστολογηθεί επακριβώς (1.882 δισ. ευρώ). Το σημερινό πρόγραμμα της κυβέρνησης εγκαταλείπει πολλές από τις δεσμεύσεις και διατηρεί το δώρο Χριστουγέννων για 1.3 εκατομμύρια συνταξιούχους που λαμβάνουν χαμηλές συντάξεις και έχει κόστος 600 εκατομμύρια ευρώ και αναζητεί άλλα 152 εκατομμύρια ευρώ για τις τεχνικές προσαρμογές στη νομοθεσία περί συντάξεων που δεν αναφέρονται στο αρχικό πρόγραμμα. Η δωρέαν σίτιση και παροχή ηλεκτρικού ρεύματος δεν υπάρχουν στο τραπέζι.

Ο δεύτερος πυλώνας της ελάφρυνσης της φορολογικής πίεσης προς τα μεσαία στρώματα εξελίσσεται ως εξής: καταργείται ο ΕΝΦΙΑ και αντικαθίσταται από το φόρο για τις μεγάλες ιδιοκτησίες, με κόστος στα δύο δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Άλλες ιδέες που περιλαμβάνονται στο σχέδιο έχουν να κάνουν με την επαναφορά του αφορολόγητου στα 12.000 ευρώ και τη δυνατότητα να πληρώνει κανείς τα χρέη του σε δόσεις. Τα δύο τελευταία μέτρα παραμένουν ως έχουν, αλλά τα ποσά που συνδέονται με τα μέτρα είναι πολύ μικρότερα.

Οι συλλογικές συμβάσεις

Πέρυσι, ο Τσίπρας δεσμεύθηκε να αποκαταστήσει τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και να αποτρέψει τις ομαδικές απολύσεις. Υποσχέθηκε ένα πρόγραμμα εργασίας για τη δημιουργία 300.000 θέσεων εργασίας, αξίας τριών δισεκατομμυρίων ευρώ, το πρώτο έτος. Η πρώτη υπόσχεση υπάρχει και στο τρέχον πρόγραμμα της κυβέρνησης, αλλά διαμορφώνονται έτσι ώστε να μην προκαλεί συναγερμό τους πιστωτές: η Ελλάδα προτίθεται να «περιλάβει τη θέσπιση ελάχιστων όρων απασχόλησης» μέσω μιας εθνικής συλλογικής σύμβασης εργασίας και να αρχίσει να εργάζεται για την αύξηση του κατώτατου μισθού (με «αμελητέα δημοσιονομική επίπτωση»). Το τεράστιο πρόγραμμα δημιουργίας θέσεων εργασίας έχει... αποχωρήσει.

Ο πολιτικός πυλώνας του προγράμματος για την ενίσχυση της δημοκρατίας, επειδή είναι «ουδέτερος» από φορολογικής άποψης, δεν είναι μέρος της συζήτησης που διεξάγεται με τους πιστωτές.

Πού βασίστηκε το πρόγραμμα

Σύμφωνα με την ανάλυση του δημοσιογράφου, το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης βασίστηκε στην ικανότητα του ΣΥΡΙΖΑ να διαπραγματευτεί για τη μερική διαγραφή του ελληνικού χρέους, σε ένα προσωρινό μορατόριουμ για την εξυπηρέτηση του χρέους και σε μια σύνδεση μεταξύ της οικονομικής ανάπτυξης με την εξυπηρέτηση του χρέους. Μόνο οι θεσμοί δεν συμφώνησαν με όλα αυτά και η Ελλάδα πρέπει τώρα να δεχθεί τις περιοδικές αναθεωρήσεις του τρέχοντος προγράμματος επί τη βάσει της προώθησης των μεταρρυθμίσεων. «Ο Τσίπρας άρχισε τη διαπραγμάτευση και πλέον δεν μπορεί να φύγει από το τραπέζι – κάτι που διαβρώνει γρήγορα τη διαπραγματευτική του ισχύ. Αυτός είναι ο πρώτος έλεγχος της πραγματικότητας».

Ακραίοι οικονομικοί περιορισμοί

Ο Τσίπρας, αναφέρει το άρθρο, έκανε τολμηρές προεκλογικές εξαγγελίες, αλλά δεν είχε προβλέψει ότι θα χρειαστεί να ενεργήσει κάτω από ακραίους οικονομικούς περιορισμούς. Έτσι, πλέον, αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει τα αποθεματικά των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης για να πληρώσει μισθούς και συντάξεις, ενώ η εκροή καταθέσεων αναγκάζει τις τράπεζες να ζητούν απεγνωσμένα, χρήματα από την ΕΚΤ.

Ο δεύτερος έλεχος της πραγματικότητας έχει να κάνει με το εσωτερικό: ο ΣΥΡΙΖΑ είδε -πλέον- τα πράγματα από τη σκοπιά της κυβέρνησης. Όπως κάθε κόμμα της αντιπολίτευσης, είχε μόνο μια -κατά προσέγγιση- ιδέα για το κόστος και το όφελος των προτεινόμενων μέτρων. «Μόλις δύο μήνες μετά από συνεχείς αντιπαραθέσεις με τους πιστωτές, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να σχηματοποιήσει ένα μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα που να είναι λεπτομερές και να έχει ποσοτικούς στόχους. Η κυβέρνηση χρειάζεται χρόνο για να δει τι μπορεί, ρεαλιστικά, να πράξει. Ενώ το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης ήταν κοστολογημένο με ακρίβεια, το κυβερνητικό πρόγραμμα δεν είναι. ΟΙ προβλεπτόμενες, θετικές, δημοσιονομικές επιπτώσεις θα κυμανθούν από 3,5-5 δισεκατομμύρια ευρώ», σημειώνει το άρθρο και καταλήγει ως εξής:

«Το καλύτερο που μπορεί να κάνει ένα νέο κόμμα είναι να υποσχεθεί στους ψηφοφόρους του για την αγνότητα των προθέσεών του. Οι λεπτομέρειες θα είναι πάντα συνδεδεμένες με την ανάγκη και τους περιορισμούς. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ελληνική αντιπολίτευση, υπό την ηγεσία του Αντώνη Σαμαρά, προσφέρει τώρα στον Τσίπρα βοήθεια σε περίπτωση κινδύνου για ένα Grexit. Η πραγματικότητα είναι σκληρή, αλλά δεν μπορεί να κουρδιστεί».