Τροφική δηλητηρίαση

της Δρ. Αναστασίας Μοσχοβάκη

Σύμφωνα με μελέτες όλοι οι άνθρωποι θα εμφανίσουν τουλάχιστον μία φορά στην ζωή τους συμπτώματα τροφικής δηλητηρίασης. Η τροφική δηλητηρίαση αποτελεί ένα από τα πιο κοινά παθολογικά προβλήματα που οδηγούν τους ασθενείς σε αναζήτηση ιατρικής βοήθειας. Οι τροφικές δηλητηριάσεις είναι ιδιαίτερα συχνές κατά τους θερινούς μήνες κατά τις εορταστικές περιόδους κατά τις διακοπές και κατά τα ταξίδια.

Αίτια

Τα αίτια είναι ποικίλα με κύριο αίτιο το  χαλασμένο φαγητό λόγω πολλαπλασιασμού τοξινών και  παθογόνων μικροοργανισμών.
Συγκεκριμένα, βακτήρια, ιοί  ή παράσιτα, συχνά πολλαπλασιάζονται στο τρόφιμο εξαιτίας κακών συνθηκών υγιεινής ή κακής ποιότητας πρώτων υλών. Ο ακριβής τύπος του παθογόνου μικροοργανισμού ποικίλλει: Ιοί ηπατίτιδας, shigella, σαλμονέλλα, campylobacter, E. Coli, Entamoeba histolytica, yersinia enterocolitica, giardia, lamblia, cryptosporidia, εντεροιοί, vibrios, s. aureus, bacillus cereus, clostiridium difficile, clostiridium perfigens, είναι ορισμένοι χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι παθογόνων μικροοργανισμών που προσβάλλουν τα τρόφιμα.
Σοβαρές και άκρως επικίνδυνες για τη ζωή μας τροφικές δηλητηριάσεις μπορεί να πάθουμε και από την κατανάλωση τροφών που από τη φύση τους έχουν δηλητηριώδεις ουσίες, όπως για παράδειγμα ορισμένα είδη μανιταριών ή από υπερβολική κατανάλωση ουσιών που σε μικρή ποσότητα ενδέχεται να μην προκαλούν πρόβλημα (π.χ. αλκοόλ). Ενίοτε η τροφική δηλητηρίαση είναι απότοκος υπερευαισθησίας που αφορά ένα ή περισσότερα «φυσιολογικά» συστατικά των τροφών. Στις  περιπτώσεις αυτές πρόκειται για τροφική δυσανεξία ή τροφική αλλεργία.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της τροφικής δηλητηρίασης εμφανίζονται μαζί ή μεμονωμένα:
• Φούσκωμα
• Κοιλιακός πόνος
• Ναυτία
• Έμετος
• Διάρροια
• Δυσκοιλιότητα
• Εξάνθημα
• Δύσπνοια
• Κνησμός
• Ζάλη
• Πονοκέφαλος
• Εφίδρωση
• Λιποθυμία

Θεραπεία

Το αίτιο της τροφικής δηλητηρίασης και ο τρόπος που το αμυντικό σύστημα αντιδρά, θα καθορίσει και το είδος της ιατρικής αντιμετωπίσεως, η οποία κυμαίνεται και μπορεί να είναι απλή, συμπτωματική παρακολούθηση ή θεραπεία σε ελαφρές περιπτώσεις, ενδέχεται όμως να απαιτείται και ενδονοσοκομειακή νοσηλεία σε πιο σοβαρά περιστατικά, λόγω σοβαρής αφυδάτωσης, αλλεργίας, ανοσοκαταστολής ή τοξικότατου παθογόνου. Σε απλές περιπτώσεις τροφικής δηλητηρίασης τρόφιμα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποκατάσταση του προβλήματος είναι η σούπα από ρύζι, ο ζωμός κότας, το αφέψημα χαμομηλιού. Η πόση καφέ και αλκοόλ απαγορεύεται έως την πλήρη αποδρομή της κατάστασης.

Ιατρικές οδηγίες πρόληψης

• Δεν πρέπει να τρώτε ή να αγοράζετε προϊόντα από καταστήματα ή πλανόδιους πωλητές που πωλούν τρόφιμα την ποιότητα των οποίων δεν μπορείτε να ελέγξετε.
• Μην καταναλώνετε ωμά, μισοψημένα τρόφιμα. 
• Πλένετε συχνά τα χέρια σας, ιδιαίτερα πριν το φαγητό, πριν και μετά την ετοιμασία του φαγητού, μετά τις συναλλαγές, μετά την αφόδευση ή τις ενασχολήσεις στο ύπαιθρο.  Τα χέρια πρέπει να πλένονται τουλάχιστον επί τριάντα δευτερόλεπτα χωρίς να αμελείτε τις πτυχές των δακτύλων, τους καρπούς, την περιοχή κάτω από τα νύχια.
• Η θερμότητα φονεύει πολλούς παθογόνους μικροοργανισμούς. Βεβαιωθείτε ότι το φαγητό που σας προσφέρεται είναι ζεματιστό και καταναλώνετε εμφιαλωμένα ποτά και νερά. Η κατάψυξη δεν φονεύει τα μικρόβια που προκαλούν διάρροια, επομένως να αποφεύγετε τα παγάκια που παρασκευάζονται από κοινό νερό ή είναι αμφιβόλου προελεύσεως.
• Μην  καταναλώνετε αμφιβόλου προελεύσεως, μη παστεριωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα.
• Τα σκεύη που χρησιμοποιούνται κατά την κοπή και την προετοιμασία του ωμού κρέατος και των ψαριών πρέπει να πλένονται πριν και αμέσως μετά την χρήση και πριν ξαναχρησιμοποιηθούν με καυτό νερό και σαπούνι.
• Τα φαγητά πρέπει να σερβίρονται καυτά ή απευθείας από το ψυγείο και να καταναλώνονται άμεσα. Δεν πρέπει να παραμένουν  επί μακρόν σε θερμοκρασία δωματίου.
• Συνιστάται αποφυγή λαίμαργης κατανάλωσης γευμάτων πλούσιων σε καρυκεύματα πρόσθετα και γευστικά εδέσματα τα οποία δεν έχουν καταναλωθεί ποτέ στο παρελθόν (π.χ. αποφύγετε την κατανάλωση πλούσιων εξωτικών εδεσμάτων κατά τα ταξίδια).
• Ο προληπτικός εμβολιασμός για ηπατίτιδα Α συνιστάται σε ομάδες υψηλού κινδύνου.
• Συνιστάται αποφυγή καταχρήσεως λιπαρών αλκοόλ και καφέ, αποφυγή άσκοπης λήψης φαρμάκων, απότομης επανασίτισης μετά από νηστεία.

Μας κοινοποιήθηκε από:
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη 
Φραγκοπούλου 10 Κηφισιά
Έκτακτα-νοσοκομειακά περιστατικά
24ωρη γραμματεία: 2106252770 και 6945575287
Facebook https://www.facebook.com/pages/Aναστασία-Μοσχοβάκη-Ιατρός-Ειδική-Παθολόγος
Twitter http://twitter.com/amoschovaki
Γενική ενημέρωση στο http://anastasiamoschovaki1.blogspot.com και στο
http://amoschovakineaprolipsi.blogspot.gr/
Για ραντεβού, γενικές ερωτήσεις ή σχόλια στείλτε e mail στο amoschovaki@yahoo.gr ή καλέστε στο ιατρείο στα τηλέφωνα 2102122198 και 2106252770 (24ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες τον χρόνο).